بازیهای بومی محلی استان کرمانشاه :
شنبه 9 مرداد 1389 12:13 PM
خرمايله (خواستگارى از شرف نسا
)
|
اين بازى نمايشى بسيار قديمى است و نشاندهنده
ٔ
مراسم خواستگارى دختران کوچک است و اشعارى که در اين بازى خوانده مىشود نوع خاصى از اشعار هفت هجائى است. خرمايله يعنى موخرمائى که اشاره به عروس است. بازيکنى که نقش عروس را بازى مىکند در جمع دختران سر بهزير مىنشيند و دو نفر از دختران دسته
ٔ
داماد دست به گردن هم مىاندازند و جلو مىآيند و شعرى را مىخوانند که در آن از عروس تعريف و به او سلام مىکنند. اطرافيان عروس جواب سلام را مىدهند
.
فرستادگان داماد مىگويند که طشت طلا هديه آوردهاند تا شرف نسا را ببرند آنوقت چشم عروس را مىبندند و او را بههمان شکل که نشسته از زمين بلند مىکنند، در حالىکه انگشتهاى بزرگ پاى خود را در مشت گرفته است. او نبايد انگشتهاى خود را رها کند. سپس او را به مکانهائى که قبلاً مشخص کردهاند بهنام بهشت و دوزخ و برزخ مىبرند و مىپرسند که کداميک را مىخواهد
.
اگر دوزخ را انتخاب کند برسرش مىکوبند و او را دوزخى مىنامند. اگر برزخ را انتخاب کند برسرش مىکوبند و مىگويند 'گِل برسرت برزخي' ولى اگر بهشت را انتخاب کند مىگويند 'گُل برسرت بهشتي' که اين نشانه
ٔ
خوشبختى عروس است. اين بازى امروزه بهشکل ديگرى اجراء مىشود. بدين صورت که خانواده
ٔ
عروس و داماد دو دسته مىشوند و در مقابل هم قرار مىگيرند. خانواده
ٔ
داماد مىگويند هديه آوردهاند که عروس را ببرند ولى خانواده
ٔ
عروس هديه را رد مىکنند
.
خواستگارها عقب مىنشينند و دوباره با هديه
ٔ
ديگرى برمىگردند. پس از چندبار پيشنهاد دادن و رد شدن پيشنهاد، يکى از خواستگارها سعى مىکند يکى از افراد عروس را به دسته
ٔ
خود بکشاند. اين وضع ادامه مىيابد تا در دسته
ٔ
عروس بازيکنى باقى نماند
.
کتکپرانى (اسلامآباد غرب
) |
بههنگام آوردن عروس به خانه
ٔ
داماد، جوانان و بزرگان ورزيده و سوارکار دست به عمليات نمايشى جالبى مىزنند. هر سوار يک کتک خوشخط و خال و زيبا در دست گرفته و شروع به تاختن در اطراف کاروان عروس مىکند و با پرتاب کتک خود در حين تاختن به زمين و گرفتن مجدد آن باعث حيرت و شگفتى بيننده مىشود. به ازاء هر پرتاب کتک و گرفتن يا عدم گرفتن آن، از سوى سر سوارکاروان امتيازى به سوارکار داده و يا امتيازى از او کم مىشود. البته اين امتيازها فقط لفظى است و از نظر مورد توجه قرار گرفتن سوارکار نزد مردم اهميت دارد
.