بانک مقالات زبان و ادبیات فارسی

شعر زهد فارسي از آغاز در سه محور فكري اخلاق و شريعت و طريقت جلوه گر شده است. هم شعر زهد و هم تعاريف گوناگوني كه از زهد ارايه شده است پيوند آيين هاي ديگر با زهد اسلامي و نفوذ آنها را در زهديات نمودار مي سازد. با اين حال به نظر مي رسد كه زهد اسلامي مبتني است بر قرآن، حديث، و سيره رسول اكرم صلي اله عليه و آله و سلم و صحابه و خلفا.
زهد تعاريف متعددي دارد:‌ گاهي، به اعتبار كف نفس، عين ورع شمرده شده و به جاي آن به كار رفته با اين تفاوت كه در زهد از توجه به امور دنيوي و در ورع از گناهان پرهيز مي شود. به عبارت روشن تر، اهتمام در دو جهت زهد ناميده مي شود: روي گرداني از دنيا براي به دست آوردن آسايش عقبي؛ بسنده كردن به ناچيزترين بهره از حلال براي جلب خشنودي الهي.
هدف زهد زدودن بدي ها و كژي ها از نفس و پرورش درون از طريق مجاهدات خاص است. زهد، در عين آنكه از مراحل تصوف است، به دليل تاثيري كه در تمركز قواي نفساني براي نيل به اهداف روحاني دارد، به طور عام در عرصه هاي اخلاقي جايگاه شاخصي يافته است. من باب مثال، در رساله «فتوت» سلمي (وفات: (412، آنجا كه سخن از آداب آيين فتيان است، مطالبي مشابه روش زهد يا نزديك به آن آمده است. (سلمي 2، ج 2 ، ص (209

 نسخه قابل چاپ