مقالات امداد و نجات

مقدمه: امروزه در نگرش هاي نوين برنامه ريزي مديريت بحران‏، مديريت ريسک بحران به عنوان نگرش برتر مورد توجه است. در اين نگرش، رويکرد به زلزله از خطر، به آسيب پذيري و از واکنش، به پيش کنش و از يک پديده يک بعدي، به يک مقوله همه جانبه تغيير يافته است. از اين رو در بررسي و تصميم گيري درخصوص مسائل همه جانبه اي همچون زلزله که پيامدهاي آن تمام جوانب شهر را دربر مي گيرد، لازم است مجموعه اي از عوامل با درنظر گرفتن اهميت هر يک از آنها لحاظ شوند. با توجه به اين موضوع در اين پژوهش، رويکرد تحليل چند عاملي مورد توجه قرار گرفته است.
روش ها: در اين تحقيق به تحليل ارتباط بين شاخص هاي برنامه ريزي شهري با عوامل موثر در آسيب پذيري در برابر زلزله براي منطقه 4 تهران پرداخته مي شود. براي رسيدن به اين منظور از مدل تحليلي فرايند سلسله مراتبي به عنوان مدل اصلي استفاده شده است. همچنين قابليت ها و تکنيک هاي تحليلي نرم افزار GIS مانند همپوشاني لايه ها مورد استفاده قرار گرفته است.
يافته ها: علاوه بر تاثير عوامل کالبدي و محيطي، شاخص هاي مديريت بحران نظير وجود اماکن اسکان موقت و نزديکي به ايستگاه هاي آتش نشاني هم در آسيب پذيري شهر در برابر زلزله موثر بوده است. درضمن تاثيرگذاري عوامل اجتماعي و اقتصادي از جمله تراکم خالص مسکوني، تراکم جمعيتي و دسترسي به زيرساخت هاي شهري را هم نمي توان انکار کرد.
نتيجه گيري: اين پژوهش نشان داد که علاوه بر عوامل محيطي (زمين ساختي) يا کالبدي، عوامل ديگري هم مانند عوامل اجتماعي و اقتصادي در افزايش خسارات ناشي از زلزله تاثير دارند.

 نسخه قابل چاپ