مقالات برنامه ريزي و مديريت شهري

اراضي ناحيه شهري حواشي درياچه توريستي شورابيل (بخش جنوب شهر اردبيل با مساحت حدود 12 كيلومتر مربع) جزوء مناطق بالا شهر و گران قيمت در جنوب شهر اردبيل است. بعد از اخذ مجوز، مركز استان در سال 1372 اين بخش از شهر، بواسطه رشد سريع و غير عالمانه كالبد فيزيكي شهر (با ساخت و سازهاي غير اصولي) بشدت اشغال شده و مي شود. عدم توجه به پتانسيلهاي محيطي و تجاوز به حريم ساحلي درياچه باعث بعد منظر شدن چشم انداز زيباي حواشي درياچه شده است. بررسي سيستماتيك مسايل تكتونيك، هيدروژئومورفولوژي، توسعه شهر، سازندهاي سطحي و زمين شناسي نشان داد كه اين درياچه از نوع تكتونيكي و انحلالي است و شوري آن به دليل وجود كلريد سديم و آهك در سازندهاي مارني و تراورتن است. بعلاوه ايجاد تاسيساتي از قبيل ساختمانهاي دانشگاهي، موزه طبيعي اردبيل در شرق درياچه، كتابخانه مركزي در شمال آن، اسكله قايق راني در محل با تلاقي جنوب درياچه و ... كاملا مغاير با اصول توسعه پايدار شهري(Urban sustanable development) است. از طرفي باز خورد تغييرات سريع در اراضي حواشي درياچه در تغيير اكوسيستم سواحل و آب (از لحاظ املاح گياهان و پرندگان آبزي) آشكار شده و نيز عرصه را براي ايجاد امكانات ضروري توريستي را محدود نموده و مي نمايد. نتايج تحليلهاي آماري نشان داد كه در بين متغيرهاي مورد نظر، فقط با ميزان درآمد سرپرست خانوار با علاقمندي به مشاركت در فضاي سبز در سطح اطمينان 95% رابطه معني دار وجود دارد. عدم تعادل و كمبود امكانات موجود رفاهي، تفريحي، بهداشتي و ... براي سيل عظيم مردم منطقه و مسافران و توريستهاي بازديد كننده بويژه در تعطيلات تابستاني، كاملا محسوس است. بعد از بررسي سيستماتيك توانهاي محيطي و مسايل كاربري اراضي حواشي درياچه و گستره فضاي ساحلي و سطح آب با توجه به استعداد طبيعي (منطبق با نوع كاربري بهينه) مميزي شدند. در نهايت محلهاي ايجاد امكانات (مكان يابي) متناسب با شرايط اقليمي؛ وضعيت ژئومورفولوژيكي، تكنونيك، توريستي و فرهنگي منطقه در نقشه پيشنهادي مشخص شده است.