جعفر بن امیرالمومنین(علیه السلام)

«جعفر» در حدود دو سال بعد از برادرش عثمان به دنیا آمده است. پدرش امیرالمومنین(علیه السلام) و مادرش فاطمه «ام‌البنین» بود. «جعفر» دو سال با پدر و در حدود دوازده سال با برادرش امام مجتبی(علیه السلام) و حدود بیست و یک سال، یعنی در همه عمر با امام حسین(علیه السلام) می‌زیست.(8)

شعارهای حماسی جعفر

سیره‌نویسان گفته‌اند: هنگامی که برادران پدری و مادری عباس(علیه السلام) - عبدالله و عثمان- به شهادت رسیدند، جعفر را فرا خواند و به او فرمود: «تقدّم الی الحرب حتّی اراک قتیلا کاخویک؛ فاحتسبک کما احتسبتهما، فانّه لا ولد لکم؛(9) به سوی جنگ پیش رو تا این که تو را مثل دو برادرت شهید ببینم، پس آن را به حساب خداوند بگذارم، همانگونه که آن دو را به حساب (خداوند) گذارده ام، چرا که شما فرزند ندارید» جعفر راهی کارزار شد و بر دشمنان سخت گرفت. او در حالی که با شمشیر می‌زد، اینگونه رجز می‌خواند:

«انی انا جعفر ذوالمعالی                               ابن علی الخیر ذو النوال

  ذاك الوصی ذو السنا و الوالی                        حسبی بعمی جعفر والخال

                                 احمی حسینا ذی الندی المفضال (10)

من البته جعفر صاحب مراتب هستم، پسر علی نیکوکار و بخشنده هستم؛

او که وحی پیامبر و دارای مراتب بلند و دارای ولایت است؛ مرا کافی است که عمویم جعفر طیار و دایی من باشد؛

حسین را حمایت می‌کنم که او صاحب فضائل و کرم است.»

نحوه شهادت جعفر

ابوالفرج اصفهانی می‌گوید: «خولی بن یزید اصبحی» بر او سخت گرفت و او را به شهادت رسانید. ابومخنف گفت: بلکه «هانی بن ثبیت» که برادرش را کشته بود او را نیز به شهادت رسانید.

در زیارت ناحیه مقدسه آمده: «السلام علی جعفر بن امیرالمومنین، الصابر (بنفسه) نفسه محتسباً و النائی عن الاوطان مغتربا، المستسلم للقتال، المستقدم للنزال، المکثور بالرجال؛ سلام بر جعفر فرزند امیرالمومنین شکیبای بر نفس خویش و حسابگری که به حساب خدای تعالی تلاش کرد و کسی که تنها سرزمین خود را ترک کرده و به غریبی روی آورده بود. او خود را تسلیم جنگ کرد و پیشتاز ستیز شد. او با گروهی انبوه درگیر شد (تا به شهادت رسید).

سپس آمده: «خدا قاتل او «هانی بن ثبیت» را لعنت کند و از رحمتش دور بدارد.»

پی‌نوشت‌ها:

1- تنقیح المقال، ج1، ص219؛ اعیان الشیعه، ج4، ص 129.

2- ابصارالعین، ص 70.

3- مناقب آل ابی طالب، ج4، ص 107.

4- مقاتل الطالبیین، ص 83.

5- تاریخ الامم و الملوک، ج 5، ص 449 .

6- اقبال الاعمال، ج 3، ص 74.

برگرفته از كتاب یاران شیدای حسین بن علی علیهماالسلام، استاد مرتضی آقا تهرانی