بانک مقالات زراعت و باغبانی

پاسخ به:بانک مقالات زراعت و باغبانی
جمعه 9 تیر 1391  8:14 PM

15 : پژوهشهاي زراعي ايران 1386; 5(2):343-355.

الگوهاي زماني و مكاني رشد ريشه ژنوتيپ هاي نخود (.Cicer arietinum L) در شرايط تنش غرقابي

گنج علي علي,پالتا هايرو,ترنر نيل

تغييرات زماني و مكاني صفات مربوط به ريشه در ژنوتيپ هاي نخود شامل، Rupali (تيپ دسي) و Flip 97-530 (تيپ كابلي) در شرايط تنش غرقابي و بدون تنش (شاهد) در گلخانه تحقيقاتي CSIRO در ايالت وسترن استراليا مورد مطالعه قرار گرفتند. جعبه هاي مخصوص مطالعه ريشه به ابعاد100 × 24 ×10 سانتي متر كه يك ديواره آن شيشه اي بود به عنوان واحدهاي آزمايشي انتخاب شدند. هنگامي كه طول ريشه اولين ژنوتيپ آن به 50 سانتي متري سطح خاك رسيد، تنش غرقابي به مدت 12 روز اعمال و پس از مدت مذكور دريچه خروج آب باز و زهكشي انجام شد. سرعت رشد ريشه با استفاده از اطلاعات ثبت شده بر روي فيلم هاي ترانس پرانسي، محاسبه شد. همبستگي خطي، مثبت و بسيار معني داري بين صفات ريشه در اندازه گيري هاي مستقيم (داخل خاك) و غير مستقيم (فيلم هاي ترانس پرانسي) وجود داشت. پوسيدگي و مرگ ريشه ها در دوره تنش غرقابي باعث افت سريع رشد ريشه در دوره تنش و پس از آن شد، اما در مراحل انتهايي دوره بازگشت، رشد سريع ريشه ها مجددا در لايه 40 - 0 سانتي متري سطح خاك افزايش يافت. الگوهاي زماني و مكاني متفاوتي از نظر رشد ريشه مشاهده شد. سرعت رشد ريشه در هر لايه پروفيل خاك با يك اختلاف زماني و با يك مقدار معين كه براي هر لايه خاك متغير بود، به حداكثر رسيد. هم در شرايط تنش و هم بدون تنش، تراكم طول ريشه با افزايش عمق خاك در هر دو ژنوتيپ كاهش يافت. نتايج بررسي ها نشان داد كه استراتژي رشد ريشه ها در گياه نخود، گسترش بيشتر آنها در لايه هاي سطحي خاك (40 – 0 سانتي متري) است. در طول دوره رشد، ژنوتيپ Flip 97-530 از نظر صفات مربوط به ريشه از قابليت هاي بالاتري نسبت به ژنوتيپ Rupali برخوردار بود. بنابراين، استفاده از اين ژنوتيپ براي مناطق داراي تنش غرقابي اميد بخش تر به نظر مي رسد.

كليد واژه: تنش غرقابي، ريشه و نخود (.Cicer arietinum L)

نسخه قابل چاپ