بانک مقالات تاریخ

تحليل گفتمان ريشه در ساختار زبان دارد، با اين همه، زبان به عنوان يک شاخص، در کنار ساير شاخص ها اهميت دارد. در نگرش پسا ساخت گرا، تحليل گفتمان، مرز زبان را مي شکند و به دروه مفاهيم رخنه مي کند. جنبش هاي علمي بسياري نظير ساختار گرايي، فرماليسم، مدرنيسم در نقد ادبي، نشانه شناسي، هرمنوتيک و پسا ساخت گرايي در قالب سه رکن زبان - معنا و متن به گسترش تحليلي گفتمان ياري رسانده اند. زبان شناسي در قالب دو ديدگاه تحليل واحدهاي بزرگتر از جمله و چرايي و چگونگي استفاده از زبان، عرصه هاي جديدي را در رابطه با تحليل گفتمان گشوده و اين مهم را از طريق دو رويه گفتمان و عمل توليد معنا به انجام رسانيده است. آستين، ويتگنشتاين، دوسوسور، بارت، دريدا، فوکو و نورمن فرکلاف، در اين قالب نقش ارزنده اي داشته اند. همچنين نظريه هاي گفتمان با تاکيد بر توليد معنا و رهايي متن از شموليت و کليت و معناي واحد نيست، و تکثر معاني پنهان در آن، به نگرش هاي متعدد و متنوع از معنا ياري رسانده اند که در اين زمينه، فوکو، لاکوئو، و موفه نامدارترين افراد در اين زمينه مي باشند. اين سابقه تلاش نيم قرني، به تعميق مفهوم گفتمان و گسترش شيوه هاي تحليل گفتمان انجاميده است. نظريه هاي تحليل انتقادي گفتمان که عمدتا در عرصه انديشه پسا مدرن ظهور يافته اند، با توجه به متن به مولف متن و اثر، خواننده متن، بافت موقعيتي و زمينه اي متن، بازنمايي، واسازي و ساختار شکني متن پرداخته و آثار گسترده اي را در تحليل گفتمان پديد آورده اند. در اين مقاله، هدف آن است که متن فرمان مشروطيت را به عنوان سند مهم تاريخي واسازي نماييم و گسست هاي گفتماني آن را مشخص کنيم. موضوع مقاله تحليل انتقادي متن فرمان مشروطيت در قالب نظريه گفتمان است. روش کار بر پايه متدلوژي نورمن فر کلاف در نظر گرفته شده است. نتايج حاصل از اين مقاله نشان دادند گسست گفتماني جديدي است که از سوي گفتمان تجدد، در گفتمان سنتي حکومت قاجار در کشور ما پديد آمده است.

 نسخه قابل چاپ