بانک مقالات تاریخ

محمد صادق وقايع نگار مروزي، شخصيت فرهنگي و سياسي دوره اول سلطنت قاجاريه، فزون بر مناصب و مشاغل ديپلماسي و رايزني و داروغگي دفترخانه همايون. يکي از بنيانگذارانتاريخ نويسي معاصر ايران به شمار رفته و از طرفي فتحعلي شاه قاجار عنوان رسمي وقايع نگاري را دريافت کرده است و با آن که در دربار و نهاد سلطنت وقايع نگاران متعدد حضور داشته اند اما وي وقايع نگار رسمي به شمار مي آمد و پس از مرگش آن سمت و منصب به فرزندش انتقال پيدا کرد.
وقايع نگار مروزي د ر مرو متولد شد و در موطن خود و مشهد و کربلا و نجف تحصيل کرد و مدت زماني هم در کاشان در محضر استاد سليمان صباحي به آموختن ادب فارسي و شعر اشتغال داشت و در همان دوره با فتحعلي خان صباي کاشاني آشنايي يافت و با کمک وي و دوست ديرينش محمد حسين خان مروي (فرزند بيرامعلي خان قاجار مقتول) که هر دو در درباره فتحعلي شاه مقام و منزلت داشتند، به منشيگري برگزيده شد و به دليل هوش و کياست مقام وقايع نگاري به وي تفويض گرديد و کتاب تاريخ جهان آرا را تاليف کرد. وقايع نگار مروزي که داراي ذوق ادبي و قريحه شاعري نيز بود و چند کتاب نيز در مسايل ادبي و سياسي تاليف کرده، کتاب جهان آرا را به ترتيب سنوات تاليف کرد و قصد او بر اين بود که هر ده سال يک جلد کتاب تاريخ به نگارش در آورد. جلد اول از زمان پادشاهي آقا محمد خان تا سال 1220 قمري و جلد دوم از 1220 قمري تا 1230 قمري تاليف شده است اما از جلدهاي بعدي به دليل کثرت مشاغل، خبري نشد و اين دو جلد کتاب هم هنوز به زيور طبع آراسته نشده است.
دو جلد کتاب جهان آرا دنباله سبک تاريخ نويسي ايران عهد صفويه و افشاريه و زنديه است و در مورخان عصر قاجاري تاثيرات زيادي باقي گذاشته است. با آن که جانبداري در اين کتاب زياد است اما مورخان جديد را در شناخت اوضاع آن روزگار مدد فراوان مي رساند.

 نسخه قابل چاپ