0

بازیهای محلی استان اردبیل

 
mohammad_43
mohammad_43
کاربر طلایی1
تاریخ عضویت : فروردین 1388 
تعداد پست ها : 41934
محل سکونت : اصفهان

بازیهای محلی استان اردبیل
پنج شنبه 31 تیر 1389  9:18 AM

<!-- Inject Script Filtered --> بهشتی به نام اردبیل

 


 

قلندر آی قلندر

·   نام بازی: چیستان (قلندر آی قلندر)

·  

·   نام محلی: یالان پالان

·   اهداف کلی: آشنایی با خصوصیات پرندگان و سایر جانوران، دقت و هوشیاری، درک مفاهیم قانون و اطاعت از مجریان آن

·   اهداف جزئی: انجام ورزش و ایجاد شور و نشاط

·   تعداد بازیکن: حداقل 6 نفر

·   سن بازیکنان: 6 الی 14 ساله

·   ابزار لازم: یک دستمال و یک کمربند

·   محوطه بازی: جایی مانند حیاط مدرسه

  شرح بازی:

  این بازی اطاعت پذیری و احترام را به بازیکنان با تجربه را نشان می دهد و خاص پسران می باشد. ابتدا یک نفر با تجربه و مسن به عنوان استاد و قلندر انتخاب می شود و کمربندی را در دست می گیرد و در ذهن خود پرنده را مجسم می کند و اعضای آن پرنده را با گفتن جملاتی بیان می کند و ضمن خواندن شعر، اندازه ی هر عضو را   که توصیف   می کند با دست روی کمربند نشان می دهد و سایر بازیکنان در پاسخ با همدیگر می گویند:(قلندر ای قلندر)


بیر قوشوم وار بوخرتنه
              ( یه پرنده دارم   این اندازه )                                      قلندر ای قلندر

دیمدیگی وار بوخرتنه                ( نوک داری این اندازه )                                            قلندر ای قلندر

قانادلاری بوخرتنه                   ( بال هاش این اندازه)                                               قلندر ای قلندر

گوزلری واربوخرتنه                   ( چشم ها به این درشتی)                                      قلندر ای قلندر

گویدن با خار، هر شیئی گورَر     ( از آسمان نگاه می کنه و همه چیز را می بینه)              قلندر ای قلندر


دوشانی گوروب، انیب یییَر
       ( خرگوش را می بینه میاد پائین)                                 قلندر ای قلندر


دء قوشومون آدین منه
           ( بگو اسم پرنده من چیه )

منده دییم احسن سنه            ( من هم بهت بگم احسن)

جواب: عقاب


بیر قوشوم وار بوخرتنه
                     قلندر ای قلندر

دیمدیگی وار بوخرتنه                       قلندر ای قلندر

سینه سی وار، ساری ساری             قلندر ای قلندر

سَن دِ گیننَ، نَدور آدی!                     قلندر ای قلندر

دء قوشومون آدین منه

منده دییم احسن سنه

جواب: بلبل


قلندر با گفتن شعر درباره پرنده مورد نظر می پردازد و همراه شعر اندازه بال ، چشم و سایر مشخصات آن را روی کمربند نشان می دهد و بازیکنان هم در هر معرفی یک صدا قلندر ای قلندر می گویند وقتی تمام مشخصات پرنده معرفی شد از سمت راست بازیکنان باید نام پرنده را حدس زده یک به یک اعلام نمایند: مثلاً فرد اول می گوید قارقادی(کلاغه)، قلندر به خاطر این که بفهماند که کلاغ نیست می گوید وئر قارقیا(بده به کلاغ) سپس نفر دوم هم می گوید مثلاً سرچه دی (گنجیشکه)، تا اینکه بالاخره یکی خواهد توانست که جواب را پیدا کند و نام عقاب را ذکر کند که بنا به دستور قلندر (چال چادّاسین)، به پراکندن و شلاق زدن بچه ها از ناحیه ی پایین تنه می پردازد و آنها نیز سعی در فرار و گریز دارند تا شلاق نخورند. و قلندر با گفتن کلمه (پالان پالان) او را تشویق به ادامه زدن می نماید قلندر می تواند در لحظه های شیرین بازی، بگوید: یالان یالان (دروغ )، و در این لحظه فردی که کمر بند را در دست دارد دیگر حق زدن بازیکنان را نداشته باید فوراً خودش را به قلندر برساند البته سایر بازیکنان سعی می کنند که مانع رسیدن او به قلندر شوند و در این راه اگر بتوانند حتی او را اذیت می نمایند بازی با رسیدن فرد نزد قلندر تمام می شود.

