تاریخ ایران- سلسله ایلخانان مغول

هولاکو هولائو معروف به هلاکوخان یکی از چهار پسر « تولی » و نوه‌ی چنگیزخان مغول بود. مادر و نیز همسرش هر دو عیسوی مذهب بودند.
مادرش زنی عیسوی مذهب موسوم به «سرقوی تی » بود و زنش «دوقوزخاتون » نیز مسیحی بود.
هولاکو از این رو بنیانگذار سلسله ایلخانیان در ایران می‌باشد. هرچند نبردهای وی و بازمانده‌گانش با مملوک‌ها به منظور فتح سوریه و مصر با شکست مواجه شد.
فتح قلاع اسماعیلیه
هلاکو در سال ۶۵۱ ه.ق. مامور تسخیر ایران مرکزی و غربی و فرونشاندن فتنه‌های اسماعیلیان و سرکوب خلیفه عباسی شد. لشکریان وی اکثر از طوایف عیسوی مغول بودند.
سال ۱۲۵۶ (میلادی) او موفق شد ایران را به طور قطعی فتح کند و سلسلهٔ خوارزمشاهیان را براندازد. از این گذشته، او برای اولین بار موفق شد، مقاومت اسماعیلیان در البرز را بشکند و قلعه الموت را بگیرد.
اسماعیلیه نزدیک به پنجاه قلعهٔ مستحکم را در منطقه طالقان و کوه‌های الموت در اختیار داشتند. ماموریت هلاکو به امر برادر بزرگ‌ترش منگوقاآن شروع شد. ابتدا یکی از امرای لشگرش به قلعه‌های اسماعیلیه حمله برد و تعدادی از آنها را ویران کرد؛ سپس خود هلاکوخان پس از تصرف ماوراء النهر در سال ۶۵۳ ه ق از رود جیحون گذشت و پس از اینکه حاکم خراسان تسلیم او شد، بقایای اسماعیلیه را مورد هجوم قرار داد و توانست بر آنها چیره شود.
هلاکو دستور داد کتابخانه‌ عظیم و بی‌مانند الموت را نابود سازند؛ ولی عطاملک جوینی -دانشمند بزرگی که در خدمت هلاکوخان بود- اجازه خواست تا نفایس کتابخانه را جدا کند که موفق به این کار شد.
فتح بغداد
هولاکو در سال ۱۲۵۸ (میلادی) بغداد را فتح کرد و سلسله خلافت عباسیان را به طور نهایی منقرض ساخت.
جنگ با مملوک مصر
هلاکوخان پس از فتح الموت عازم بغداد شد ؛ در حالی که دانشمندانی چون خواجه نصیر طوسی ، عطاملک جوینی و ابوبکر بن سعد اتابک در رکاب او بودند. در این زمان سی وهفتمین و آخرین خلیفه‌ عباسی بر تخت فرمانروایی بود. وی ایام را به مطالعه و لهو و لعب می‌گذراند و به سیاست و حکومت کاری نداشت. امور ممالک را وزیرش اداره می‌کرد.
در رمضان سال ۶۵۵ ه ق هلاکو کسانی را نزد خلیفه فرستاد و از او خواست تسلیم شده ، خود یا وزیرش نزد او بیاید؛ اما خلیفه از این کار سرباز زد . از این رو هلاکوخان بغداد را محاصره کرد ؛ طی چند روز مغولان وارد شهر شدند و قدم به قدم شهر را ویران کردند و بسیاری را به قتل رساندند . بالاخره شهر تصرف و خلیفه با نزدیکانش تسلیم شدند . هلاکو روز نهم صفر سال ۶۵۶ هجری وارد بغداد شد و مستعصم به دست خود کلیه‌ خزائن بغداد را تسلیم وی کرد؛ اما هلاکوخان خلیفه عباسی را به قتل رسانده و بدین ترتیب به عمر طولانی سلسله عباسی پایان داد.
هلاکو پس از فتح بغداد متوجه شام شد و سلاطین خاندان ایوبی را - که حکومت‌های متعددی در آنجا داشتند- شکست داد. فتوحات
او در سال ۱۲۶۳ (میلادی) به خواهش و پیشنهاد خواجه نصیر طوسی رصدخانه‌ای را در مراغه، بنا نهاد.



اباقاخان هولاکو
سلطان احمد تکودار بن هولاکو
ارغون‌خان‌ بن اباقا
گیخاتون بن اباقا
بایدوخان بن طرغان‌
اطلاعات در دست نیست.