مبحث هشتم :چگونه دوست انتخاب کنیم؟

دوستان هیچ شباهتی به یکدیگر ندارند؛ هر کدام از آنها جهان یا نمونۀ خاص و منحصربفردی است. راه­ های رابطِ این جهان­ هایِ گویی تک­ افتاده هم مسیرهایی­ اند بس ناآشنا و برزخی. بدترین کار در رفافت احتمالاً چیزی نیست مگر تلاش برای یکدست کردنِ رفقا. یعنی تلاش برای پیدا کردن شباهت هایی هم بسیار و هم جزیی بین رفقا. آن چیزی که در بین کسانی که یکدیگر را "رفیق" می­ خوانند حقیقتاً مشترک است چیزی است که شاید بتوان آن را «منظومۀ دوستی» نامید. منظومه به معنای گونه­ ای فضای رابطه­ ای و مبتنی دوری-نزدیکی. تنها و تنها با در نظر گرفتن این کلیت است که معنایِ دوستی پدیدار می­شود: دوستی به مثابۀ ساختن یا ساخته شدنِ منظومه­ ای از ستاره­ هایِ درخشانِ جدا؛ جدایی و دوری­ ای که در متن منظومه و در زیر نگاهی بافاصله، چیزی نیست مگر ارتباط و به­ هم پیوستگیِ ناب. تلاش برای انطباقِ تامِ دو شخص، زیر لوایِ دوستی، در اغلب اوقات چیزی نیست مگر تمنایی نارسیستیک و بیمارگونه برای انهدامِ خودِ رابطه. نکتۀ جالب در این بین آن جایگاه و نقطه ای است که در آن به این منظومه نگریسته می­ شود. به­ راستی آن نگاه، نگاهِ کیست؟ نگاهِ خودِ رفقا یا نگاهِ دیگری یا دیگران؟ بنظر من نگاه، نگاهِ دیگری است. چون دوستی اساساً بر مبنای نوعی غفلت و بی­ خبری بنا می­ شود؛ بی­ خبریِ کسی که از اخوت، مهر، صداقت و خوبیِ خودش خبر ندارد. کسی که سزاوارانه «دوست» یا «رفیق» خطابش می­ کنیم.