پژوهش و سازندگي

تپه هاي شني خوزستان با مساحتي حدود 350000 هکتار، 5.3 درصد کل استان را شامل مي شوند. براي تثبيت بيولوژيکي اراضي شني از سال 1374 تا 1378 سالانه بطورميانگين 1160 هکتار مالچ پاشي و 1632 هکتار نهال کاري شده است. اين عمليات علاوه بر حفاظت از منابع اقتصادي استان از نظر زيست محيطي نيز داراي آثار ارزشمندي است. چهارگونه درخت کهور، گز شاهي، کنار و اکاليپتوس از گياهاني مي باشند که براي تثبيت شن در اين اراضي کشت مي شوند. مهمترين آفتي که به اين گياهان خسارت مي زند و ممکن است باعث نابودي آنها  شود موريانه شن يا Psammotermes hybostoma مي باشد. انتخاب گياهان مقاوم به اين موريانه مي تواند هزينه هاي تثبيت شن در اين اراضي را کاهش دهد. به منظور انتخاب گونه مقاوم از ميان گونه هاي موجود، از تنه درختان سالم 13 ساله هر گونه ، 64 قطعه چوب به ابعاد 10.5´4.5´5 سانتيمتر تهيه شد. قطعات چوب به مدت 3 ماه در عمق 30 سانتيمتري زير شن قرار داده شدند. ضمنا مشخصات شيميايي و فيزيکي چوب چهار گونه درخت فوق الذکر تعيين گرديد. نتايج نشان داد 15 , 25 , 47.5 , 72.5 درصد قطعات چوب به ترتيب متعلق به گز شاهي، کنار، اکاليپتوس و کهور آلوده به موريانه شده بودند. شاخص تغذيه ( کاهش وزن چوب ناشي از تغذيه + کاهش رطوبت ناشي از تبخير ) به ترتيب 3.9 , 10.5 , 18 , 27.3 درصد براي گز شاهي، کنار، اکاليپتوس و کهور بود. مقدار تغذيه خالص موريانه از چوبهاي 1000 گرمي 1.3 , 1.6 , 4.2 , 6.17 به ترتيب مربوط به گز شاهي کنار، اکاليپتوس و کهور بود. اين آزمايش ها نشان داد که درخت کهور از بين چهار گونه مقاوم ترين است. تجزيه فيزيکي و شيميايي نيز، وزن مخصوص، مواد استخراجي و لينگنين بيشتر اين گونه را نشان داد.