بانک مقالات تاریخ

پاسخ به:بانک مقالات تاریخ
چهارشنبه 13 اردیبهشت 1391  1:07 PM

1 : علوم انساني الزهرا پاييز 1383; 14(51):1-38.

مباني مشروعيت خلافت فاطميان مصر

آيينه وند صادق,جان ‌احمدي فاطمه

يکي از مباحث اساسي حکومت فاطميان مصر موضوع رهبري مذهبي آنان و مباني مشروعيت خلافت ايشان است و اين که امام فاطمي چگونه توانست مردم را در جنبش کاريزمايي اسماعيليه بسيج نمايد و در تقابل قدرت با عباسيان بغداد و امويان اندلس پيروز گردد. مناسب ترين رهيافت ملاک بررسي در اين تحقيق، رهبري کاريزمايي ماکس وبر است. مطابق با اين رهيافت قدرت امام فاطمي ناشي از وجاهت کاريزمايي، نفوذ در قلب ها و تسلط بر اذهان عمومي مردم بوده است. ادعاي ائمه فاطمي مبني بر انتصاب به پيامبر (ص)، موضوع امامت و ولايت به همراه شعارهاي کاريزمايي آنان و تجسم عيني افعال اهل بيت در اعمال ائمه فاطمي و آموزه هاي شيعي آنان توانست مردم را به عرصه اي عاطفي سوق دهد. در اين ميان امام - خليفه فاطمي با گرفتن نام اميرالمؤمنين و امام المسلمين توانست توفيق انگيزش عاطفي عامه را به دست آورد. در اين تلاش بي شائبه بزرگ مردان علم و انديشه و متفکران طراز اول فاطمي در دامن زدن به باورهاي کاريزمايي نوکيشان اسماعيلي، بسيج عمومي مردم و تقويت بنيادهاي فکري مصريان نقش مهمي داشتند. طرح ادعاهاي کاريزمايي امامان، فاطمي در خلال پيام ها، خطبه ها، عملکرد ايشان، به همراه انتقال صفات خارق العاده از سوي پيروان به ايشان به تسريع روند جانشين سازي کاريزمايي و مشروعيت آنان انجاميد. بسياري از مستجيبان ضمن ايمان به ادعاهاي امامان اطاعت از آنان را برخود فرض دانسته، درصدد غلو درجات امامان فاطمي بر آمدند و فرقه ها و نحله هاي غالي را به وجود آوردند.

كليد واژه:

نسخه قابل چاپ