مقالات اقتصاد کشاورزی و توسعه

در اين مطالعه بهره وري نيروي کار، موجودي سرمايه، انرژي و رشد بهره وري کل عوامل توليد در بخش کشاورزي ايران طي دوره 1355-82 محاسبه و روند آنها مورد بررسي قرار گرفت. به منظور محاسبه بهره وري عوامل توليد (نيروي کار، موجودي سرمايه و انرژي) از روش بهره وري متوسط تعميم يافته و از شيوه مطلق روش سري هاي زماني براي محاسبه رشد بهره وري کل عوامل توليد استفاده شد. بکارگيري اين روش ها نيازمند برآورد تابع توليد بخش کشاورزي است. لذا ابتدا تابع توليد بخش کشاورزي با روش ARDL برآورد شد. نتايج نشان داد که بهره وري نيروي کار در بخش کشاورزي طي دوره مورد مطالعه روندي صعودي داشته و اين مطلب نشان دهنده بهبود و ارتقا بهره وري نيروي کار در بخش کشاورزي است. بهره وري انرژي تا سال 1368 روند نزولي داشته و پس از آن به دليل استفاده بهينه و کارآمد از انرژي داراي روند صعودي بوده است. بهره وري موجودي سرمايه تا سال 1368 روندي صعودي داشته، ولي در سالهاي پس از جنگ کاهش يافته است که دليل اصلي آن وجود ظرفيت هاي بيکار و عدم استفاده کارآمد از موجودي سرمايه مي باشد. رشد بهره وري کل عوامل توليد در بخش کشاورزي طي دوره مورد مطالعه نوسانات زيادي داشته و ميانگين آن برابر %2.5 بوده است. اين مطلب نشان دهنده رشد مناسب بهره وري و عملکرد مناسب بخش کشاورزي در استفاده بهينه از منابع توليد مي باشد. با توجه به اهداف در نظر گرفته شده در برنامه چهارم توسعه، تحقق رشد بهره وري نيروي کار و بهره وري کل عوامل توليد سهل الوصول به نظر مي رسد، ولي تحقق رشد بهره وري سرمايه با توجه به روند 15 سال اخير و کاهش تقريبا 7 درصدي آن، نيازمند استفاده بهينه از امکانات سرمايه اي و اتخاذ سياست هاي جديد در بخش کشاورزي مي باشد.

 نسخه قابل چاپ