مقالات آب و خاك (علوم و صنايع كشاورزي)

به دليل حاکميت شرايط آهکي در خاک، کمبود روي يک عامل محدود کننده توليد گندم در ايران محسوب مي شود. يکي از راه هاي مقابله با اين مشکل، کاشت ارقامي است که کارايي جذب روي بيشتري داشته باشند. در اين تحقيق تفاوت ده رقم گندم (نه رقم گندم نان و يک رقم گندم دوروم) نسبت به کمبود روي در گلخانه مطالعه شد. دو سطح روي (صفر و 10 ميلي گرم روي در کيلوگرم خاک) در چهار تکرار به کار رفت. در آزمايش ديگر‏، ترشح فيتوسيدروفر از ريشه دو رقم گندم با کارايي روي متفاوت (حاصل از نتايج آزمايش گلخانه‏اي) مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد که علايم کمبود روي از قبيل ظهور لکه هاي کم رنگ و نکروزه و کاهش ارتفاع گياه در ارقام الوند، مهدوي و دوروم بيشتر بود. در شرايط کمبود روي، وزن خشک اندام هوايي در اغلب ارقام کاهش يافت. ميزان کارايي روي ارقام بين 4/80 و 2/106 درصد متغير بود. ارقام پيشتاز و داراب بيشترين کارايي روي و ارقام الوند و مهدوي کمترين کارايي روي را داشتند. کاربرد روي، غلظت روي را در اندام هوايي تمام ارقام افزايش داد. جذب روي در ارقام مختلف در شرايط کمبود و کفايت روي متفاوت بود. به طور متوسط، ارقامي که کارايي روي بيشتري داشند، کارايي بيشتري نيز در جذب روي داشتند. حساسيت متفاوت ارقام همبستگي خوبي با غلظت روي در اندام هوايي نداشت. در مقابل، مقدار کل روي در اندام هوايي رابطه بهتري با حساسيت ارقام نسبت به کمبود روي داشت. در شرايط کمبود روي، توانايي متفاوت ارقام گندم در ترشح فيتوسيدروفر مشاهده شد. پيشتاز به عنوان رقم روي کارا فيتوسيدروفر بيشتري نسبت به رقم الوند با کارايي روي کمتر توليد کرد. جذب بيشتر روي در ارقام روي کارا مي‏تواند به آزادسازي بيشتر فيتوسيدروفر از ريشه آنها وابسته باشد.

 نسخه قابل چاپ