جزوات و مقالات فلسفی

اين مقاله انديشه هاي اخلاقي امام محمد غزالي را براي يافتن پاسخ به پرسش هاي مربوط به روانشناسي اخلاقي بازخواني مي کند. غزالي در مباحث اخلاقي خود علاوه بر برشمردن فضايل و چگونگي شناخت آنها، به بررسي ريشه هاي روانشناختي آراستگي آدمي به آنها و نيز عمل به اقتضاي آنها مي پردازد. وي با تاسي به فيلسوفان يوناني و اسلامي بحث مفصلي در باره نفس و جان آدمي دارد تا از اين طريق ربط و نسبت هر فضيلت و رذيلت را به قوه خاصي در نفس انسان معلوم کند. اما از سوي ديگر با تاسي به رويکرد اشاعره در باره حسن و قبح اخلاقي، و به اين جهت که اخلاق او بيشتر از شريعت اخذ شده، مبناي حسن و قبح را ديني مي داند. همين طور اين نوشته ضمن ارايه توضيح درباره نگاه اخلاقي واقع گرا و غير واقع گرا و با اشاره به آرا غزالي و هيوم روشن خواهد کرد که به چه دليل با اين که عقل از نظر هر دو انديشمند ادراک گر و فاقد قدرت عمل است، در بحث انگيزش اخلاقي غزالي با اشکالات هيوم درباره اين موضوع مواجه نشده است. در بخش پاياني مقاله، به معرفي اموري که در انجام فضيلت و رذيلت موثرند پرداخته و تفاوت ديدگاه غزالي را با فيلسوفان يونان درباره نقش توفيق الهي در انجام فضايل و ترک رذايل توضيح مي دهيم.

 نسخه قابل چاپ