بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

مسائل تاريخي زبان فارسي، علي اشرف صادقي، سخن، تهران 1380، 302 صفحه.
اين کتاب مجموعه مقالات نويسنده است در حوزه مسائل تاريخي زبان فارسي که طي سي سال در مجلات و نشريات گوناگون به چاپ رسيده است. چنان که در يادداشت مولف خاطرنشان شده، بعضي از مطالب، بر اثر مطالعات بعدي، تغيير کرده و درباره بعضي ديگر يادداشت هاي تکميلي فراهم شده و يکي از مقالات («تحول خوشه صامت آغازي») بازنگاري شده است. مجموعه مشتمل است بر 21 مقاله که ذيل چهار عنوان مسائل آوايي، دستوري، لغوي و متن شناسي مرتب شده است.
1. مسائل آوايي
? تحول خوشه صامت آغازي – در زبان هاي قديم و ميانه ايراني، بسياري از کلمات، مانند draxt و frad?g، با دو صامت آغازي شروع مي شده اند ولي در زبان فارسي دري خوشه آغازي از همان آغاز تحول يافته و به کمک مصوتي شکسته شده است. در اين مقاله نخست صورت هاي تحول خوشه صامت آغازي و سپس تاريخ اين تحول بررسي شده است. صادقي، بر اساس قرايني، حدس مي زند که، احتمالا، در اواخر دوره ساساني خوشه صامت آغازي ديگر وجود نداشته است.
? التقاي مصوت ها و مساله صامت هاي ميانجي – صامت ميانجي به صامتي گفته مي شود که در روي زنجير گفتار براي جدا کردن دو مصوت به کار مي رود. برخورد دو مصوت به اين صورت، در اصطلاح، التقاي مصوت ها ناميده مي شود. در اين مقاله، پس از نقل و نقد آرا برخي از زبان شناسان در اين باره دو دسته از صامت هاي ميانجي بررسي شده است: 1) آنهايي که حضورشان به شرايط آوايي کلام بستگي دارد؛ 2) آنهايي که به مقتضاي شرايط صرفي – آوايي افزوده شده اند...

 نسخه قابل چاپ