مقالات اقتصاد کشاورزی و توسعه

بدليل اهميت توليد برنج در استان مازندران، بررسي وضعيت بازار اين محصول در اين استان از اهميت قابل توجهي برخوردار مي باشد. به اين منظور، با تكميل تصادفي 55 پرسشنامه در هر يك از سطوح توليد، عمده فروشي و خرده فروشي، در سال 1386، بازار برنج در استان مازندران مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه حاشيه بازاريابي در دو رقم محلي (طارم) و پرمحصول به ترتيب 5850 و 3700 ريال بوده است. حاشيه عمده فروشي بيشتر از حاشيه خرده فروشي و سهم توليدكننده در ارقام محلي و پرمحصول به ترتيب 58.214 و 52.564 درصد برآورد شد. سهم عمده فروش در هر دو بازار بيشتر از خرده فروش بوده است. بطور كلي، در هر دو رقم حضور عمده فروشان باعث افزايش ناكارآيي بازار شده و ناكارآترين مسير بازاررساني از لحاظ ناكارآيي قيمتي، فني و ناكارآيي كل، مسير توليدکننده- عمده فروش - مصرف کننده و كارآترين مسير نيز مربوط به مسير توليد كننده - مصرف کننده بوده است. برآورد ضريب هزينه نشان داد كه در بازار ارقام محلي و پرمحصول به ترتيب 11.143 و 20 درصد از قيمت نهايي مربوط به هزينه هاي بازاريابي است. جمع هزينه هاي بازاريابي با قيمت سر مزرعه در هر دو رقم اختلاف قابل توجهي داشته است، لذا، اين بازارها شفاف نبوده و همين امر از كارآيي بازارها مي كاهد. با توجه به برآورد تابع حاشيه كل، در هر دو بازار، قيمت خرده فروشي و هزينه بازاريابي اثر معني داري بر حاشيه كل داشته  و قيمت خرده فروشي اثر بزرگتر و معني دارتري بر حاشيه كل داشته است. بطوريكه با افزايش يك درصدي در قيمت خرده فروشي در بازارهاي رقم محلي و پرمحصول، به ترتيب حاشيه كل 1.625 و 1.436 درصد افزايش مي يابد.

 نسخه قابل چاپ