کربلاي 5 سرنوشت جنگ را رقم زد
شنبه 27 اسفند 1390 4:29 PM
|
جام جم آنلاين: رزمندگان ایرانی 12 روز بعد از اجرای عملیات کربلای 4 اقدام به طراحی عملیات کربلای 5 کردند که حاصل اجرای آن در 19 دی ماه سال 1365 تحمیل یکی از بزرگترین شکست های هشت سال جنگ تحمیلی به طرف عراقی بود.
 سنگینی شرایط دشوار پس از عملیات کربلای 4 ضرورت انجام عملیات دیگری را ایجاب می کرد. عملیاتی که پیروزی آن تضمین شده باشد و ضمناً از جنبه نظامی و سیاسی بسیار ارزشمند باشد. ناحیه مرزی استراتژیک شلمچه در منطقه شمال غربی خرمشهر واقع شده که از جنوب با اروندرود، از شمال با منطقه عمومی اهواز و از غرب با مرزهای بین المللی ایران و عراق، محصور شده است. وجود اروندرود در جنوب آن، دریاچه ماهی و جزایر بوبیان ، ویژگی نظامی خاصی را در این منطقه به وجود آورده است و به خاطر نزدیکی جغرافیایی آن با شهر صنعتی بصره ، از نظر کارشناسان نظامی، دارای اهمیت فوق العاده‌ای بوده است. ارزشمندترین منطقه موجود، شلمچه بود که دشمن در آن مستحکم ترین مواضع و موانع را داشت، به طوری که عبور از آنها غیر ممکن به نظر می رسید و با توجه به اصول نظامی شناخته شده و محاسبات کمی، ضریب موفقیت بسیار ناچیز بود به همین دلیل تضمین پیروزی از سوی فرماندهان عملیات را غیر ممکن می ساخت. با وجود این ضرورت غیرقابل انکار ادامه جنگ در آن موقعیت و لزوم تسریع در تصمیم گیری پس از عملیات کربلای 4 سبب شد که صرفاً برای انجام تکلیف و با امید به نصرت الهی، همه نیروهای خودی اعم از رزمنده و فرمانده برای عملیات بزرگ کربلای 5 آماده شوند. دشمن با توجه به اهمیت منطقه، زمین شرق بصره را مسلح به انواع موانع و استحکامات کرده بود و با رها کردن آب در منطقه، انجام هرگونه عملیاتی را غیر ممکن ساخته و فضای امنی را برای خود به وجود آورده بود تا بتواند حرکت هر نیروی مهاجم را قبل از دستیابی به خط اول خود سرکوب کند. رزمندگان سپاه اسلام در مرحله اول عملیات، با هجومی مرگبار و غافلگیرانه به قلب دشمن، در تاریخ فردای آن روز، شلمچه را آزاد کردند و با گسترش عملیات خود، هر لحظه فاصله خود را با شهر بصره کم می‌کردند به طوری که صدای شلیک مسلسل ها مردم شهر را سراسیمه به خیابان ها سرازیر کرد. رزمندگان اسلام با هجوم دیگری چندین کیلومتر از جاده آسفالته شلمچه ـ بصره را آزاد کردند و به عمق مواضع دشمن نفوذ کرده، خود را به دژ فولادین بصره رساندند. این دژ توسط کارشناسان خارجی احداث شده بودکه دارای خاکریزهای مثلثی، هلالی، سنگرهای مستحکم بتونی وموانع ایذایی سنگین بود و ساخت آن پنج سال طول کشیده بود. اولین خط دفاعی دشمن دژی بود که در یک سمت آن سنگرهای بتونی برای استراحت نیرو و در سمت مقابل، سنگرهای دیده بانی و تیربار با مهمات آماده و سنگرهای تانک احداث شده بود. این دژ، دشمن را از موقعیت ممتازی برای اشراف و تسلط کامل بر منطقه برخوردار می کرد. در