پژوهش هاي توليد گياهي (علوم كشاورزي و منابع طبيعي)

استفاده از كودهاي آلي در راستاي بهبود خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاك و جبران خسارت هاي ناشي از  عمليات شله زني در زمين برنج توصيه شده است. پژوهش حاضر به منظور بررسي اثر مصرف كود آلي (از نوع گاوي) و تقسيط نيتروژن 20 عملکرد و برخي از خصوصيات برنج با هدف كاهش زيان هاي ناشي از شله زني و غرقابي خاك انجام گرفت. آزمايش به صورت طرح بلوك هاي كامل تصادفي با 3 تكرار در سه سال متوالي (سال هاي 77، 78 و 79) اجرا گرديد. تيمارهاي آزمايش شامل شاهد (بدون كود آلي و نيتروژن)، كود آلي به ميزان 16 تن در هكتار، كود آلي به ميزان 32 تن در هكتار، كود نيتروژن به ميزان 3/104 كيلوگرم در هكتار هم زمان با نشاكاري، كود نيتروژن به ميزان 3/104 كيلوگرم در هكتار در دو نوبت (نصف هم زمان با نشاکاري و نصف ديگر هم زمان با شروع پنجه زني)، كود نيتروژن به ميزان 3/104 كيلوگرم در هكتار در سه نوبت (يك سوم هم زمان با نشاکاري، يك سوم هم زمان با شروع پنجه زني و يك سوم  آخر هم زمان با گرده افشاني) بودند. در سال اول بيشترين عملكرد شلتوك متعلق به تيمار كود نيتروژن به ميزان 3/104 كيلوگرم در هكتار در سه نوبت و كمترين عملكرد شلتوك متعلق به تيمار شاهد بود. مقايسه ميانگين صفات در سال دوم نشان داد كه مصرف كود آلي علاوه بر افزايش عملکرد شلتوک، ساير خصوصيات گياهي از جمله ارتفاع بوته و وزن خشك گياه را نيز متاثر ساخت. روند افزايش و بهبود صفات در سال سوم نيز ادامه يافت به طوري كه همانند سال دو، بيشترين افزايش صفات به تيمار 32 تن كود گاوي در هكتار و پس از آن به 16 تن كود گاوي در هكتار تعلق داشت با اين حال آثار مصرف كود آلي در سال سوم مشهودتر از سال اول و دوم آزمايش بود که اين امر مي تواند ناشي از بهبود خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاك و آزادسازي عناصر غذايي از کود آلي طي زمان باشد. اندازه گيري خصوصيات خاک نيز نتايج را تاييد نمود به طوري که مصرف كود دامي باعث افزايش هدايت الكتريكي عصاره ي اشباع، درصد مواد آلي، نيتروژن كل خاك، فسفر و پتاسيم و آهن قابل جذب خاک گرديد. نتايج نشان داد که كود آلي در كشت برنج  به ويژه در مقادير بالا بيشترين تأثير را در بهبود صفات و در نتيجه، افزايش عملكرد برنج داشته است.