بانک مقالات جغرافیا

به منظور بررسي زماني و مکاني پرفشار جنب حاره بر منطقه آسيا-آفريقا، از داده هاي دوباره تحليل شده ميانگين ماهانه NCEP/NCAR با تفکيک افقي 5/2 درجه استفاده شد. ارتفاع ژئوپتانسيل و مولفه هاي مداري و نصف النهاري باد در ترازهاي 1000، 500، 200 و 100 هکتوپاسکال در يک دوره 30 ساله (1971-2000) براي تعيين ويژگيهاي جغرافيايي مرکز پرفشار، فراواني آن و تعيين جايگاه خط پشته در محدوده 70 درجه غربي تا 120 درجه شرقي از آوريل تا اکتبر مطالعه شده قرار گرفت.
نتايج نشان مي دهد که تفاوت آشکاري در موقعيت استقرار مرکز پرفشار جنب حاره در ترازهاي زيرين، مياني و فوقاني وردسپهر وجود دارد؛ به طوري که پرفشار جنب حاره اي آزور در شرق اقيانوس اطلس شمالي در تراز زيرين، پرفشار شمال غرب آفريقا و عربستان در تراز مياني و پرفشار تبت در تراز فوقاني وردسپهر به صورت مراکزي مستقل جاي گرفته، در صورتي که مرکز پرفشار ايران هم در تراز مياني و هم فوقاني وردسپهر مشاهده مي شود. الگوي موقعيت جغرافيايي مرکز پرفشار در فصل تابستان در ترازهاي 1000 ، 500 ، 200 و 100 هکتوپاسکال بترتيب يک مدي (شرق اقيانوس اطلس)، سه مدي (شمال غرب آفريقا-عربستان- ايران)، پراکنده (از جنوب چين تا غرب ايران) و دو مدي (فلات تبت- فلات ايران) است. بيشينه عرض جغرافيايي خط پشته پرفشار جنب حاره در تمامي ترازها مربوط به ماه اوت است که در تراز 500، 200 و 100 هکتوپاسکال بترتيب روي ضلع شمالي فلات تبت، منطقه وسيعي از شرق تا غرب آسيا و ايران قرار گرفته است. بيشترين جهش خط پشته از نظر عرض جغرافيايي در سه تراز 500، 200 و 100 هکتوپاسکال از ماه ژوئن به ژوييه است که در امتداد برخي نصف النهارها حتي به 10 درجه نيز مي رسد.

 نسخه قابل چاپ