رصدخانه جنوبی اروپا،ESO که سازمانی اروپایی برای پژوهشهای اخترشناسی در نیمکره جنوبی زمین است، واحدهای عملیاتی متعددی را مشتمل بر پیشرفتهترین تلسکوپهای زمینی در اختیار دارد. از میان این واحدهای عملیاتی میتوان به ابرتلسکوپ عظیم VLT و تلسکوپ نقشهبرداری نور مرئی و فروسرخ ویستا در رصدخانه صحرای آتاکاما، شیلی اشاره کرد. این سازمان به تازگی صد تصویر از برترین عکسهای گرفته شده توسط این مجموعه را منتشر کرده است که در این گزارش 10 عکس برگزیده از میان آنها را خواهیم دید.
شرارهها در سحابی شعلهور
این تصویر که حاصل 14 دقیقه نوردهی با پرتوهای فروسرخ است، توسط ویستا بزرگترین تلسکوپ نقشهبرداری جهان از سحابی شعلهور گرفته شده است. این ناحیه از آسمان که محل تولد ستارههای تازه است در صورتفلکی شکارچی واقع شده است. میتوان با استفاده از این تلسکوپ، ستارگان جوانی را که در مرکز این سحابی قرار دارند و هنگام رصد با نور مرئی در غباری از ذرات کیهانی محو شدهاند، تماشا کرد. جالب است بدانید ستاره آبی درخشانی که سمت راست این سحابی قرار دارد، یکی از سه ستاره تشکیلدهنده کمربند شکارچی است. غبار روشن بخش میانی که کمی پایینتر از مرکز تصویر دیده میشود، سحابی NGC 2023 است و خطوط کناری سمت راست و پایین، بخشهای انتهایی سحابی کلهاسبی را نشان میدهند.
سحابی رتیل
این سحابی که 168هزار سال نوری از زمین فاصله دارد و میتوانید آنرا در بخش میانی و بالای تصویر مشاهده کنید، توسط مجموعهای از تارها و رشتهها احاطه شده که بخشی از آنها متعلق به انفجار ابرنواختر SN 1987A هستند. این ابرنواختر توسط یان شلتون و اسکار دوهالده از رصدخانه لاس کامپاناس شیلی در 24ام فوریه 1987 کشف شد و 24 ساعت بعد آلبرت جونز در زلاندنو کشف آنرا اعلام کرد. سحابیهای دیگری نیز به رنگ قرمز قابل رؤیت هستند و در سمت چپ خوشهای از ستارگان جوان که NGC 2100 نام دارد، دیده میشود.
سحابی هلیکس
این تصویر رنگی زیبا توسط تصویربردار با میدان باز- یک دوربین 67 مگاپیکسلی- که بر روی تلسکوپ ۲.۲ متری لاسیا، بخشی از رصدخانه جنوبی اروپا واقع در شیلی نصب شده، ثبت شده است. درخشش اتمهای اکسیژنی که در مرکز این تصویر و به رنگ آبی-سبز دیده میشوند، به دلیل تابش فوقالعاده پرتوهای فرابنفش حاصل از دمای 120هزار درجه سانتیگرادی ستاره مرکزی است. بخشهای نارنجی و قرمز خارجی از اتمهای درخشان هیدروژن و نیتروژن تشکیل شدهاند.
سحابی شکارچی
سحابی شکارچی حدود 1350 سال نوری از زمین فاصله دارد. این تصویر فروسرخ که توسط تلسکوپ نقشهبردار ویستا گرفته شده، ستارگان جوانی را نشان میدهد که هنگام استفاده از نور مرئی در غبار کیهانی پنهان میشوند. تصویری که مشاهده میکنید حاصل 10 دقیقه نوردهی فروسرخ در طولموجهای متفاوت پرتوهای فروسرخ نزدیک است که ناحیهای معادل 1 تا 1.5 درجه از آسمان را به تصویر کشیده است
امگا-قنطورس
دوربین میدان باز رصدخانه لاسیلا این تصویر بینظیر را از بیش از 10میلیون ستاره که در فضای مرکزی خوشه ستارهای کروی امگا-قنطورس میدرخشند، ثبت کرده است.
سحابی مرداب
این تصویر از سحابی مرداب نیز توسط دوربین 67 مگاپیکسلی رصدخانه جنوبی اروپا گرفته شده است.
تولد ستارگان
این تصویر رنگی حبابهایی در حال گسترش از جنس گاز یونیزه را در سحابی RCW120 نشان میدهد که پراکندگی معادل 10 سال نوری دارند. این جریان باعث فروپاشی مواد اطراف به تودههای متراکمی میشود که هر یک میتوانند زادگاه ستارگان تازهای باشند.
کهکشان کلاه مکزیکی
کهکشان مارپیچی M 104 در صورت فلکی سنبله قرار دارد. این کهکشان که شبیه یک کلاه مکزیکی بسیاربزرگ است، حدود 50میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد. برآمدگی این کلاه از ستارههای بالغ تشکیل شده و لبههای آن ترکیبی از ستارگان، گاز و غبار کیهانی است. این تصویر رنگی توسط ابرتلسکوپ عظیم رصدخانه جنوبی اروپا گرفته شده است
خوشه ستارهای درخت کریسمس
این ناحیه از آسمان که NGC 2264 نام دارد، مشتمل بر خوشه ستارهای درخت کریسمس و سحابی مخروطی است. این تصویر که ناحیهای به وسعت 30 سال نوری را نشان میدهد از ترکیب تصاویر حاصل از چهار فیلتر متفاوت که توسط دوربین میدان باز گرفته شدهاند، به دست آمده است.
مرکز کهکشان ما
بخشهای مرکزی کهکشان راه شیری با استفاده از پرتوهای فروسرخ نزدیک و توسط ابرتلسکوپ رصدخانه جنوبی اروپا رصد شده است.
قُلْ سِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانظُرُوا کَیْفَ بَدَأَ الْخَلْقَ ثُمَّ اللَّهُ یُنشِئُ النَّشْأَةَ الْآخِرَةَ إِنَّ اللَّهَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ (بگو در زمین بگردید و بنگرید خداوند چگونه آفرینش را آغاز کرده است، سپس خداوند به همین گونه، جهان را ایجاد می کند خداوند یقیناً بر هر چیز تواناست) /عنکبوت20