بانک مقالات قرآنی

روايات در سنت اسلامي به عنوان منبعي مهم براي فقه، اخلاق، تفسير و حتي تاريخ شناخته مي شود؛ اما در ميان خاورشناسان و حديث پژوهان غربي، در وهله نخست به مثابه منبع اساسي براي شناخت تاريخي اسلام خصوصا در سده هاي نخست حايز اهميت است. همين امر موجب شده تا ايشان براي بهره گيري صحيح از اين منبع اطلاعاتي به مداقه در ارزش تاريخي آن بپردازند؛ بدين معنا كه اين روايات، به واقع، به چه دوره اي از تاريخ اسلام مربوط هستند و به لحاظ تاريخي، به چه فرد يا افرادي انتساب مي يابند. اين موضوع از زاويه اي ديگر مورد توجه عالمان حديث مسلمان نيز بوده است و آن مساله نقد سندي و متني روايات و تمييز روايات مجعول و موضوع از روايات اصيل و معتبر است. همين جا تلاش هاي حديثي انديشمندان مسلمان و غربي با هم پيوند مي خورد.
در مقاله حاضر دست آوردهاي پژوهشي خوتير ينبل، از پركارترين حديث پژوهان هلندي، در اين باره توصيف شده و مورد بررسي و نقد قرار گرفته است. از ديدگاه وي بخش عمده اي از اين اطلاعات تاريخي در اسناد روايات نهفته است كه بايد با روش تحليلي خاصي ـ كه تا حد زيادي ابداع خود اوست ـ از دل اسانيد روايات بيرون كشيده شود. حاصل اين شيوه تحليلي ارزش گذاري بر ميزان اعتبار تاريخي اسانيد و نيز تاريخ گذاري تقريبي براي ابداع و نشر روايات اسلامي است. در اين پژوهش، ضمن بررسي مجموعه اي از روايات به عنوان نمونه، اصطلاحات تخصصي كه ينبل در روش شناسي خود وضع كرده، معرفي و شيوه تحليلي وي بر نمونه مذكور پياده سازي مي شود تا علاوه بر آشنايي نظري با اين نوع پژوهش، نتايج آن در عمل آشكار گردد.

 نسخه قابل چاپ