سنت گيلانيها در ماه مبارک رمضان
رمضان امسال با پاييز رنگين در هم آميخته است تا طراوت و شادابي ماه خدا با باد خزان و خلوص عارفانه هزاران هزار بنده از دنيا رسته همراه شود
.
هر ساله با حلول ماه خدا، عطري معنوي بر کانون خانواده ها حاکم ميشود و مردم از اين که فرصتي دوباره براي خودسازي و برگزاري آيين هاي مذهبي پيدا ميکنند، خوشحال ميشوند. چنانكه مسلمانان رمضان را بزرگترين فرصت براي زدودن غبار ماديگرايي و گناه از دل ميدانند و پيروان دين اسلام ماه رمضان را مجالي براي بازنگري در اعمال يک ساله خود و دميدن روح معنويت به خانه دلها ميدانند
.
بهار رمضان فرصتي براي شکوفايي گل معنويت در دلها است، زيرا انسان غرق شده در دنيا و ماديات که از بسياري از معنويات دور شده بار ديگر در اين ماه فرصت خودسازي پيدا ميکند
.
در ايام نه چندان دور، استان گيلان و منطقه ماسال آواز خروس سفيد را خوش يمن ميدانستند و در مرغداني اغلب خانههاي روستايي حداقل يک خروس سفيد پيدا ميشد
.
اگر چه امروز ديگر وقت سحر کسي به بانگ خروس گوش نميدهد، اما هنوز بعضي از کوهنشينان چشم بر ستاره ميزان دارند که وقتي از شرق آسمان طلوع ميکند آن را زمان بيداري ميدانند
.
امروزه در همه جا گردش عقربههاي ساعت جاي بانگ خروس و حساب گردش ستاره را گرفته و جعبه جادويي راديو و تلويزيون نيز آواي مناجات را هنگام سحر به در خانهها ميبرد
.
در گيلان هنگام مراسم افطار آدابي را رعايت ميکنند و افطار دادن به عنوان نذري و دعوت از خويشاوندان عروس يا داماد خانواده، به خصوص در دوران نامزدي تقريباً در تمام نقاط استان معمول است
.
در شبهاي احيا و به خصوص شب شهادت مولا علي (ع) و شب بيست و هفتم در منطقه هشتپر و رضوانشهر روزهداران تا سحر در مساجد بيدار ميمانند و به دعا و نيايش ميپردازند
.
در منطقه تالش نيز بر اين باورند که در اين شبها حضرت خضر (ع) گذر ميکند و در آن لحظه هر کسي نيتي کند و حاجتي بخواهد برآورده ميشود
.
شبهاي ايام شهادت امام علي (ع) مردم عزاداري ميکنند و به ويژه در شرق گيلان علاوه بر روضهخواني در مساجد ، مجلس تعزيه هم اجرا ميشود
.
هنگام فرارسيدن عيد فطر مردم در مساجد جمع ميشوند و نماز ميگزارند و عيد را با آرزوي قبول بودن طاعات و عبادات ماه رمضان به يکديگر تبريک ميگويند
.
مراسم عيد فطر در منطقه تالش و بين هشتپر و رضوانشهر با ويژگي خاصي برگزار ميشود
.
در اين مناطق صبح زود قبل از نماز عيد فطر به سراغ خفتگان در خاک ميروند و بر سر مزار عزيزان از دست داده خود سوره ياسين ميخوانند و پس از آن براي نماز به مسجد ميروند
.
در گذشته در اغلب روستاهاي گيلان از جمله ليسار و نومندان در گورستان غذا ميپختند و همه اهل ده اطعام ميشدند اما امروزه ديگر رسومات قشنگ گذشته رنگ باخته و در بعضي از نقاط نيز به فراموشي سپرده شده است
.
دنياي ماشيني و الکترونيکي امروز، بين مردم و عقايد شيرين گذشته فاصله انداخته و به جز در معدود روستاهاي گيلان اثري از آيينهايي که در گذشته برگزار ميشد، نيست
قُلْ سِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانظُرُوا کَیْفَ بَدَأَ الْخَلْقَ ثُمَّ اللَّهُ یُنشِئُ النَّشْأَةَ الْآخِرَةَ إِنَّ اللَّهَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ (بگو در زمین بگردید و بنگرید خداوند چگونه آفرینش را آغاز کرده است، سپس خداوند به همین گونه، جهان را ایجاد می کند خداوند یقیناً بر هر چیز تواناست) /عنکبوت20