مقالات آب و خاك (علوم و صنايع كشاورزي)

تغييرپذيري مکاني خاک ها تحليل مسايل مربوط به جريان آب در خاک را به ويژه در سطوح بزرگ مانند يک حوضه آبريز، مشکل مي سازد. يک راه حل در برخورد با مسايل تغييرپذيري، استفاده از روش هاي مقياس سازي مي باشد. اين تحقيق با هدف بررسي اثر تغييرپذيري هاي غيرخطي در سطوح بزرگ مانند يک حوضه آبريز بر کارايي روش هاي مقياس سازي معادله ريچاردز در مدل سازي نفوذ انجام گرفت. در اين مطالعه، روش واريک و همکاران با انتخاب توابع هيدروليکي ون گنوختن براي مقياس سازي معادله ريچاردز به کار گرفته شد و تغييرپذيري مقادير n (توان توابع هيدروليکي ون گنوختن) به عنوان تغييرپذيري غيرخطي مدنظر قرار گرفت. حوضه آبريز مرغملک از زيرحوضه هاي زاينده رود با مساحتي حدود 97 کيلومتر مربع مورد مطالعه قرار گرفت. به علاوه، 10 حوضه مجازي با درجه هاي مختلف از تغييرپذيري n که با روش تصادفي مونت کارلو ايجاد شدند، مورد ارزيابي قرار گرفتند. معادلات اصلي و مقياس شده ريچاردز با استفاده از مدل HYDRUS-1D براي شرايط نفوذ با بار آبي ثابت و رطوبت اوليه يکنواخت حل شدند. نتايج نشان دادند که به طور کلي ضريب تغييرات مقادير n در حوضه آبريز مرغملک (برابر با 2.57 درصد) به اندازه اي نيست که کارايي روش مقياس سازي را براي مدل سازي جريان نفوذ زير سوال ببرد. بر اين اساس، در اين حوضه، مي توان به جاي حل هاي منفرد در تک تک نقاط حوضه، با دقت مطلوبي از يک حل عمومي معادله ريچاردز استفاده کرد. نتايج ارزيابي ها در حوضه هاي مجازي نشان دادند که تغييرپذيري مقادير n تاثيري قابل ملاحظه بر خطاي بين حل هاي عمومي و منفرد دارد. بر اساس نتايج اين تحقيق، مي توان نتيجه گرفت که در حوضه هايي که در آن ها ضريب تغييرات مقادير n از 3 درصد تجاوز نمي کند، روش هاي مقياس سازي معادله ريچاردز مي توانند با دقت مطلوبي به کار روند.

 نسخه قابل چاپ