گنجشك‌هاي خودخواه
جمعه 27 مرداد 1391 12:31 PM
گسترش مطالعات اكولوژيك، زمينه و امكانات بيشتري را براي آشنايي با نقش ويژه و با اهميت پرندگان فراهم كرده است.
بتازگي نتايج يك تحقيق نشان داده است پرندگان اجتماعي كه از توليدمثل دست مي‌كشند تا مراقب جوجه‌هاي ساير همنوعان خود باشند، در حين مراقبت، بيشتر جوجه‌هايي را كه با خودشان خويشاوند هستند، در اولويت قرار مي‌دهند.
اين تحقيق كه در يك منطقه دورافتاده از استراليا انجام شده، رفتار گونه‌هاي اجتماعي را بدقت مورد بررسي قرار مي‌دهد.
از اين ميان يك گونه خاص از گنجشك‌سانان به نام تاجدار شاه بلوطي با نام علمي Pomatostomus reficeps براي تحقيق در نظر گرفته شد و در فاصله سال‌هاي 2006 تا 2008 بوسيله فرستنده‌هاي خودكار راديويي فوق‌العاده كوچك رفتارهاي اين گونه بدقت ثبت، تجزيه و تحليل شد.
گنجشك تاجدار شاه بلوطي يك پرنده كاملا اجتماعي است. تعداد اعضاي يك گروه مي‌تواند از سه تا 20 عدد متغير باشد. معمولاً يكي از پرندگان ماده در محل باقي مي‌ماند و از جوجه‌ها نگهداري مي‌كند.
جالب اينجاست كه اين تحقيق نشان مي‌دهد پرستاران براي مراقبت از برادران و خواهران جوان‌تر خود بسيار تلاش مي‌كنند و در مقابل براي جوجه‌هايي كه نسبت دورتري با آنها دارند، آنقدرها خود را به زحمت نمي‌اندازند.
نتايج اين تحقيق كه در مجله رويال سوسايتي به چاپ رسيده، توانسته چشم‌انداز جديدي را براي درك بهتر از دنياي پرندگان ايجاد كند. بويژه اين مورد بسيار مهم است چرا كه برخي پرندگان به جاي اين‌كه بخواهند صرفا از بچه‌هاي خودشان نگهداري كنند، ترجيح مي‌دهند از جوجه‌هاي ديگران نيز نگهداري كنند.
دكتر لوسي براونينگ از دانشگاه نيوساوت ولز و دانشگاه كمبريج كه مسووليت اين پروژه را به عهده داشته، در اين باره مي‌گويد مشاركت همگاني يك قطعه بسيار مهم از پازل تكامل است.
يك نظريه درباره اين نوع رفتار اين است كه پرندگان با كمك به خويشاوندان خود در واقع مي‌خواهند از DNA اشتراكي‌شان حفاظت كنند و آن را به نسل‌هاي بعد انتقال دهند، اما اثبات اين باور روي پرندگان و پستانداران كار بسيار دشواري است.
يك تئوري ديگر اين است كه اين همكاري عملاً رفتاري خودخواهانه است چرا كه در گونه‌هايي كه به زندگي تجمعي عادت دارند، در واقع اين پرستاران هستند كه رفاه بيشتري دارند و ديگران بايد زحمت تهيه غذا را تقبل كنند.
يافته‌هاي تيم تحقيقاتي نشان مي‌دهد پرستاراني كه از برادران و خواهران خود نگهداري مي‌كنند، در طول روز سه وعده به آنها غذا مي‌دهند؛ در حالي كه ساير جوجه‌ها از اين قاعده مستثنا هستند. در نتيجه مي‌توان جمع‌بندي كرد كه آنها براي حفاظت از اعضاي خانواده‌شان بسيار مسئوليت‌پذير هستند.
Science Daily - مترجم و مولف: فرناز حيدري
