بانک مقالات جغرافیا

نبکا ها عموما در مناطقي که ميزان ماسه آن متوسط و رطوبت کافي براي حيات گياه موجود باشد، ظاهر مي شوند. به طور کلي نبکا واکنش خودتنظيمي اکوسيستم در مقابل تنش فرسايش بادي است، به عبارت ديگر، سيستم محيطي با ايجاد اين چشم انداز، سعي در تعديل فشار فرسايش بادي مي کند. تنوع گسترده اي از چشم انداز نبکا در کمربند سبز کوير سيرجان مشاهده مي شود. هدف از اين پژوهش گروه بندي مقايسه اي نبکاهاي شما ل شرق کوير سيرجان و معرفي مناسب ترين نوع آن ها جهت تثبيت ماسه هاي روان، با استفاده از آناليز مولفه هاي مورفومتري نبکا از طريق الگوريتم TOPSIS است. اين الگوريتم يکي از روش هاي تصميمم گيري چندمعياره است که ضمن ترکيب معيارهاي کمي و کيفي متعدد و وزن دهي متناسب با اهميت هر معيار، مي تواند در انتخاب به ترين گزينه به تصميم گيران کمک کند. در اين راستا ابتدا مهم ترين پارامترهاي مورفومتري 392 نبکا از گونه هاي گز، اشنان، خارشتر و گل گزي به روش نمونه برداري طولي مورد اندازه گيري ميداني قرار گرفت؛ سپس با ارزيابي مقايس هاي آن ها از طريق الگوريتم TOPSIS، مبادرت به اولويت بندي نبکا هاي مطالعاتي گرديد. نتايج نشان مي دهد که نبکاي گز با وزن 0.818 بيش ترين تاثير را در تثبيت ماسه هاي روان دارد. نبکاي اشنان نيز با وزن 0.151 نسبت به نبکاي گز از اهميت کمتر و نسبت به نبکا هاي خارشتر و گل گزي از ارجحيت بيش تري برخوردار است. در مقابل، نبکاي گل گزي و خارشتر به ترتيب با اوزان 0.028 و 0.002 کم ترين بهره وري را دارند. بنابراين براي اجراي طرح هاي تثبيت ماسه در منطقه مطالعاتي، در درجه اول توسعه سيستم نبکاي گز و در مرحله دوم توسعه سيستم نبکاي اشنان بيش ترين اهميت را داشته و در صورت اجرا بالا ترين بهره وري را خواهند داشت. نتايج اين پژوهش در مديريت سيستمي مناطق بياباني و طرح هاي تثبيت ماسه هاي متحرک ارزنده خواهد بود.

 نسخه قابل چاپ