بازی قلندر ای قلندر در برخی از نواحی استان با نام " لی گلیر" اجرا می شود اجرا هر دو بازی شبیه هم بوده تنها تفاوت آن ها در شعر بازی می باشد. در این بازی نیز تعدادی بچه جمع شده و یک نفر   از آنها به عنوان تک خوان انتخاب می شود و در ذهن خود یک پرنده را مجسم کرده، اعضای آن پرنده را با گفتن این جملات بیان و ضمن آن اندازه ی   هر عضوی را که توصیف می کند با دست و روی کمربند و یا طنابی نشان می دهد

تک خوان : بیر قوشوم وار بو خارتانا

بازیکنان : لی گلیر های لی گلیر

تک خوان: دیمدیگی وار بو خارتانا

بازیکنان : لی گلیر های لی گلیر

و با این ترتیب همه ی اعضای پرنده ی مورد نظر را توصیف می کرد و چنان چه کسی متوجه منظور او شود زود اسم پرنده را می گفت و بقیه بازی همانند بازی قلندر ای قلندر اجرا می گردد

 

چیلینگ آغاج

چیلینگ آغاج

تعداد بازیکنان : دو نفر و بیشتر

نحوه بازی:

این بازی نیاز به فضای باز و دو چوب به نام های چیلینگ(چوبی به اندازه کف دست و به ضخامت انگشت انسان) و آغاج (چوب دستی به اندازه تقریباً 75 سانتی متر) دارد و معمولاً دو نفره و گاهی گروهی توسط پسران اجرا می شود. در شکل دو نفره، به قید قرعه نفر اول مشخص می شود و سپس محل شروع بازی را با کشیدن یک خط در روی زمین تعیین می کنند و آن را مَره می نامند. این بازی شامل دو مرحله   است که مرحله ی اول آن را توخماقی و مرحله ی دوم آن را حلاسی می گویند. در مرحله‌ی اول بازیکن آغاج را در کف دست برتر و بین انگشتان خود طوری می گیرد که دو تا سه سانتی از آن در بالای دست و بقیه در زیر دست او قرار داشته باشد. آن گاه چیلینگ را در قسمت بالای دست روی آغاج گذاشته، آن را به هوا پرتاب و سعی می کند با حرکت قسمت پایین آغاج به آن ضربه بزند و چیلینگ را به دورتر بفرستد. بازیکن رقیب در فاصله‌ی مشخصی قرار می گیرد و سعی می کند تا چیلینگ پرتاب شده را در دست بگیرد و یا حداقل دستش را به چیلینگ بزند. اگر بازیکن مقابل موفق گردد در نوبت بعدی وی بازی را شروع خواهد کرد. در غیر این صورت نفر اول آغاج را به صورت افقی روی مَره قرار می دهد و بازیکن مقابل موظف است چیلینگ را بردارد و آن را از همانجا به طرف آغاج بیندازد. اگر چیلینگ به آغاج بخورد، بازی عوض می شود و در غیر این صورت نفر اول دوباره مرحله بالا را تکرار خواهد نمود و اگر سه بار پشت سر هم موفق شود، وارد مرحله حلاسی می شود که این مرحله چیلینگ را با یک دست می گیرند و با دست دیگر به آغاج ضربه می زنند. در مرحله حلاسی نیز نفر مقابل سعی در گرفتن چیلینگ و یا زدن دست خود به   آن می کند و در صورت موفق شدن بازی عوض می شود و در غیر این صورت بایستی چیلینگ را به مَره بیندازند که بر خلاف مرحله‌ی قبلی در این مرحله بازیکن اول با داشتن آغاج در دست سعی می کند که چیلینگ را زده، مانع از رسیدن آن به مَره شود، اگر چیلینگ نزدیک مَره بیفتد و فاصله‌ی آن تا مَره کمتر از اندازه باشد، بازی عوض خواهد شد. بازی به همین شکل ادامه پیدا میکند تا این که بازیکن مقابل بتواند با گرفتن چیلینگ در هوا و یا انداختن آن به نزدیک مَره بازی را عوض کند.

اگر تعداد بازیکنان بیشتر از دو نفر باشد، ابتدا بازیکنان به دو گروه تقسیم می شوند و بعد از قرعه کشی، گروه اول بازی را شروع میکند. نحوه بازی همانند بازی دو نفره است با این تفاوت که اگر بازیکنان گروه مقابل چیلینگ را در هوا بگیرند، همه بازیکنان گروه اول سوخته و بازی عوض خواهد شد. و هرگاه در هوا به چیلینگ دست بزند و یا چیلینگ آنها به مَره اصابت نماید، نفر اول گروه یک سوخته و بازی را نفر دوم ادامه خواهد داد. همچنین در این بازی طبق توافق دو گروه می توان بازیکن سوخته را دوباره وارد بازی کرد و آن زمانی است که در مرحله‌ی حلاسی یکی از بازیکنان بتواند سه بار با موفقیت چیلینگ را زده، از مَره دفاع نماید. شعر بازی در این بخش به صورت زیر است

یوالداشیمین بیر قیچی                                             یوالداشیمین ایکی قیچی

یوالداشیمین اوچ قیچی                                           من اولسم یوالداش دیری

در بازی گروهی زمانی که همه افراد گروه اول سوختند، گروه دوم به مَره می آمدند و گروه قبلی می بایست به میدان می رفتند

 

