بانک مقالات زراعت و باغبانی

اين آزمايش به منظور تعيين پايداري عملكرد و ارزيابي صفات زراعي و كيفيت دانه در هشت ژنوتيپ برنج در سه منطقه گيلان (رشت، هشتپرو رودسر) در سال هاي 1379، 1380 و 1381 انجام شد. نوع طرح، بلوك هاي كامل تصادفي در چهار تكرار، ابعاد كرتها 6× 3 متر مربع و فاصله بوته ها 25×25 سانتي متر بود. در اين تحقيق 17 صفت زراعي و كيفي به روش ارزيابي استاندارد موسسه تحقيقات بين المللي برنج با اندازه گيري 10 نمونه تصادفي از هر واحد آزمايشي اندازه گيري شد. نتايج تجزيه واريانس ساده نشان داد كه بين ژنوتيپ هاي مختلف از نظر توان توليد محصول اختلافات قابل ملاحظه اي وجود دارد. نتايج تجزيه واريانس مركب نشان داد كه اثرات ساده ژنوتيپ و مكان معني دار شدند كه بيانگر وجود اختلاف دربين ژنوتيپ هاي مختلف و هم چنين وجود تفاوت از مكاني به مكان ديگر است. اثر متقابل مكان × ژنوتيپ و سال × ژنوتيپ معني دار نشدند، در حاليكه اثرات متقابل سال×مكان و سال × مكان × ژنوتيپ معني دار شدند. كه حاكي از وجود اثر متقابل بين ژنوتيپ ها و محيط هاي مورد آزمايش بود. براي انتخاب ژنوتيپ هاي پايدار يا ژنوتيپ هايي كه نوسان عملكرد كمتري از سالي به سال ديگر داشتند، از روش لين و بينز استفاده شد. نتايج نشان داد كه لاين هاي 830 و 831 به ترتيب داراي كمترين مقدار واريانس و ضريب تغييرات درون مكاني بوده و به عنوان ژنوتيپ هاي پايدار شناخته شدند. ميانگين عملكرد اين لاين ها به ترتيب 1/5 و 3/5 تن در هكتار يعني حدود يك تن بيشتر از رقم اصلاح شده خزر (شاهد) بود. كيفيت پخت اين لاين ها با داشتن مقدار آميلوز، دماي ژلاتيني شدن و قوام ژل متوسط، مطلوب بود. هم چنين كيفيت تبديل اين لاين ها به ترتيب با داشتن 68 و 69 درصد كل تبديل و 57 و 62 درصد برنج سالم و كيفيت ظاهري دانه آنها با طول دانه بلند و شكل دانه قلمي، مناسب بود. اين لاين ها، متوسط قد به ترتيب با 115 و 116 سانتي متر ارتفاع، مقاوم به ورس، يك هفته زودرس تراز رقم خزر و ميان رس بودند. بنابراين به عنوان لاين هاي پر محصول، پايدار و داراي خصوصيات زراعي، كيفيت پخت، تبديل و ظاهري دانه مطلوب، انتخاب شدند و در دست معرفي به كشاورزان مي باشند.

 نسخه قابل چاپ