دانش فضائی / جهانی پر از سیارات فراخورشیدی٬ مانند زمین
یک شنبه 30 آبان 1389 9:13 AM
شاید دیمیتار ساسلوف زمانی که بر صحنه کنفرانس تد جهانی که در انگلستان برگزار می‌شود، قرار گرفت تا سخنرانی ۱۸ دقیقه‌ای خود را آغاز کند٬ هرگز فکر نمی‌کرد آنچه در دقیقه هشتم سخنرانی خود خواهد گفت به سرخط مهمترین رویدادهای علمی جهان تبدیل شود. او سخنان خود را با داستان پیدا کردن بقایای استخوان‌های کپرنیک آغاز کرد و با رویای کپرنیکی ادامه داد و درباره سیارات فراخورشیدی صحبت کرد. او در اسلایدهای خود نشان داد که تا همین اواخر علی‌رغم کشفیاتی که در ۱۵ سال گذشته رخ داده بود٬ نمودار جرمی سیارات پیدا شده به شدت ناامید کننده بود. تعداد انبوهی از سیارات پیدا شده مشتری‌گون‌های غول‌پیکر گازی بودند و آنها کاندیدای مناسبی برای سیارات زمین‌مانند که ممکن است میزبان حیات باشند٬ نبودند.
ساسلوی بدین‌ترتیب به دقیقه هشتم سخنرانی خود رسید که با نشان دادن اسلایدی اعلام کرد در نخستین داده‌هایی که از تلسکوپ فضایی کپلر در اختیار محققان قرار گرفته است٬ حداقل ۱۴۰ سیاره زمین‌مانند در راه شیری کشف شده‌اند و این یعنی تغییر تمام دانسته‌های ما از توزیع جرمی سیارات فراخورشیدی.
او اگرچه اشاره کرد که اینها تنها نامزدهایی از سیارات هستند اما اعلام کرد از نظر آماری این داده‌ها برای ما معنی خاصی دارند و آن معنی این است که اینک با صدای بلند و رسا می‌توانیم بگوییم سیاراتی مانند ما در آن بیرون فراوانند و کهکشان راه شیری مملو از سیارات زمین‌مانند است.
|
او در ادامه با توجه به شرایط محیط بررسی شده٬ گفت که می‌شود تخمین زد حدود ۱۰۰ میلیون سیاره بالقوه زیست‌پذیر در کهکشان ما وجود داشته باشند. انتشار چنین خبری اگرچه برای همه علاقمندان هیجان انگیز است اما همه از آن استقبال نکرده‌اند و در رأس آنها NASA قرار دارد. معمولا نتایج چنین پروژه‌هایی مدتها پیش از انتشار برای بررسی در اختیار دانشمندان باقی می‌ماند و با نظارت آژانس‌های حامی طرح منتشر می‌شود . در حالیکه انتظار می‌رفت نخستین داده‌ها فوریه سال آینده منتشر شود، اینک ساسلوف آنها را در تد جهانی منتشر کرده است.اما این درز اطلاعات و حاشیه‌‌هایی که برای این خبر به وجود آورده است نباید اجازه پیدا کند که سایه‌ایی برروی اهمیت خبر اصلی بیاندازد. |
|
خبر بسیار مهم است٬ اینک ما نه تنها در مرکز عالم نیستیم ، که در کهکشان خود سیاره‌ای بسیار معمولی به حساب می‌آییم که در میان دریایی از دنیاهای مشابه خود قرار گرفته‌ایم . اگر زمین تا این حد عادی باشد شاید اتفاق معجزه‌واری که روی مین رخ داده نیز در نقاط دیگر جهان بارها و بارها تکرار شده باشد.
اینک انسان یک گام به پیدا کردن جام مقدس ستاره‌شناسی مدرن که همان پیدا کردن حیات در بیرون از زمین می‌باشد نزدیک‌تر شده است. این اتفاق مهمی است و اولین باری است که ما قطعاً می‌دانیم در کهکشان راه شیری سیارات زمین‌مانند بسیاری وجود دارند.
البته این خبر از نظر دیگری نیز مهم است. یکی از نکاتی که با کشف سیارات فراخورشیدی برای تئوری‌های پیدایش و شکل‌گیری منظومه شمسی به وجود آمد این است که ما سیاراتی با ابعاد بسیار بزرگ را در فواصل نزدیک به ستاره‌های مادر پیدا کرده‌ایم. به این معنی که شاید به دور ستاره‌ای هم جرم و هم سن خورشید٬ سیاره‌ای را پیدا کردیم که چند برابر مشتری جرم داشت اما در مداری نزدیک‌تر از عطارد به خورشید ، ستاره مادر را دور می‌زد. مشکل دیگر این بود که بسیاری از سیاراتی که پیدا کرده بودیم این چنین بودند. آن زمان این سوال مطرح بود و عملاً تا دو روز پیش نیز باقی که آیا ما باید در نظریات تحول منظومه شمسی تجدید نظر کنیم یا اینکه به دلیل ضعف ابزارهایمان تنها در حال نگاه کردن به استثناهای جهان هستیم. اینک با کشف اخیر که یک باره تعداد سیارات سنگی را در جای درست خود افزایش داده است به نظر می‌رسد نظریات قبلی تا حد بسیار زیادی اعتبار خود را حفظ کنند.
این لحظه با شکوهی در تاریخ علم ما است. ما یک بار دیگر شاهد تغییر جایگاهمان در کیهان هستیم.