قایم موشک-گیزلَن پاچ

·        نام بازی: قایم موشک

·        نام محلی: گیزلَن پاچ

·        اهداف کلی: پرورش اعتماد به نفس در نزد کودکان به هنگام تنهایی، زایل کردن ترس تاریکی و تقویت جسمانی

·        اهداف جزئی: پرورش هوش، قدرت تصمیم گیری و خوب نگریستن

·        تعداد بازیکن: 5 الی 10 نفر

·        سن بازیکنان: 6 الی 14 ساله

·        ابزار لازم: ندارد

·        محوطه بازی: مکانی مانند باغ یا کوچه

  شرح بازی:

بچه های داوطلب بازی، ترجیحاً در تاریکی عصر، در محوطه ای که دارای کمینگاه و درخت و کنج و غیره جهت قایم شدن باشد، دور هم جمع شده و به قید قرعه مانند پشک انداختن و یا شیر و خط، یکی را به عنوان گرگ انتخاب می کنند.
گرگ در محلی موسوم به (هوا) که می تواند تیرچه، درخت یا دیوار باشد پشت به بچه ها ایستاده و چشمهایش را می بندد و با کف دست روی آنها را می گیرد تا جایی را نبیند و بنابر قرار داد، از 1 تا 20 یا ...، 40 می شمارد تا سایر بازیکنان در این فرصت برای خود مخفیگاهی پیدا کنند.
بعد می گوید: قایم شدین؟ بیام یا نه؟ چنانچه اگر جوابی نشنید، به این مفهوم است که همه قایم شده اند و شروع به جستجوی آنها می کند و هر کدام را که پیدا کند و یا از دور ببیند، اعلام کرده، سریعاً به محل (هوا) برمی گردد و دستش را بر آن می زند و لفظ سُک سُک یا (اصطلاح غلط آن سَک سَک) را بر زبان می آورد.
لازم به ذکر است، موقعی که گرگ، به جستجوی سایرین مشغول است، بازیکنی که سُک سُک شده و یا سک سک کرده، می تواند دوستانش را با رمز و ایما از موقعیت مکانی گرگ باخبر کند. بدین صورت که می گوید: سیب گفتم بیا، بِه گفتم نیا (آلما دِسم گل، هِیوا دسم گَلمَه). بعد بر حسب موقعیت می گوید: آلما آلما آلما ... و یا هیوا ...
در خاتمه آنان که برنده شده اند، هیچ! و اما بازنده ها، پنهانی اسم مستعاری مانند انواع میوه ها و حیوانات و غیره مانند کبوتر، گنجشک، قناری برای خود می گزینند تا گرگ یکی را انتخاب کند مثلاً کبوتر، که گرگ دور بعدی بازی، اوست.
و چنانچه اگر هیچ بازنده ای نباشد و به قولی نتوانسته باشد کسی را سک سک کند باز خود گرگ بوده و چشم خود را با کف دست پوشانده، بازی از نو شروع خواهد شد. در این بازی هر کدام بیش از سه نوبت گرگ شده باشد، سوخته و به کلی از دور بازی کنار می رود.

·        نکات:

o       در بعضی مناطق به جای شمارش 1 و 2 و 3 و ... گفتن عبارت: (ده، بیست، سی، ...، صد، حالا که رسید به صد تا، دستمال آبی وردار، دار دار خبر دار، ماشین آقا نگهدار) رواج دارد.

o       سک سک و یا در زبان آذری، شُعبَه به معنای صفیر زدن و سوت کشیدن و اعلام خبر کردن است.

o       این بازی نام مخصوص به منطقه ی خود را دارد به طور مثال، در تهران: قایم موشک، اصفهان: قایم شدنک، مازندران: چش بتیکا، شوشتر: سرمامک ... و بالاخره آذربایجان: گیزلن پاچ می نامند. قدیمی ترین نام این بازی سَرمامک است که قدمت هفتصد ساله دارد.

o       در بعضی مناطق این بازی توسط بزرگسالان نیز اجرا می شود.

  نتیجه بازی: کودک با اجرای این بازی، ضمن بهره برداری بیشتر از زمان برای درک مسایل و مفاهیم زندگی مانند تدبیر و تصمیم گیری، استفاده ی مناسب از فرصت ها و کمک به آشنایان در مواقع اضطراری را یاد می گیرد.

این بازی چون یک بازی عصرانه یا شبانه است، حس ترس از تاریکی را از بین می برد

دستمال قاپدی

 

 

نام بازی: دستمال بازی

 

 

نام محلی: دستمال قاپدی

اهداف کلی : ایجاد روحیه همکاری و تعاون و صداقت و راستگویی

اهداف جزئی: تسریع در انجام عمل ها و عکس العمل ها، تقویت عضلات پا

تعداد بازیکن: محدودیتی ندارد

سن بازیکنان: 7 الی 17 ساله

ابزار لازم: یک عدد دستمال

محوطه بازی: حیاط مدرسه

شرح بازی: برای شروع بازی بایستی میدان را برای بازی آماده نمود، بدین صورت که در دو انتهای میدان خطی به مازات هم رسم می کینم و در وسط میدان نیز یک دایره می کشیم و دستمالی را در محدوده ی آن قرار می دهیم.

