سفر، قصه رفتن است، تجربه دیگر بودن است اصلا تجربه «خود» واقعی است؛ دلت می خواهد بروی. تو این بار به ندای درون گوش می دهی جاده را می گیری و می روی تا آنجا كه آفریننده بی همتا تو را از خوان نعمتش سیراب كند. می مانی، از آن چه انتظار داشتی با آنچه اینك رخ داده و پیش رو می بینی... شگفت دنیایی است... سنندج را كه دیده اید، همان پارك جنگلی آبیدر، خانه كرد، عمارت آصف، بازار سرپوشیده و كودكان سیاه چشم با لباس های زیبای رنگ در رنگ را می گویم، حالا باید راهی شد به سوی زیبایی تا جایی كه بیشتر دست طبیعت دركار است، دستتان را به دست سرنوشت دهید و مستقیم بروید در جاده فرهنگ و زیبایی و تاریخ.

می گویند «آرندان» از «آریان» گرفته شده است همین خود دلیلی است تا اصالتش عیان شود، پس با ما همسفر شوید تا آرندان؛ روستایی كه 13 كیلومتر با شهر فاصله دارد و 1700 سال عمر از تاریخ گرفته است؛ یعنی دوره «زرتشت» البته این تاریخ همیشه رشته ای سردرگم دارد چه این كه براساس شواهد موجود، این منطقه از دیرباز به عنوان یكی از كانون های استقرار انسان در دوران نوسنگی مطرح بوده است و هسته اولیه بنای یك دهكده نوسنگی نیز در آن یافت شده است. اصلا می توان قید زمان را هم زد، موافق هستید كه؟! فعلا باید جاده قدیم مریوان را جست. نشانی اش را از هر كه بپرسید، شما را به انتهای خیابان استانداری راهنمایی می كند. پس از عبور از پادگان كه آخرین نقطه مسكونی محسوب می شود، شهر بسرعت پشت پلك هایتان محو خواهد شد.

تو همچنان پیش می روی در طول روزهای گرم، تابستان فصل رنج است و گندم های طلایی اش هم رنگ گنج، از كنار هر مزرعه ای كه عبور كنید، صاحبش تو را به مهمانی می خواند، حداقلش این است كه سلامی می دهد یا دستی به نشان احترام بالا می برد، سفر یعنی همین؛ یعنی دست بالا بردن و گفتن یك سلام صادقانه و صمیمانه كه هیچ جز دوستی و مهربانی پشت آن نتوان یافت. زمان زیادی نمی گذرد كه كوله بار لحظه های زیبا حسابی سنگینی خواهند كرد.

باغ ها و مزارع پربار در این روزهای گرم، سرسبزی را مهمان چشمان زیبابین شما می كنند و روحتان را جلا می دهند. كم كم آبادی از میان دو كوه خود را نمایان می كند؛ خانه هایی كه از آن بوی زندگی به مشام می رسد.

زندگی یعنی تكه نان داغی كه كودكی از سر شوق، آن را خالی خالی در هم می پیچد و با ذوقی كودكانه در عصرگاهی دلپذیر می خوردش؛ زندگی یعنی بازآمدن گله گاو و گوسفندان از صحرا به روستا در یك غروب دم كرده گرم تابستانی؛ با ورودشان به ده، گرد و خاكی برپا می كنند فراموش نشدنی، هر كدام در جستجوی مأمن خود سر به زیر به راه می افتند تا به مقصد برسند، بی آن كه خطا كنند، از آن زیباتر لحظه ای است كه بره ها و بزغاله ها در جستجوی مادرانشان كه تازه از صحرا بازگشته اند، می دوند، صدای زنگوله ها و بع بع بره ها فضای تمام ده را پر می كند، غوغایی می شود تماشایی...!

فراموش كردم كه بگویم زندگی همان قابلمه بزرگی است كه زنان روستا آن را پر از شیر بر سر می گذارند و می برند به خانه و شما این همه را تنها در اندك زمانی خواهید دید، اما برای ابد در ذهنتان نقش می بندد. چه روزگاری است حالا كه قدرش را نمی دانیم...

روبه روی آبادی آرندان، كوهی قرار دارد به نام «شیخ علی»؛ اهالی به آن تپه می گویند ولی برای ما كوه زیبایی است. با این كه برخی خانه ها هنوز معماری سنتی خود را حفظ كرده اند، اما اینجا هم از نفوذ مصالح امروزی و ساخت و سازهای بد قواره و بی هویت مصون نمانده است كه تقابل این مناظر ساختمانی با طبیعت مسحوركننده آن، توی ذوق می زند، بگذریم....

كوچه های آبادی، پستی و بلندی زیاد دارد؛ انگار همین ناهمواری ها به نوعی زندگی اهالی را هم از جاده یكنواختی خارج می كند! راستی این را هم بگویم مكان اصلی آرندان نزدیك مكانی بوده است به نام «به رقه لا» و «دشت شاه جو» اما عوامل طبیعی بر جانش افتاد و تنها نامش را در خاطر اهالی به یادگار گذاشت. جالب این كه هركدام از دشت ها و مزارع آبادی برای خود دارای نامی هستند، اسامی همچون«قالاو»، «خویرازه»، «گرده زه وی»، «نوكه جار» و... همین نام ها خود شناسنامه اند. جالب این كه روستای آرندان نسبت به سایر روستاهای همجوار خود مانند «صوفیان»، «كلكان» و «اجگره» از امكانات بهتر و بیشتر برخوردار است همچون كتابخانه، مركز بهداشت، شركت تعاونی و...

اما برای بیشتر كسانی كه به آرندان می آیند، یك انگیزه ویژه وجود دارد و آن وجود بقعه متبركه یكی از اصحاب پیامبر به نام حسن انصاری است كه بر ارتفاع كوهی به همین نام قرار دارد، اهالی و مردمان اطراف ذكر بزرگواری و بزرگ منشی بسیاری از این صحابی را در دل خود دارند كه به وقتش آن را به همدل خویش باز می گویند. غیر از این موقعیت قرارگیری بقعه در یك محیط بكر و طبیعی است كه هر نفسی كه برمی آورد مفرح ذات است و به شكر اندرش مزید نعمت باز می آرد. رود آرندان هم بر این همه زیبایی و جذابیت افزوده است.

اهالی روستا بیشتر لباس محلی بر تن می كنند، لهجه كردی آنها به لهجه سنندجی بسیار شبیه است.

این منطقه به دلیل نزدیك بودن به شهرسنندج و داشتن امكانات و آب و هوای مطلوب و دل انگیز مقصد سفرهای كوتاه برای سنندجی هاست. شما هم اگر گذرتان به دیار این مردم افتاد، بدانید كه آرندان آسمانش آبی، خاكش پاك و مردمش آیینه دلاند.