مقالات اقتصاد کشاورزی و توسعه

دربرآورد تابع توليد کل، به طور معمول از دو نهاده موجودي يا انباره سرمايه و همچنين نيروي کار استفاده مي شود. يکي از نهاده هاي مهمي که ناديده گرفتن آن در تابع توليد مي تواند اريب جدي در برآورد پارامترهاي تابع ايجاد کند، نهاده انرژي است.
در اين نوشتار، اثر نهاده انرژي، درکنار دو نهاده موجودي سرمايه و نيروي کار در بخش کشاورزي، بررسي و آزمون شده است. براي مقايسه و دستيابي به نتايج بهتر نيز، بررسي انجام که در برگيرنده تابع توليد کل اقتصاد، بخش کشاورزي و سه بخش عمده ديگر بود برآورد و تجزيه و تحليل شد. از آنجا که ارقام مربوط به متغير موجودي سرمايه در سالنامه هاي آماري محاسبه و منتشر نمي شود و سطح اشتغال نيز براي دوره هاي پنج ساله ارايه مي شود، بنابراين ، شيوه محاسبه موجودي سرمايه و برآورد سالانه سطح اشتغال و تبديل آن به اشتغال کامل، به بحث گذارده شد. همچنين محاسبه توليد ناخالص داخلي بالقوه به قيمت بازار براي کل اقتصاد و ارزش افزوده بالقوه براي بخشهاي عمده اقتصاد، با بهره گيري از روشهاي کمي انجام گرفت.
براي محاسبه توليد بالقوه که براي سازگاري با تعريف تابع توليد بايد جايگزين توليد جاري شود، روشهاي «روند واقعي» و «خط روند بين اوجهاي تعديل شده» به کار رفته است. درباره ارقام مربوط به موجودي سرمايه نيز بايد گفت: مقاديري به کار رفته که در مقاله اميني، نهاوندي و صفاري پور (1378) با بهره گيري از روش هژبرکياني – بغزيان (1376) و بهنگام کردن اطلاعات، برآورد شده است. در زمينه اشتغال نيز برآورد سالانه اميني، نهاوندي و صفاري پور به کار رفته که البته در آن، براي جايگزيني در تابع توليد، اشتغال به اشتغال کامل تبديل شده اشت.
نتايج اين بررسي نشان مي دهد که عامل انرژي در کنار دو عامل مهم ديگر توليد، يعني نيروي کار و موجودي سرمايه، بسيار با اهميت است و تاثير مستقيم بر سطح توليد دارد. اين مطلب نه تنها درباره بخش کشاورزي، بلکه در کل اقتصاد و بخشهاي نفت و گاز، صنايع و معادن و خدمات نيز صدق مي کند.