بازیکنان را به دو گروه مساوی تقسیم می کنیم. سپس نمایندگان گروهها، به قید قرعه طرف میدان خود را انتخاب و در پشت خط آن قرار می گیرند. حال از هر گروه یک نفر به طور انتخابی در کنار دستمال می ایستند و نهایتاً هدف هر کدام این است که دستمال را بردارد و به طرف گروه خویش دویده و از خط آن بگذرد و برای گروه خود امتیازی کسب نماید.

مسلم است که رقیب او را تعقیب خواهد کرد تا او را از پشت بزند. اگر قبل از رسیدن به خط او را لمس کرد برنده ی آن قسمت از بازی است و اگر نتوانست بازیکن حامل دستمال برنده است و یک امتیاز کسب می کند.

سپس دو نفر دیگر انتخاب می شوند تا بدین صورت بازی را ادامه دهند و نفرات سوم به هیمن ترتیب...

چنانچه اگر دو بازیکن با هم به دستمال برسند، به هیچکدام امتیاز تعلق نمی گیرد.

در خاتمه گروهی که امتیازات بیشتری را کسب کرده اند، برنده ی بازی بوده و هر کدام از بازیکنانش به عنوان جایزه روی کول بازیکنان گروه بازنده سوار شده و به اندازه ی مسافت دور میدان سواری می گیرند.

نکات: 1- این بازی بیشتر در شهرستان اهر و اطراف آن رواج دارد و ممکن است در مناطق دیگر با شکل متفاوتی اجرا شود.

2- این بازی در بعضی مناطق با این تفاوت که به جای دستمال از ریسمان استفاده می کنند و به همین دلیل، نام ریسمان و گریز به خود گرفته است.

نتیجه بازی: بچه در متن این بازی یاد می گیرد که با هوشیاری و دقت و همکاری می توان بر دشواریها پیروز شد. این بازی روحیه ی صداقت و راستگویی را در بچه ها بیدار می کند و بر چابکی آنها می افزاید.  

رفیق تو را کی برد؟

 

 

نام بازی: رفیق تو را کی برد؟

 

 

نام محلی: یُولداش سَنی کیم آپاردی؟

اهداف کلی : تقویت تعادل و استقامت جسمی، تقویت حس حدس و تجسم

اهداف جزئی: استفاده صحیح از اوقات فراغت

تعداد بازیکن: حداقل 8 نفر

سن بازیکنان: 9 الی 14 ساله

ابزار لازم: ندارد

محوطه بازی: حداقل یک اتاق

شرح بازی: بچه ها به دو گروه مساوی تقسیم می شوند. به قید قرعه یا شیر و خط، دو گروه عقب و جلو مشخص می شوند و در فاصله ی یک متری پشت سر هم قرار می گیرند به طوری که نفرات گروه جلویی افراد گروه پشت سر خود را شناسایی کرده اند و به نام می شناسند.

حال دستهای خود را مانند دوربین جلو چشمان خود قرار می دهند تا به غیر از روبرو جایی را نبینند.

یک نفر از گروه عقب پیش آمده و یواشکی با یک انگشت خود یکی از افراد گروه جلویی را هل داده و به پیش می برد. یکی از رفقایش می گوید: (رفیق تو را کی برد؟) و او باید جواب دهد: فلانی، که اسم یکی از نفرات گروه عقبی می باشد.

چنانچه فلانی، درست اسم همان فردی باشد که او را پیش می برد آنگاه از همانجا سوار بر پشت هل دهنده می شود و تا خط گروه خود سواره می آید. و دو گروه سر جای خود انجام وظیفه می کنند.

اما اگر اسم مذکور درست نبود و غلط از آب درآمد باید همان بازیکن گروه جلویی نفر هل دهنده را تا خط گروه خودشان بیاورد که ضمناً جای دو گروه و نقش آنها عوض می شود. این بازی در برخی نقاط استان به " جوجه گوزی" و "مرجی مرجی" نیز معرف است. در بازی مرجی مرجی سوال و جواب بین دوستان و فرد چشم بسته به شرح زیر است :

مرجی مرجی            جانیمین دردی                 سنی کیم آپاردی؟                 منی محسن آپاردی

نکات: در این بازی به هنگام سوارکاری، تفاوت هیکل ها، بازیکنان ریزنقش را دچار اشکال خواهد کرد. پس لازم به نظر می رسد مربی هنگام برگزاری بازی، از کودکان هم سن و سال و هم قد و قواره استفده کند.

نتیجه بازی: کودک با اجرای این بازی ضمن تمرکز حواس دقت نظر را پرورش داده و قدرت تجسم را بارور می کند.

