جزوات و مقالات فلسفی

در قرن بيستم، نقد ارزش فلسفي پارادايم دوارزشي به شکل گيري انگارة تخطي از اصل طرد شق ثالث و پيدايش دستگاه هاي منطقي غيراستاندارد از قبيل منطق چندارزشي و فازي انجاميد. اين انگاره در حالي شکل گرفت که اصل طرد شق ثالث در کنار دو اصل اينهماني و امتناع تناقض از اصول اولي فکر محسوب مي شد و تخطي از هر يک از آنها، به دليل رابطه منطقي آنها با يکديگر، مستلزم تخطي از دو اصل ديگر بود. اما آيا تخطي از اصول اينهماني و امتناع تناقض امکان پذير است؟ در غير اين صورت ادعاي مدافعان منطق هاي چندارزشي و فازي مبني بر تخطي از اصل طرد شق ثالث چگونه توجيه مي شود؟
در اين مقاله ابتدا به تبيين صورت بندي هاي مختلف اصول سه گانه فوق پرداخته، سپس ضمن قبول ناتواني زبان دودويي در تبيين برخي پديده ها و لزوم تاسيس زبان هاي چندارزشي و فازي براي پرداختن به مسايل علمي و فلسفي به بيان اين نکته مي پردازيم که اولا التزام به اين زبان ها مانع التزام به اصول سه گانه يادشده نيست، ثانيا ارسطو به عنوان اولين کسي که به طور مفصل و منسجم از دو اصل امتناع تناقض و طرد شق ثالث سخن گفته و از بنيانگذاران منطق و فلسفه بر پايه اين اصول است امکان ابهام در قضايا و نيز وجود ارزش هاي مياني «تقريبا صادق» و «تقريبا کاذب» را پذيرفته و از آنها در فرايند تعيين ارزش گزاره ها استفاده کرده است. به علاوه وي در برخي موضوعات به زبان چندارزشي سخن گفته و در مواردي توسل به زبان دودويي در تبيين برخي حوادث را مورد نقد قرار داده است.

 نسخه قابل چاپ