مقالات آب و خاك (علوم و صنايع كشاورزي)

تغيير کاربري اراضي در يک حوضه آبخيز مي تواند تاثير قابل توجهي بر چرخه هيدرولوژي و در نتيجه منابع آب حوضه داشته باشد، از اين رو شناخت آثار تغيير کاربري اراضي بر پاسخ هاي هيدرولوژي حوضه راه گشاي تعيين استراتژي مناسب در توسعه پايدار منابع آب حوضه هاي آبخيز مي باشد. هدف از اين تحقيق بررسي اثرات هيدرولوژي تغيير کاربري اراضي در طي 40 سال اخير در حوضه زنجان رود مي باشد. جهت شبيه سازي بيلان آبي حوضه در اين مطالعه از مدل(2005) SWAT  استفاده و بدين منظور داده هاي هواشناسي و نقشه هاي رقومي کاربري اراضي و خاک و مدل رقومي ارتفاع منطقه تحقيق تهيه شد. پس از واسنجي و صحت سنجي مدل، به منظور ارزيابي تاثير تغيير کاربري اراضي بر هيدرولوژي حوضه، کاربري هاي اراضي سال 1346، 1373 و 1386 به مدل معرفي و مدل اجرا گرديد. نتايج تحقيق نشان دهنده تاثيرات قابل توجه تغيير کاربري اراضي روي جريان رودخانه اي و بار آبي حوضه است، به طوري که تغيير در کاربري اراضي از سال 1346 تا 1386 منجر به افزايش مقدار روانآب سطحي در حدود 33 درصد و کاهش سطح سفره آب هاي زيرزميني در حدود 22 درصد شده است. همچنين از سال 1346 تا 1386 مساحت زيرحوضه هاي تحت تاثير گروه روانآب متوسط سالانه (زياد) 28-14 ميلي متر، 16 درصد افزايش يافته است.

 نسخه قابل چاپ