مات شیطان - شیطان مره

 

نام محلی: مات شیطان (شیطان مره)

 

اهداف کلی : بهبود استقامت بدن، تقویت عضلات پا، هماهنگی اعصاب و اعضای بدن

اهداف جزئی: دقت در نشانه گیری و تمرکز حواس

تعداد بازیکن: 3 الی 8 نفر

سن بازیکنان: 7 الی 13 ساله

ابزار لازم: یک عدد توپ کوچک مانند تنیس

محوطه بازی: حداقل 10 × 5 متر

شرح بازی: بعد از مشخص کردن محدوده ی زمین بازی، در یک طرف آن، گودال کوچکی به صورت چاله که تقریباً به اندازه ی قطر توپ است می کَنَند که نامش خانه یا مات شیطان است.

در اطراف خانه شیطان، به تعداد بازیکنها، چاله هایی با همان کیفیت ایجاد می شوند که هر کدام به یکی اختصاص دارد و خود در کنارشان می ایستند.

یکی به قید قرعه، از فاصله ی 5/1 متری به طور نشسته، توپ را روی زمین گذاشته و به سوی چاله ها می غلتاند که ممکن است یکی از چهار حالت زیر پیش بیاید:

1- به هیچکدام از چاله ها نیفتد: باز حق غلتاندن توپ را دارد.

2- به چاله ی متعلق به خود بیفتد: باز دوباره آن را می غلتاند.

3- به چاله ی یکی دیگر از بازیکنان بیفتد: در آن صورت بایستی صاحب گودال را روی کولش بگیرد و این بار با دقت و تمرکز حواس بیشتری توپ را بغلتاند.

4- و اگر توپ در خانه یا چاله ی شیطان قرار گرفت؛ به عنوان شیطان فوراً به طرف (توپ) دویده، آن را برمی دارد و به طرف سایر بازیکنان پرتاب کند تا یکی از آنها را بزند و از نقطه ی برخورد تا کنار چاله ها از او سواری کول بگیرد و بازیکنی که مورد اصابت توپ قرار گرفته بعد از سواری دادن روی خط شروع بازی می ایستد و به عنوان شیطان توپ را می غلتاند...

بدیهی است وقتی که توپی روی زمین بازی به طرف چاله ها می غلتد، بازیکنان نظاره گر کنار چاله ها، منتظر نتیجه هستند تا چنانچه اگر توپ در چاله ی شیطان افتاد، فرار را بر قرار ترجیح دهند و از ضربه ی توپ شیطان و سواری دادن و شیطان شدن و غیره در امان باشند.

این بازی محدودیت زمانی ندارد.

نکات: این بازی به دلیل اینکه در زمین های کاشی و اسفالت امکان پذیر نیست، لذا به همین خاطر سالهاست که به بونه ی فراموشی سپرده شده است.

نتیجه بازی: این بازی ضمن سرگرم نمودن بچه ها، مهارت هایی را در نشانه روی و دقت نگاه و استقامت حمل و تعادل بدنی، کسب می کنند.

لی لی - یگانه

 

نام بازی: لی لی (یگانه)

تعداد بازیکن: محدودیتی ندارد

سن بازیکنان: 8 الی 15 ساله

ابزار لازم: کفش مناسب ورزشی

محوطه بازی: یک مربع 6 × 6 متر

شرح بازی: ابتدا دو بازیکن به عنوان سرگروه تعیین می شوند و سایر بازیکنان را به طور مساوی تقسیم می کنند. بعد به قید قرعه (مانند شیر و خط) گروهی داخل زمین بازی قرار می گیرند و گروه دیگر در بیرون زمین به عنوان مهاجم.

بازی بدین ترتیب آغاز می شود که به پیشنهاد سرگروه مهاجم، یکی از یاران با یک پا وارد زمین بازی می شود و به صورت لی لی به طرف بازیکنان داخل زمین حمله کرده و با دست آنها را لمس می کند که موجب سوختن و خارج شدن آنها از داخل زمین بازی می شود.

البته در این میان فردی که لی لی می رود سعی دارد با سرعت بیشتر و حفظ تعادل، وضیفه اش را انجام دهد و بازیکنان داخل زمین نیز سعی بر این دارند که با فرار کردن، از دسترس حریف مهاجم دور بمانند.

حال چنانچه اگر بازیکن مهاجم خسته شده و پای دیگرش را نیز روی زمین بگذارد خواهد سوخت. و بایستی نفر دیگری بنا به پیشنهاد سرگروه داخل زمین بیاید و رَوَند بازی را حفظ کند. این بازی تا لی لی رفتن آخرین نفر از گروه مهاجم ادامه می یابد چنانچه اگر توانسته باشند تمام بازیکنان داخل زمین را لمس کنند، در دور بعدی جای دو گروه عوض می شود و آنها داخل زمین قرار می گیرند و گرنه در دور بعدی نیز به عنوان گروه مهاجم بازی خواهند کرد.

هر بُرد یک امتیاز دارد و در آخر بازی، هر کدام از گروه ها بتواند امتیازات خود را به حد نصاب براسند برنده بازی اعلام می گردد.

نکات: محوطه بازی را می توان به شکل دایره نیز خط کشی کرد. در بعضی مناطق بازی فوق با این چاشنی توأم است که بازیکنان داخل مین می توانند پای بالایی بازیکن مهاجم را به سطح زمین برسانند و از بازی برکنار کنند.

