گزیده بیانات مقام معظم رهبری»سال90

 

|گزارش|

ماه‌گرفتگی، پدیده‌ای طبیعی است كه هر از چندگاهی در آسمان قابل مشاهده است. زمانی كه زمین بین خورشید و ماه قرار می‌گیرد، سایه‌ی زمین به صورت مخروطی در فضا كشیده می‌شود؛ در این هنگام، وقتی كه ماه در مسیر گردش به دور زمین وارد این مخروط سایه می‌شود، دیگر نور خورشید به آن نمی‌تابد و سطح ماه تیره و تاریك می‌شود. در این هنگام بیشترین نیروی جزر و مدی به زمین وارد می‌شود و حتی احتمال وقوع زلزله در مناطقی كه پوسته‌ی زمین ضعیف باشد نیز وجود دارد؛ اما ماه‌گرفتگی آذر ماه امسال در ایران چگونه اتفاق می‌افتد و از نظر شرعی چه وظایفی بر عهده‌ی مسلمانان خواهد بود؟

اما شریعت مقدس اسلام، با وقوع پدیده‌ی ماه‌گرفتگی، وظایفی را برعهده‌ی مسلمانان قرار داده است؛ عضو دفتر استفتائات حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای فتاوای معظم‌له در‌این‌باره را اینگونه شرح می‌دهد: با وقوع ماه‌گرفتگی، انجام فریضه‌ی نماز آیات بر مسلمانان واجب می‌شود و مسلمانان از زمان شروع ماه‌گرفتگی در شهر خود تا قبل از زمان بازشدن كامل ماه می‌توانند این نماز را به جا بیاورند. بنابراین جایز نیست كسی عمداً این نماز را تا زمان بازشدن كامل ماه به تأخیر بیندازد و حتی احتیاط آن است كه قبل از شروع بازشدن ماه از «گرفتِ كامل»، این نماز خوانده شود. اقامه‌ی این نماز از شروع «گرفتِ جزئی» تا قبل از پایان گرفت كامل، به نیت «ادا» و با شروع بازشدن ماه تا پایان «گرفتِ جزئی» به نیت «مافی‌الذمه» باید انجام بشود و در صورتی كه به هر دلیلی كسی این نماز را تا پایان ماه‌گرفتگی نخواند، پس از پایان آن باید قضای نماز را به جای بیاورد.

حجت‌الاسلام والمسلمین محمد رضایی درباره‌ی نحوه‌ی به‌جا آوردن نماز آیات نیز می‌گوید: این نماز به شیوه‌های مختلفی اقامه می‌شود و به دو طریق معروف نیز قابل خواندن است؛ شیوه‌ی نخست آن است كه ابتدا یك حمد و یك سوره به دلخواه قرائت می‌شود و نمازگزار به ركوع رفته و برمی‌خیزد، دوباره یك حمد و یك سوره می‌خواند و به ركوع می‌رود؛ تا پنج مرتبه به همین صورت عمل می‌نماید و پس از برخاستن از ركوع پنجم به سجده رفته و ركعت دوم را هم به همین صورت خوانده و نماز را به پایان می‌برد.

روش دوم كه مختصر است و زمان كمتری را به خود اختصاص می‌دهد به این صورت است كه در ركعت اول ابتدا یك سوره‌ی حمد قرائت می‌شود و سپس یك سوره را به پنج قسمت تقسیم می‌كنند؛ باتوجه به آنكه نظر رهبر معظم انقلاب این است كه «بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم» را نمی‌توان به عنوان یك آیه به حساب آورد، بنابراین مقلدین ایشان اگر می‌خواهند نماز آیات را به این شیوه به جا بیاورند و سوره‌ی توحید را به پنج قسمت تقسیم كنند به این صورت باید عمل نمایند كه ابتدا بعد از قرائت سوره‌ی حمد، «بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم» و «قل هوالله احد» را خوانده و به ركوع می‌روند، دوباره از ركوع بلند شده «الله ‌الصمد» را خوانده و به ركوع می‌روند، باز بلند شده و «لم یلد» را خوانده به ركوع می‌روند، باز از ركوع برخاسته و «و لم یولد» را خوانده به ركوع می‌روند و در نهایت «ولم یكن له كفواً احد» را خوانده و برای بار پنجم به ركوع رفته و بعد از آن به سجده می‌روند؛ ركعت دوم را نیز باید به همین صورت انجام دهند و سپس نماز را به پایان برسانند.