انتظار دوم: انتظار مسیحی

مراد از انتظار دوم، باور بازگشت دوباره عیسی مسیح به جهان تفسیر شده است. براساس این باور، عیسی همان ماشیح بنی اسرائیل و نوید دهنده رهایی انسان مدتی پس از بر صلیب شدن، دوباره به جهان باز می گردد تا ملکوت را که از آن سخن گفته، برقرار سازد. برای پیروان او پذیرش بر صلیب کشیدن مرشدشان بسیار سخت بود. به همین دلیل، آنان در این زمینه موضع روشنی گرفتند که عیسی مسیح از میان مردگان برخاسته است. براساس این اعتقاد، عیسی پس از آن که بر صلیب و پس از آن که دفن شده، سه روز بعد از میان مردگان برخاسته و چهل روز بر روی زمین اقامت گزیده و سپس به آسمان ها صعود کرده است. این اعتقاد، گذشته از آن چه پیرامون آن می توان گفت برای حواریان بسیار سرمست کننده و خوشایند بوده و توانسته ناامیدی را از آنها دور کند. از همین روی، این آموزه به کلیدی ترین آموزه مسیحیت بدل شد ؛ آموزه ای که تمام اهمیت ومعنای کلیسا بر آن استوار است. کتاب مقدس بیش از سی صد بار به این موضوع پرداخته و چندین باب کامل را به تبیین این آموزه اختصاص داده است. فراتر از آن، رساله هایی هم چون تسالونیکیان اول و دوم و مکاشفه یوحنا به بیان و توصیف این موضوع همت گماشته اند. با توجه به همین حقیقت، می توان رجعت مسیح را از مهم ترین تعالیم کتاب مقدس دانست. بدون درک مفهوم رجعت مسیح آموزه ها و بسیاری از مفاهیم مطرح شده در کتاب مقدس، مانند کاهن، پادشاه بودن عیسی، نجات در آینده فهمیدنی نیستند و تنها زمانی معنادار می شوند که آموزه رجعت عیسی پذیرفته شود. با این آموزه تعالیمی چون تعمید و عشاء ربانی، پیوند عمیق برقرار ساخته اند. براساس این اعتقاد، عیسی خود بارها اعلام کرده است که شخص او به صورت ناگهانی و بدون اطلاع قبلی در جلال وهیبت پدر و به همراه فرشتگان با پیروزی و فتح خواهد آمد. پرداختن به اشارات کتاب مقدس به مسئله بازگشت عیسی مسیح کار دشواری است و با ارائه آیاتی که به آن توجه کرده اند، فهرست بلندی خواهد ساخت. در این آیات گاه عیسی خود وعده بازگشت می دهد، مانند : « اما به شما می گویم که بعد از این از میوه مو دیگر نخواهم نوشید تا روزی که آن را با شما در ملکوت پدر خود تازه آشامم. » و گاه رسولان، امید و انتظار را در جامعه مسیحی زنده می کنند : « ای حبیبان الآن فرزندان خدا هستیم و هنوز ظاهرنشده است آن چه خواهیم بود، لکن می دانیم چون او ظاهر شود، مانند او خواهیم بود. »

مراحل بازگشت عیسی

بازگشت عیسی به نظر دارای مفهوم روشنی است، ولی گاه تفاسیر درباره آن به چشم می خورد که به کلی غیر اهم اند. در تفاسیر گاه سخن از آن است که او به آسمان باز خواهد گشت « تا خداوند را در هوا استقبال کنیم. » و گاه از بازگشت او به زمین سخن رفته است : « همین عیسی که از سوی شما به آسمان بالا برده شد، باز خواهد آمد. » با مشاهده این تفاسیر و آیاتی که در تأیید هر کدام وجود دارد، می توان دریافت که آمدن دوباره مسیح دو مرحله دارد : مرحله نخست، بازگشت او به هوا یا آسمان، و مرحله دوم، رحمت ملکی و زمینی اوست.