نتیجه بازی: این بازی نه تنها باعث تحرک و نشاط جسمی کودکان می شود، بلکه موجب می گردد، حس نیکی و از خود گذشگی در آنها به اوج برسد، به طوری که ملاحظه می شود هر بازیکن سعی دارد خستگی لی لی را تحمل کند و تعدادی را از گروه مقابل لمس کند تا سایر بچه های گروهش کمتر خسته شوند و شانس بیشتری برای برنده شدن و نهایتاً داخل زمین قرار گرفتن داشته باشند که این موارد باعث افزایش سرعت و بهبود عمل ها و عکس العمل ها خواهد گردید که در مواقع ضروری در رابطه با کمک به دوستان و همکلاسی ها لازم به نظر می رسد.

بش داش - پنج سنگ

نام بازی: پنج سنگ

نام محلی: بش داش

شرح بازی: ابتدا با جفت و تک آمدن، اینگونه که یکی از بازیکنان سنگها را در مشت می گیرد تا دیگری بگوید زوج است یا فرد، شروع کننده ی بازی مشخص می شود. هرکدام مرتکب اشتباه شوند سوخته، دیگری بازی را شروع می نماید و هر یک در نوبت خود از هر مقطع که مانده باشد، بازی را پی می گیرد این بازی چندین مرحله دارد و بازیکن با اجرای موفق هر مرحله، یک امتیاز کسب می کند و به مرحله ی دیگر راه می یابد.

مرحله اول : 5 سنگ را به گونه ای که جدا از هم بایستند روی زمین پخش می کند، یکی را برداشته و به بالا می اندازد، در فاصله ی پایین آمدن، یکی از سنگها را از روی زمین برداشته و با همان دست، سنگ بالا انداخته را که در حال سقوط است می گیرد و به همین نحو، همه ی آنها را برمی دارد.

مرحله ی دوم : 5 سنگ را به گونه ای که دو به دو قرار بگیرند، روی زمین پخش می کند، یکی را برداشته و به بالا ... و سنگها را 2 تا، 2 تا، از روی زمین درو می کند.

مرحله ی سوم : مانند مراحل فوق، منتهی چهار سنگ روی زمین را در دو حرکت: 1 تایی و 3 تایی، برمی دارد.

مرحله ی چهارم : مانند مراحل قبلی، منتهی 4 سنگ روی زمین را یکجا و در یک حرکت برمی دارد.

مرحله ی پنجم : بازیکن باز سنگها را پخش کرده، یکی را برداشته و بالا می اندازد و در فاصله ی بازگشت، یکی از سنگهای روی زمین را برداشته و سنگ هوا را می گیرد و با یک پرتاب دیگر، سنگی را که از روی زمین برداشته، با یکی دیگر از سنگها، عوض می کند و یه همین طریق، مرحله را با تعویض تمامی سنگها، به پایان می برد.

مرحله ی ششم : در این مرحله، بازیکن با دست چپ، توسط انگشتان شست و میانی به صورتی که انگشت اشاره روی آن سوار شده باشد پُلی عریض، روی زمین می سازد.

سنگ های پخش شده را به حریف اشاره می کند تا یکی را به عنوان قراول انتخاب کند. پس از آن، یکی را برداشته و به طرف بالا می اندازد... و دوباره می گیرد و در این فاصله، سنگها را یکی یکی حداکثر با 3 ضربه، به ضرب انگشت میانی که از انگشت شست به حالت فنری یا بشکن، رها می شود از زیر پل می گذراند. چون سنگ قراول، و آخرین گذرنده از زیر پل خواهد بود، بدیهی است حریف سنگی را به عنوان قراول، انتخاب خواهد کرد که سدّ معبر سایر سنگها باشد و مسلم است در اثر برخورد یکی از سنگها قراول بازیکن سوخته و نوبت بازی حریف خواهد شد.

مرحله ی هفتم : در این مرحله، بازیکن بعد از ریختن سنگها روی زمین، دست چپ را در یک طرف آنها به صورت عمودی بر زمین گذاشته و دیواری درست می کند. باز با دست راست یکی را بعد از برداشتن به طرف بالا انداخته... و دوباره می گیرد و در این فاصله بایستی، یکی از سنگها را برداشته و به آنسوی دیوار بگذارد، این حرکت را برای تمامی سنگها، اجرا می کند.

مرحله ی هشتم : در این مرحله بازیکن همه ی سنگها را یکجا به طرف بالا می اندازد، در فاصله ی بازگشت آنها، فوراً دستها را از کناره به هم می چسباند و سنگها را با کف دو دست می گیرد، دوباره آنها را در همان حال با دو دست به طرف بالا می اندازد و در این فاصله دستها را وارونه کرده و از ناحیه ی انگشت سبابه به هم می چسباند و آنها را با پشت دستهایش می گیرد و سپس عکس آن را انجام داده و باز سنگهای پرتابی را با کف دو دست می گیرد، افتادن حتی یک سنگ، موجب سوختن است و هر کدام این مرحله را گذرانده باشد، برنده ی بازی است .