پشت خط اول چند موضع هلالی شکل احداث، که قطر هر یک به 300 تا 400 متر و ارتفاع آن به پنج تا شش متر می رسید. پنجمین رده دشمن در پشت نهر جاسم قرار داشت. ضمن آنکه در حد فاصل خط چهارم و پنجم، قرارگاه دشمن، خصوصا قرارگاه تاکتیکی سپاه سوم (مقر فرماندهی لشکر 11)، دارای مواضع مستحکمی بود و پدافند مستقل داشت. پس از خط جاسم تا کانال زوجی، مرکز توپخانه، لجستیک و عقبه لشکر 11 قرار گرفته بود و رده ششم و هفتم دشمن شامل کانال زوجی و مثلثی های غرب کانال زوجی بود. در منطقه شلمچه، دشمن زمین را به شکل پنج ضلعی درآورده بود که از استحکامات بسیار پیچیده ای بر خوردار بود. در این عملیات، گارد ریاست جمهوری عراق با فرماندهی صدام به منطقه اعزام می شود وبی درنگ پاتکهای سنگین خود را آغاز می کند اما هر بار با تحمل شکستهای سنگین وادار به عقب نشینی می شود. در مرحله سوم عملیات، رزمندگان اسلام از کنار اروند به مواضع دشمن در محور «نهر جاسم» هجوم برده، یگان های سر درگم دشمن را در عملیات گاز انبری گرفتار کرده و تعدادی از آنها را کشته یا زخمی می‌کنند و با عبور از نهر جاسم و تسلط بر پلهای ارتباطی، به عمق مواضع دشمن نفوذ می کنند. نتایج عملیات عبور از موانع نفوذ ناپذیر دشمن در شرق بصره و حضور در حومه این شهر به گونه ای اهمیت یافت که متعاقب این عملیات موقعیت سیاسی و نظامی عراق تضعیف شد و در نتیجه حملات گسترده این کشور به مراکز اقتصادی، صنعتی و مسکونی ایران بار دیگر آغاز شد. همچنین اوضاع جبهه های نبرد به سود قوای نظامی ایران تثبیت شد و سپاه پاسداران یکی از ارزنده ترین تجارب نظامی خود را کسب کرد. بازتاب عملیات کربلای 5 شکستن خطوط و استحکامات و پیشروی در شرق بصره، توانایی ها و قابلیت های نظامی عراق را بار دیگر زیر سؤال برد، چنانکه روزنامه «آبزِرِور» چاپ پاریس به نقل از کارشناسان غربی نوشت: «برای اولین بار از آغاز جنگ تاکنون، ناظران و کارشناسان غربی در مورد امکانات دفاعی عراق دچار تردید شده اند.» همچنین تاکید بر توانایی نظامی ایران، بخش دیگری از تحلیل های ارائه شده در رسانه های خبری بود، چنان که رادیو «بی.بی.سی» در تحلیل در همین زمینه، با توجه به تجربه سپاه در عملیات «فاو» و عبور از رودخانه اروند، ضمن اشاره به عبور از منطقه آب گرفتگی و کانال پرورش ماهی در عملیات کربلای 5 گفت: «موفقیت ایران در عبور از دریاچه ماهی، یک بار دیگر توانایی ایران در عبور از آبراه ها را نشان می دهد.» هفته نامه «نیوزویک» نیز ضمن تاکید بر پیروزی ایران در عملیات کربلای 5، بر شرایط پیروزی ایران بر عراق اشاره کرد: «تهاجم ایرانی ها در نزدیکی بصره، حداقل یک چیز را در خصوص جنگ ایران و عراق تغییر داده و آن این مساله است که برای اولین بار طی چند سال گذشته، این احتمال را که یک طرف حقیقتا بر دیگری پیروز شود، مطرح ساخته است.»(مهر) |
abdollah_esrafili@yahoo.com
شاد، پیروز و موفق باشید.