اهداف بازگشت مسیح

با مطالعه مجموعه کتاب مقدس می توان دریافت که در بازگشت مسیح اهدافی چند نهفته است که در زیر به پاره ای از آنها اشاره می شود :

1. پذیرش ایمان داران

یکی از اهداف آمدن دوباره عیسی جمع کردن ایمان داران به گرد خویش است. « باز می آیم و شما را برداشته با خود خواهم برد تا جایی که من می باشم شما نیز خواهید بود.» اجتماع ایمان داران با مسیح از مفاهیم کلیدی و پراهمیت عهد جدید است که در رسایل پولس، دامنه بیشتری یافته است.

2. دادرسی و پاداش شدن

از دیگر اهداف دوباره مسیح که اهمیت فراوانی دارد و در عهد جدید بسیار برجسته به آن پرداخته شده است، داوری درمیان ایمان داران است و در نهایت پاداش شدن برای آنهاست. « و بدو قدرت بخشیده است که داوری هم بکند. و در آن وقت هر کس را موافق اعمالش جزا خواهد داد.» براساس شمار فراوانی از آیات کتاب مقدس، به ویژه رسایل پولس، شخص ایمان دار به واسطه ایمان آوردنش به مسیح، آمرزیده می شود و در مقابل گناهانش بازخواست نمی گردد. « آمین آمین به شما می گویم هر که کلام مرا بشنود و به فرستنده من ایمان آورد حیات جاودانی دارد و در داوری نمی آید.» با این حال براساس آموزه های کتاب مقدس مسلم و بی تردید است که عیسی به هنگام بازگشت در مقام مسیحا در میان ایمان داران داوری خواهد کرد. « اما چون پسر انسان در جلال خود با جمیع ملائکه مقدس خویش آید آن گاه بر کرسی جلال خود خواهد نشست و جمیع امت ها در حضور او جمع می شوند و آنان را از یکدیگر جدا می کند.» براساس شمار فراوانی از آیات کتاب مقدس مراد از داوری عیسی درباره ایمان داران، یافتن گناه و نافرمانی آنان و تعیین عقوبت نیست بلکه شخص ایمان دار را براساس فرصت هایی که در اختیار داشته، داوری می کند. و نیز داوری درباره استعدادهای ایمان دار است که البته پس از داوری، به او پاداش داده خواهد شد. « زیرا که پسر انسان خواهد آمد... و در آن وقت هر کسی را موافق اعمالش جزا خواهد داد.»

3. نجات بنی اسرائیل

چنان که گذشت، اندیشه موعود درمسیحیت در حقیقت تداوم باوری یهودی است ؛ باوری که در گذر سالیان هم به لحاظ مفهوم و هم مصادیق نمود و ظهورهای متفاوتی داشته است ؛ باور به این که آنان قوم برگزیده خدای اند و خدا به آنان وعده نجات داده است و آنان روزگاری نجات خواهند یافت، اندیشه ریشه داری بود. به همین دلیل، آنان باور دارند وقتی مسیح رجعت فرماید، نخست اسرائیل را از دشمنانشان رهایی خواهد داد و آن گاه تمام اسرائیل را گرد خواهد آورد و خاندان اسرائیل و یهود را با هم متحد خواهد ساخت و در نهایت آنان را نجات خواهد داد و عهدی جدید را با آنان استوار خواهد کرد. همه این باورها بدون اندکی کاستی در نگاه مسیحیان، برای بازگشت دوباره مسیح ذکر شده است. آنان حتی مسیح را به هنگام بازگشت با هیئتی مانند داوود، با کلاه پادشاهی چنان که در نوشته های یهودیان به چشم می خورد، تصور کرده اند. آموزه های عهد جدید نیز یکی از اهداف آمدن دوباره مسیح را نجات موعود بنی اسرائیل می داند : « و هم چنین همگی اسرائیل نجات خواهند یافت، چنان که مکتوب است که از صهیون نجات دهنده ظاهر خواهد شد.» ناگفته نماند که مسیح در هنگام نجات بنی اسرائیل همه آنان را نجات نمی دهد بلکه تنها کسانی را از موهبت خود به هنگام بازگشت بهره مند می فرماید که به او ایمان آورده باشند و گرنه چون بی ایمانان از دنیا خواهند رفت.