 

مرحله ی آخر، مرحله ی تنبیه است و دو بازیکن روبروی هم می نشینند (و یا اگر به صورت گروهی اجرا می شود، دو سرگروه). بازنده کف دستش را به زمین می چسباند و نفر برنده، سنگها را یکی یکی با اسامی تنبیه ها (مانند: مشت، سیلی، نوازش، پیچش و برداشتن عسل از کندو) پشت دست او می چیند سپس او بایستی با یک حرکت همه ی سنگها را به طرف بالا بیندازد و با دست بگیرد، اگر توانست همه را بگیرد، تنبیهی متوجه او نیست، ولی براساس آنچه بر زمین انداخته باشد، تنبیه می شود .

نکات: ۱- البته این بازی، بنابر ذوق و ابتکار بازیکنان ماهر، می تواند مراحل زیادی داشته باشد. به طوری که در بعضی نقاط آذربایجان بازی بش داش را در بیش از 20 مرحله هم اجرا می کنند.

نکات ۲-   مرحله ی نهم شیرینی مخصوص به خود را دارد، مخصوصاً وقتی تنبیه و مجازات فرد بازنده ، انجام عمل برداشتن عسل از کندو باشد (یعنی برداشتن سنگی از زیر دست فرد برنده)، تا خاتمه انجام کار، فرد برنده با ظرافت تمام ناخن خود را به حالت نیش زنبور بر دست او فشار می دهد و مانع این کار او می شود.

نتیجه بازی: این بازی، اهداف آموزشی نیز دارد، به خصوص در رابطه با علم ریاضی: آشنایی و درک مفهوم دسته بندی اعداد و مجموعه های پنج عضوی و جمع افزاری آنها که در دوران تحصیل مقطع پایه ی اول، مدتها طول می کشد تا این عناوین تدریس شود و این بازی قادر است همان ها را با چند دور تکرار بیاموزد.

در این بازی است که کودک می تواند، مهارت ها و قابلیت های فراوانی، در دستها و انگشتانش ایجاد کند .

آرادا قالدی - وسطی

 

نام بازی: وسطی

نام محلی: آرادا قالدی

تعداد بازیکن: 8 الی 40 نفر

سن بازیکنان: 9 الی 15 ساله

ابزار لازم: یک توپ

محوطه بازی: 15 × 10 متر

شرح بازی: بازیکنان یا دانش آموزان به دو گروه مساوی تقسیم می شوند و به قید قرعه یا شیر و خط یکی از گروه ها در وسط محوطه بازی می ماند و گروه دیگر، در دو قسمت، به طرفین عرضی محوطه ی بازی روانه می شوند.

شروع بازی با پرتاب توپ به وسیله یکی از بازیکنان گروه کناری آغاز می شود. گروه کناری سعی بر این دادر که با نشانه رفتن و زدن افراد گروه وسطی باعث سوختن و اخراج آنها بشوند.

و تلاش گروه داخلی هم بر این است که با حرکات سریع از اصابت توپ در امان بمانند و چنانچه اگر یار سوخته داشته باشند با ایثار و گرفتن توپ در فضا، که یک امتیاز محسوب می شود، او را به بازی برگردانند.

حال، شاید به این مرحله از بازی رسیده باشیم که تنها یک نفر از گروه وسطی، در داخل میدان بازی باشد که اگر تا 10 شماره پرتاب نتوانند او را هدف گیری بکنند و بزنند، تمامی یاران سوخته ی گروهش را احیا کرده، و همگی در وسط میدان باقی مانده و بازی را ادامه خواهند داد.

گاهاً با در نظر گرفتن موقعیت وسطی ها، به جای نشانه گیری و زدن حریف وسطی، توپ را برای فریب و شیرینکاری هم که شده به دوستان مقابل پاسکاری می کنند تا آنها حسابشان را برسند.

اما مقررات بازی:

1- اگر تمامی بازیکنان وسطی در محدوده ی میدان باشند، هر توپ گرفته شده به عنوان یک امتیاز ذخیره ی ضد اخراجی محسوب می شود و اخراجی و اخراج ها را به تأخیر می اندازد.

2- گرفتن توپ پس از برخورد با زمین موجب سوختن بازیکن است.

نکات: 1- گونه دیگری از این بازی به وسطی دایره ای موسوم است با این تفاوت که زمین بازی به شکل دایره است که بازیکنان وسطی در داخل آن و گروه کناری در روی محیط آن با فاصله های مساوی قرار می گیرند.

با شروع بازی مربی یا معلم ورزش با ساعت وقت گرفته و بازیکنان کناره نفرات گروه وسطی را نشانه می گیرند تا اینکه همه از زمین بازی اخراج شوند.

در دور بعدی جای دو گروه عوض می شود و باز با شروع بازی مربی یا معلم ورزش با ساعت وقت می گیرد.

برنده گروهی است که در مدت زمان کوتاهی، بازیکنان گروه وسطی را زده و بازی را زودتر تمام کرده باشند.

