نگاهي کوتاه به شهرستان گنبد کاووس

طبيعت در شهرستان گنبد کاووس

رودخانه گنبد كاووس

مارسو يک رودخانه دايمي است به درازاي 33 كيلومتر که از چشمه سارهاي خاوري دهستان كوكلان در 52 كيلومتري خاور كلاله سرچشمه مي ‌گيرد که نخست رو به سوي باختر روان مي ‌شود و پس از طي 4 كيلومتر متوجه شمال مي شود و ضمن آميختن با خشک رود طويلي كه از دامنه خاوري كوه اسماعيل خان و خاور روستاي دشت شاه سرچشمه گرفته و رو به خاور سرازير شده است، وارد دره دهانه گرگان مي ‌شود. پس از مخلوط شدن با رود كوچک كوركلي نخست به سوي شمال باختري و سپس به طرف باختر جريان مي ‌يابد و دره شمالي كوه آلوباغ را به سوي باختر مي ‌پيمايد. در دو كيلومتري خاور روستاي تنگ راه با ريزابه كوچكي كه از دامنه شمالي كوه اسماعيل خان سرچشمه مي ‌گيرد و دره خاوري كوه كوسوان را به سوي شمال پيموده است، مخلوط مي ‌شود و در روستاي تنگ راه با رود آناسخيوگ يكي شده و رودخانه دهانه را تشكيل مي ‌دهند. ارتفاع سرچشمه اين رودخانه كه به آن دهانه گرگان نيز مي ‌گويند، 1090 متر و شيب متوسط آن 2/2 درصد است. حوزه اين رود درياي خزر و مسير کلي آن به باختري مي باشد.
رودخانه دهانه گنبد كاووس
رودخانه دهانه از مخلوط شدن رودهاي آناسخيوگ و مادرسوي روستاي تنگر در 54 كيلومتري شمال خاوري گنبد كاووس پديد آمده است. اين رودخانه دره ميان رشته قره كسمور در شمال و رشته كوسوان در جنوب را رو به سوي باختر طي كرده و پس از عبور از روستاي بش اولي به سوي جنوب باختري متوجه مي شود. در سر راه روستاي شفال تپه را مشروب ساخته و پس از عبور از روستاي آق قميش و مخلوط شدن با يک ريزابه كوچک كه از جنوب خاوري سرازير شده است، با كمي انحراف به طرف شمال باختري متوجه مي شود و پس از مخلوط شدن با يک ريزابه ديگر كه آن نيز از ارتفاعات جنوب خاوري سرچشمه مي گيرد به سوي باختر و بعد به طرف شمال جريان مي يابد. در اين مرحله روستاهاي قانجق، آجن و قره قوجا را سيراب مي كند و پس از درهم آميختن با يک ريزابه كوچک ديگر كه آن هم ارتفاعات جنوب خاوري سرازير شده ، به سوي شمال باختري به جريان خود ادامه مي دهد. در يک كيلومتري جنوب كلاله با ريزابه بزرگي كه از دامنه جنوبي رشته يشک يال سرچشمه گرفته، مخلوط شده و به سوي باختر جريان مي يابد. پس از طي حدود 7 كيلومتر، متوجه جنوب باختري مي شود. با يک قوس نسبتا كوچک راهي شمال شده و در جنوب خاوري روستاي امان خواجه به گرگان رود مي ريزد. 
رودخانه آق بند گنبد كاووس 
اين رودخانه از دامنه باختري كوه گلچه داغ در 50 كيلومتري شمال خاوري گنبد كاووس سرچشمه گرفته و رو به سوي باختر از دره نسبتا تنگ و پرشيب آق بند عبور مي كند و روستاي آق بند را در مسير خود مشروب مي سازد. در 6 كيلومتري باختر روستاي مزبور تغيير مسير داده و متوجه جنوب باختري مي شود. در اين مسير ضمن مخلوط شدن با چند خشک رود كوچک، در 5 كيلومتري خاور روستاي قره ماخر با خشک رود بزرگي كه از دامنه هاي باختري رشته كوه هاي مير داوود و آق ديرگک سرچشمه گرفته است، مخلوط شده و رو به سوي باختر رفته و از روستاي قره ماخر عبور مي كند. پس از طي يک قوس راست گرد نسبتا بزرگ، به درياچه نمک دانشمند، در 42 كيلومتري شمال باختري گنبد كاووس مي ريزد. 