4. داوری در میان همه امت ها

داوری مسیح درمیان همه امت ها به هنگام بازگشت، از امور مهمی است که عهد جدید نقل می کند. البته این باور مانند باور پیشین تنها مسیحی نیست بلکه در آموزه های عهد عتیق خاستگاه دارد. درحقیقت، لباس داوری در عهد عتیق بر تن مسیحا می شود. براساس عهد جدید عیسی به هنگام بازگشت خود بر تخت پر جلالی خواهد نشست و درمیان امت ها داوری خواهد کرد : « اما چون پسر انسان در جلال خود با جمیع ملائک مقدس خویش آید، آن گاه برکرسی جلال خود خواهد نشست و جمیع امت ها در حضور او جمع شوند و آنها را از همدیگر جدا می کند.»

5. آزاد ساختن و برکت دادن

براساس آموزه های عهد جدید آزادی خلقت از قید فساد مطلب دیگری است که به هنگام بازگشت عیسی به وجود خواهد آمد : «... امید که خود خلقت نیز از قید فساد خلاصی خواهد یافت.» در زمین تغییرات بسیاری روی خواهد داد و برکت خواهدیافت : « و ایشان را و اطراف کوه را برکت خواهم ساخت و باران را در موسمش خواهم بارانید و بارش ها برکت خواهد بود.» براساس عهد جدید، آینده پرجلال بنی اسرائیل و رستگاری خلقت و برکت زمین و وعده هایی مانند : « بیابان مثل گل سرخ خواهد شکفت و آب ها در بیابان و... در صحرا خواهد جوشید و مکان های خشک به چشمه های آب مبدل خواهد گشت.» که باب یازدهم اشعیا به آن اشاره دارد، هنگامی انجام خواهد شد که پسر انسان بر تخت پرجلال خود بنشیند. پایباش (متوفای 155 میلادی) در توصیف این برکت می گوید : « روزهایی فرا خواهد رسید که تاک ها رشد خواهند کرد و هر کدام ده هزار شاخه بزرگ تر خواهند داشت و دو شاخه ی بزرگ ده هزار شاخه ی کوچک و دو شاخه ی کوچک ده هزار خوشه انگور و هر خوشه ی انگور ده هزار انگور... »

6. برقراری ملکوت

برقراری « ملکوت خدا » از دیگر اموری است که به هنگام ظهور مسیح و بازگشت دوباره او محقق خواهد شد. اصطلاح « ملکوت خدا » واژه پر دامنه ای است که درحقیقت و براساس انجیل های همید (متی، لوقا، مرقس)، هسته مرکزی تعالیم و آموزه های عیسی را تشکیل می دهد. ملکوت خدا در حقیقت، تحقق همان وعده خداوند به داوود است که فرمود : « سلطنت او را تا ابد پایدار خواهد ساخت.» و بارها آن رابا سوگند تأییدنمود. حال این وعده و سوگند با آمدن مسیح محقق خواهد شد. آموزه ی بازگشت دوباره عیسی به جهان و برقراری حکومت یک پارچه بر روی زمین، نزدیک به دو هزار سال جماعت مسیحی را به انتظار فرو برده ؛ انتظاری که گاه تحولات عظیم سیاسی و اجتماعی ای در پی داشته است. آثار آن ظهور نهضت های سیانیزم (مسیحایی) را در پی داشته که عنصر اصلی و مشترکشان رسیدن به وضع مطلوب تر است. در ایالت متحده شور و هیجان انتظار مسیحیان در آستانه سال دو هزار میلادی ظهور فرقه های مذهبی بسیاری را در پی داشته است که همگی بربازگشت دوباره عیسی و انتظار آمدنش تأکید داشتند. شماری از افراد افراطی در این فرقه ها برای پیوستن به عیسی مسیح خودکشی کردند. این انتظار به حدی قوت گرفته بود که در ایالت ماساچوست امریکا، مرکزی با عنوان مطالعات هزاره ای شکل گرفت، این مرکز با نصب یک ساعت کسر شونده مدام مردم را به ساعت صفر ؛ یعنی آغاز سال دو هزار میلادی و ظهور مسیح بشارت می داد.

منبع: مشرق موعود