بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

 Francis Richard,Catalogue des manuscrits persans, Bibliotheque nationale(Ancien fonds),Tome I, Parise 1989

كتاب شناسي نسخ خطي يكي از فنون تخصصي مهم و ابزاري بسيار مفيد براي تحقيقات علمي است. در جهان غرب، در اين زمينه فعاليت زيادي صورت گرفته و آثار ارزشمندي به زبان ها ي متعدد پديد آمده است. در پرتو همين مراجع، امروزه ما مي توانيم از موجوديت و چگونگي نسخ خطي فارسي در كتاب خانه هاي معتبر جهان مطلع شويم.

از ميان مجموعه هاي نفيس نسخ خطي كهن، مي توان گنجينه محفوظ در كتاب خانه ملي پاريس را نام برد. در اين گنجينه، نسخ خطي فارسي با ارزشي نگه داري مي شود كه طي ساليان متمادي و از طرق گوناگون به آن راه يافته است. شناسايي و معرفي اين نسخ در قرن 18 ميلادي مورد توجه قرار گرفت و اولين فهرست نسخ خطي كتاب خانه سلطنتي به سرپرستي آبه فرانسواسون (1682-1741) منتشر شد. در اين فهرست، كه بر پايه يادداشت هاي پي يرآرمن (وفات: 1757)، مترجم كتاب خانه سلطنتي، تنظيم يافته، ‌388 نسخه معرفي شده است، ذيل عناوين كتاب مقدس (ص 1-4)، كلام مسيحي (ص 5-10)، كلام هندي (ص 11)، كلام اسلامي (ص 12-50)، تاريخ (ص 51-120)، فلسفه (ص 121-144)، طب (ص 145-174)، رياضيات (ص 175-176)، دستور زبان (ص 177-222)، شعر (ص 223-355)، ادبيات داستاني (ص 356-378) و افسانه هاي اخلاقي (ص 379-388). صفحات 269-304 اين فهرست به نسخ خطي فارسي اختصاص دارد.

ظاهرا كتاب خانه سلطنتي تا پيش از سال 1660 کتاب فارسي نداشت. در آستانه قرن هفدهم، برادران وكيتي از جانب ريموندي، كه مدير چاپ خانه مديسي در شهر رم بود، مامور تهيه نسخ خطي فارسي شدند كه بسياري از آنها در اواخر قرن 17 م به فرانسه منتقل شده بودند و در دوره انقلاب كبير فرانسه به تملك كتابخانه ملي درآمدند...

 نسخه قابل چاپ