مقالات اقتصاد کشاورزی و توسعه

رشد بهره وري در سطح ملي حاکي از وجود تفاوتهاي معني دار استانهايي كه به سرعت پيشرفت مي كنند با ساير استانها است. از آنجا كه تفاوتها در نرخ هاي رشد بهره وري در استانهاي مختلف نتيجه نابرابري منطقه اي است، لذا مهم است كه حركات بلندمدت تفاوتهاي سطوح بهره وري استانها شناسايي شود تا اقدامات موثر مانند سرمايه گذاري بيشتر در تاسيسات زيربنايي، تحقيقات، توسعه و غيره انجام گردد. با توجه به اهميت موضوع، اين مطالعه به دنبال يافتن پاسخ به اين سوال است كه آيا تمايل به سمت همگرايي در بهره وري غلات (گندم آبي و ديم، جو آبي و ديم، ذرت دانه اي آبي و شلتوك) در دو دهه گذشته در استانهاي مختلف كشور وجود داشته است يا خير؟ نتايج حاصل از بکارگيري شاخص مالم كوئيست و آزمون همگرايي بهره وري نشان داد كه به طور متوسط در سالهاي 82-1363، برخي استانها از رشد بهره وري بالا برخوردار بوده اند و برخي استانها در توليد غلات رشد بهره وري منفي را تجربه كرده اند. چنين يافته هايي بيانگر اختلاف زياد نرخ هاي رشد بهره وري بين استانهاي توليدكننده غلات كشور مي باشد. نتايج حاصل از آزمون همگرايي حاكي است كه تعدادي از استانهاي با سطوح اوليه بهره وري پايين اين پتانسيل را دارند كه سريعتر از استانهاي با بهره وري بالا رشد كنند. به عبارت ديگر به سمت ميانگين بهره وري کل استانها همگرا مي باشند. درحاليكه شكاف در تفاوتهاي بهره وري غلات در بعضي استانها عميق تر شده و اين تفاوتها در بلندمدت به صفر نخواهد رسيد. علاوه بر اين، تاثير تغييرات اجزاي بهره وري بيانگر آن است كه رشد بهره وري غلات به استثناي گندم ديم در اكثر استانها به دليل پيشرفت تكنولوژي است. همچنين كارايي مقياس در اغلب استانها سهم کمي در افزايش بهره وري داشته است که نشان مي دهد توليدكنندگان غلات بطور عام از نهاده هاي توليد بيش از حد بهينه استفاده مي كنند.

 نسخه قابل چاپ