پاسخ به:پرسش و پاسخ های اعتقادی
پنج شنبه 3 فروردین 1391 1:12 AM
دعا در نماز
پرسش:
در آخر نماز دعای یا ولی العافیه خوانده می شود منبع آن را بیان کنید؟
پایگاه حوزه، 12321،
پاسخ:
در تربیت دینی، دعا و درخواست از خداوند جایگاه ویژهای دارد. دعا ابزاری است که بنده را به خالق پیوند میدهد و از طریق آن، نیازهای فردی و درونی خویش را با خداوند قادر متعال در میانمیگذارد و در پرتو آن به سکون و آرامش نایل میآید.
پیامبر اکرم (ص) فرمود:
«الدعاء مخ العبادة و لا یهلک مع الدعاء احد»[1]
دعا مغز عبادت است و هیچ کس از اهل دعا به هلاکت نمیرسد.
در عبادات مخصوصا نماز به مسأله دعا تأکید فراوان شده است و شایسته است که انسان مؤمن در حین نماز، در قنوت، در سجده و... و بعد از فارق شدن از نماز به درگاه الهی دعا نماید.
هنگامی که نمازگذار در مقابل پروردگار خود به عبادت می ایستد و عظمت خداوند و نعمت های فراوان پروردگار به یاد می آورد، بهترین وقت است که به عجز و ناتوانی خود اعتراف کند و برای گناهان خود از خداوند طلب مغفرت نموده و از درگاه کبریایی خداوند معرفت به او و پیامبر و اوصیاء او و عافیت و روزی حلال برای خود و خانواده اش را خواستار باشد.
در رساله های عملیه آمده است که مستحب است نماز گزار در سجده و یا در سجده آخر دعا کند و حوائج دنیا و آخرت خود، به خصوص رزق حلال را از خدا بخواهد و این دعا را بخواند: «یا خَیْرَ الْمَسْؤُولین وَ یا خَیْرَ الْمُعْطِینَ ارْزُقْنِی وَ ارْزُقْ عِیالی مِنْ فَضْلِکَ فَانَّکَ ذُو الفَضْلِ الْعَظِیمِ» یعنی: ای بهترین کسی که از او سؤال میکنند و ای بهترین عطاکنندگان، روزی بده به من و عیال من از فضل خودت، پس به درستی که تو دارای فضل بزرگی.»[2]
ما در جستجوی منابعی که در اختیار داریم به روایتی بر نخوردیم که دعای مورد نظر شما را برای خصوص سجده آخر بیان نموده باشد اما همچنان که گذشت مستحب است نماز گزار حاجت های دنیا و آخرت خود را از خداوند در خواست نماید و چه بهتر که در دعای خود از عباراتی استفاده کند که در روایات آمده.
ما در دعاها می یابیم که در خواست عافیت چنین بیان شده: «...أَسْأَلُکَ الْعَفْوَ وَ الْعَافِیَةَ وَ الْمُعَافَاةَ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ..»[3] قبل و بعد این دعا در تعقیبات نماز ظهر چنین است:
ِ اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ الصَّبْرَ عَلَی طَاعَتِکَ وَ الصَّبْرَ عَنْ مَعْصِیَتِکَ وَ الْقِیَامَ بِحَقِّکَ وَ أَسْأَلُکَ حَقَائِقَ الْإِیمَانِ وَ صِدْقَ الْیَقِینِ فِی الْمَوَاطِنِ کُلِّهَا وَ أَسْأَلُکَ الْعَفْوَ وَ الْعَافِیَةَ وَ الْمُعَافَاةَ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ عَافِیَةَ الدُّنْیَا مِنَ الْبَلَاءِ وَ عَافِیَةَ الْآخِرَةِ مِنَ الشَّقَاءِ: اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ الْعَافِیَةَ وَ تَمَامَ الْعَافِیَةِ وَ دَوَامَ الْعَافِیَةِ وَ الشُّکْرَ عَلَی الْعَافِیَةِ یَا وَلِیَّ الْعَافِیَةِ وَ أَسْأَلُکَ الظَّفَرَ وَ السَّلَامَةَ وَ حُلُولَ دَارِ الْکَرَامَة.[4]
در موضوع تعقیبات نماز های یومیه دعاهای دیگری نیز وجود دارد که با مراجعه به کتاب های دعا و کتاب ارزشمند مفاتیح الجنان می توانید به آن دسترسی پیدا کنید. [1]- علامه مجلسی، بحارالانوار، ج93، ص300. [2]- رساله عملیه امام خمینی ، قسمت احکام نماز (مستحبات و مکروهات سجده).مسأله 1091. [3]- بحار الأنوار ج83 71 باب 39 ما یختص بتعقیب فریضة الظهر ص : 62. [4]- بحار الأنوار ج83 71 باب 39 ما یختص بتعقیب فریضة الظهر ص : 62.