رودخانه كرنكي گنبد كاووس
رودخانه كرنكي از دامنه شمالي كوه حاجي لر داغ در 30 كيلومتري جنوب خاوري گنبدكاووس سرچشمه گرفته و ضمن مخلوط شدن با يک ريزابه كوچک، دره خاوري كوه گورلي را به سوي شمال طي مي كند. در 6 كيلومتري جنوب باختري مينودشت با ريزابه اي كه از دره باختري سرازير شده است، درهم مي آميزد و از اين محل رو به خاور جريان مي يابد. پس از طي حدود 3 كيلومتر با ريزابه ديگري كه از ارتفاعات جنوب سرازير شده است مخلوط شده و طي يک قوس از روستاي خرم كرو عبور مي كند و رو به سوي شمال باختري از كنار شهر مينودشت مي گذرد. اين رودخانه در اطراف شهر مينودشت تغيير جهت داده و رو به سوي باختر وارد دشت گرگان مي شود و پس از سيراب کردن روستاهاي قويينلي و سارلي در باختر روستاي ارس خان به رود نوده مي ريزد. 
رودخانه قره ناوه گنبد كاووس
اين رودخانه از دامنه خاوري كوه شاهانه و دامنه باختري كوه آودار در 53 كيلومتري شمال خاوري كلاته و 83 كيلومتري شمال خاوري گنبد كاووس سرچشمه مي گيرد و رو به سوي باختر از دره شمالي كوه شاهانه عبور مي كند. در روستاي باختر با رودخانه اسماعيلک مخلوط شده و پس مشروب کردن روستاي كريم ايشان به سوي جنوب باختري و باختر جريان مي يابد. در روستاي چاتال با رودخانه چقليق مخلوط شده و رو به سوي جنوب باختري رفته و پس از مشروب کردن روستاي علي قپان و قپان در روستاي پشي با رودخانه شور دره درهم مي آميزد. سپس روستاي علي بيگ را مشروب کرده و در روستاي به نام سيت با رودخانه كركل دره مخلوط مي شود. در مسير خود و پس از سيراب کردن روستاي شيخ در جنوب باختري روستاي گوكچه به گرگان رود مي پيوندد. 
رودخانه راميان گنبد كاووس
اين رودخانه از به هم پيوستن رودهاي تپرم و قره چاي واقع در 6 كيلومتري جنوب باختري راميان در 31 كيلومتري جنوب باختري گنبد كاووس تشكيل مي شود و دره ميان كوه خاک در باختر و كوه ليرم در خاور را نخست به سوي شمال و بعد به سوي شمال خاوري مي پيمايد. در 3 كيلومتري جنوب راميان متوجه شمال مي شود و در جنوب راميان با خشک رود كوچكي كه از دامنه هاي شمالي كوه هاي ليرم و يورت گلي سرچشمه گرفته است، مخلوط مي شود. پس از مشروب نمودن راميان، دره باختري كوه امام قاسم را رو به سوي شمال طي کرده و وارد دشت گرگان مي شود. در اين منطقه و پس از قطع کردن راه اتومبيل رو گرگان - آزاد شهر (شاه پسند سابق) از خاور روستاي داوود ملا عبور کرده و در روستاي هوجي به رود حاجي كوچي مي ريزد. هر دو اين رودها از خاور بي بي شيروان به گرگان رود ملحق مي شوند. آبشار شيرآباد گنبد كاووس
اين آبشار در 7 كيلومتري جنوب شهر خان ببين شهرستان گنبد و در دامنه كوه هاي البرز و جنگل هاي پوشيده از درختان كهن و سر به فلک كشيده واقع شده است. در مسير اين آبشار، رودخانه ها و چشمه سارهاي زيبا و خنكي قرار دارد. آبشار شيرآباد به شکل پله اي بوده و مشتمل بر 12 آبشار كوچک و بزرگ است. بزرگ ترين آبشار آن 30 متر ارتفاع داشته و دو حوضچه با عمق 40 تا 80 متر در پاي ديواره آن به وجود آمده است. 
در شهرستان گنبد كاووس كوه هاي زيادي وجود دارند كه برخي از آن ها نيمه جنگلي است و براي گردشگري مورد استفاده داراي قابليت هاي زيادي است.