مقالات اصول بهداشت رواني

مقدمه: عوارض دارويي، چهارمين تا ششمين علت مرگ و مير را در ايالات متحده آمريكا تشكيل مي دهد و هزينه درمان اين عوارض سالانه چهار ميليارد دلار به بيمارستان ها تحميل مي كند. برخي از اين عوارض كه با داروهاي نورولپتيك بروز مي كند، گاها كشنده بوده و يا غير قابل برگشت مي باشد و بيمار مجبور است كه اين عوارض را تا آخر عمر تحمل كند. اكثر اين عوارض قابل شناسايي و پيشگيري است و با پايش منظم مي توان از تشديد آن پيشگيري كرد.
مواد و روش ها: پژوهش حاضر يك مطالعه توصيفي است كه به بررسي و توصيف اختلالات حركتي ناشي از داروهاي نورولپتيك در جانبازان بستري در بيمارستان تخصصي اعصاب و روان ايثار اردبيل مي پردازد. نمونه هاي مورد مطالعه در اين پژوهش شامل همه 160 جانبازي بودند كه در طول سال 1384 در يكي از بخش هاي اعصاب و روان ايثار اردبيل بستري بودند. ابزار گردآوري داده ها، پرسش نامه دو قسمتي است كه قسمت اول شامل مشخصات فردي و اجتماعي و قسمت دوم، اختلالات حركتي ناشي از داروهاي آنتي سايكوتيك را مي سنجد. اين پرسشنامه توسط محقق از دو پرسشنامه SARS (مقياس سنجش سمپسون، آنگوس) و AIMS (مقياس حركات غير ارادي نابهنجار) تهيه شده است. در تجزيه و تحليل داده ها براي مقايسه اختلالات حركتي در گروه هاي سني مختلف، طول مدت مصرف دارو و درصد جانبازي از آزمون آماري مجذوركاي استفاده شد. همچنين براي تعيين ارتباط بين سن و نمره كلي اختلالات حركتي از ضريب همبستگي پيرسون استفاده شد.
نتايج: يافته هاي پژوهش نشان داد كه همه جانبازان مورد پژوهش حداقل يك علامت مربوط به اختلالات حركتي ناشي از داروهاي نورولپتيك را داشتند ( 23 نفر (14.4 درصد) 1 تا 3 علامت، 58 نفر (36.3 درصد) 4 تا 6 علامت، 56 نفر (35 درصد) 7 تا 9 علامت و23 نفر بقيه (14.4 درصد) 10 تا 13 علامت داشتند). در بررسي جزء به جزء اختلالات حركتي مشخص شد، كه بيشترين علامت (76.9%) يافت شده علامت تغيير حالت چهره و كمترين علامت (22.5%) گزارش شده افزايش ترشح بزاق مي باشد. همچنين يافته هاي پژوهش نشان داد كه، ارتباط معني داري بين نمره كلي اختلالات حركتي و سن جانبازان مورد پژوهش وجود داشت (0.01=P)، ولي بين اختلالات حركتي با درصد جانبازي و يا سال هاي مصرف دارو ارتباط معني داري يافت نشد.
بحث: با توجه به يافته هاي پژوهش پيشنهاد مي شود كه در پرونده جانبازان يك نمونه از ابزارهاي ارزيابي اختلالات حركتي داروهاي نورولپتيك موجود باشد و به صورت دوره اي توسط پزشك يا پرستار تكميل شود تا بتوان با ارزيابي زودهنگام و شناسايي افراد در معرض خطر، ارايه آموزش به بيمار و اطرافيان، تغيير نوع دارو يا تقليل دوز دارويي مصرفي به پيشگيري ثانويه اختلالات حركتي ناشي از داروهاي نورولپتيك اقدام كرد.

 نسخه قابل چاپ