بانک مقالات علوم اجتماعی

هدف اين مقاله شناخت جامعه شناسانه مسجد با تکيه بر شناخت گفتمان هاي مسجد در ايران دوره معاصر است. سوال اصلي ما اين است که چگونه مي توان مسجد را در بستر جامعه مدرن شناخت؟ براي اين منظور به کمک تحليل گفتمان هاي مسجد، اين نهاد را در بستر اجتماعي، فرهنگي و تاريخي آن قرار مي دهيم. از اين منظر ما نگرش بيروني ديني به مسجد داريم و درصدد بررسي مسجد از منظر معارف اسلامي نيستيم. منظور از گفتمان هاي مسجد نيز مباحث، نظريات و تلقي هاي مختلف از مسجد است. اين گفتمان ها در هر دوره و شرايط تاريخي متناسب شرايط خاص هر دوره شکل گرفته اند؛ و در آرا و آثار محققان، روحانيان، نويسندگان، رسانه هاي گروهي و مطبوعات منعکس شده است.
در اين مطالعه چهار گفتمان شامل گفتمان سنتي، گفتمان سکولار، گفتمان ايدئولوژيک - انقلابي، و گفتمان ايدئولوژيک - انتقادي به مثابه گفتمان هاي غالب مسجد در ايران معرفي و ويژگي هاي هر کدام جداگانه تحليل مي شوند. سپس با تاکيد و تمرکز بر گفتمان ايدئولوژيک انتقادي که مبتني بر تحقيقات جامعه شناختي است ضمن ارايه نمونه هايي از اين تحقيقات، مسايل کنوني مساجد در ايران شناسايي و بررسي شده اند. بخش پاياني، فصل مجموعه رهيافت هاي روش شناختي براي مطالعه مسجد است.

 نسخه قابل چاپ