2- بهتر است ابعاد زمین بازی با سن و سال بازیکنان مناسب داشته باشد (طوری نباشد که توپ پرتاب شده به سوی میدان نرسد و بالعکس)

نتیجه بازی: در این بازی بازیکن با گرفتن توپ در هوا و احیای یار سوخته روحیه ایثار خود را، و با نشانه گرفتن و پرتاب توپ به سوی حریف وسطی و فرار از مقابل توپ ها، دقت و سرعت انجام عمل ها و عکس العمل ها را تقویت کرده و با پاسکاری است که کودک برای همکاری های زندگی فردا آماده می شود.

آتلانماق - پرش

 

تعداد بازیکنان : دو نفر و بیشتر

نحوه بازی:

در این بازی بچه ها روی زمین خطی را رسم نموده و از آن به عنوان خط شروع بازی استفاده می کنند، سپس نفرات بازی به ترتیب اقدام به پریدن از خط شروع نموده و هر کدام از بازیکنان که رکورد بیشتری را کسب نمایند، برنده بازی شناخته می شوند، به منظور جلوگیری از هر گونه آسیب لازم است قبل از شروع بازی گرم کردن عمومی و اختصاصی انجام گیرد. این بازی در تقویت سرعت و توان عضلانی افراد بسیار مناسب و اشکال مختلف آن به صورت زیر است:

پرش عمودی

بازیکنان انتهای انگشت میانه دست خود را خیس می کنند و سپس روبروی دیوار می ایستند و با پرش عمودی دست خود را بالا می برند و به دیوار می زنند با این کار محل برخورد انگشت میانه با دیوار مشخص می شود و بازیکنی که محل برخورد انگشت او بالاتر از همه قرار گیرد، برنده بازی شناخته می شود.

پرش طول جفت پا

ابتدا خطی به نام خط استارت در روی زمین رسم می شود و بازیکنانی که با همدیگر مسابقه می دهند به ترتیب پشت خط شروع قرار گرفته و به صورت جفت پا پرش طول را انجام می دهند. هر بازیکنی که رکورد بیشتری داشته باشد به عنوان نفر برنده انتخاب می شود.

پریدن به بالا و چند دفعه پا را در هوا به همدیگر زدن.

هر یک از بازیکنان به بالا پریده و سعی می کنند تا در هوا چند بار پاهایشان را به همدیگر بزنند، هر بازیکنی که رکورد بیشتری داشته باشد برنده بازی شناخته می شود در این بازی فردی موفق می شود که توان و هماهنگی عصبی عضلانی بالای داشته باشد.

دور خیز برداشتن و پریدن.

بازیکنان به ترتیب از پنج متری خط شروع شروع به دویدن نموده و با دورخیز از خط شروع می پرند، بازیکنی که بیشترین پرش را داشته باشد، نفر برنده خواهد بود.

لی لی پریدن.

هر یک از بازیکنان به صورت لی لی در حالی که یک پای خود را جمع نموده اند در پشت خط شروع قرار می گیرند و می پرند، هر بازیکنی که بیشترین رکورد را داشته باشد برنده بازی شناخته می شود

   آى‌قراقوش سالما يره قان اولار سالسون يره قانوه غلتان اولار  

( اى پرنده ٔ سياه به زمين نينداز خون به‌پا مى‌شود، اگر به زمين بى‌اندازى در خون خود غلتان مى‌شود )

بازيکنان به دو گروه مساوى تقسيم مى‌شوند و محلى را در فاصله ٔ ۴۰ - ۵۰ مترى از زمين بازى خود به‌نام محل 'رفع خطر' تعيين مى‌کنند. سپس بازيکنان يکى از دو گروه با توافق يکديگر يا براساس قرعه‌کشى خم شده و دست‌هاى خود را روى زانو قرار مى‌دهند. گروه ديگر بر پشت آنها سوار شده و در حالى‌که شعر 'آى قراقوش ... سالسون يره ...' را مى‌خوانند، توپى را که در دست دارند به يکديگر پاس مى‌دهند. هرگاه توپ به زمين بى‌افتد، نفرات سواره پائين آمده و خيلى سريع خود را به محل 'رفع خطر' مى‌رسانند. در اين حين نفرات خم شده توپ را برمى‌دارند و سعى مى‌کنند آن را به يکى از افراد گروه مقابل خود، قبل از اينکه به نقطه ٔ 'رفع خطر' برسد، بزنند. در صورت موفقيت، جاى دو تيم عوض مى‌شود و غير اين‌صورت با همان وضعيت قبل، بازى را مجدداً ادامه مى‌دهند .

 

قُلْ سِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانظُرُوا کَیْفَ بَدَأَ الْخَلْقَ ثُمَّ اللَّهُ یُنشِئُ النَّشْأَةَ الْآخِرَةَ إِنَّ اللَّهَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ (بگو در زمین بگردید و بنگرید خداوند چگونه آفرینش را آغاز کرده است، سپس خداوند به همین گونه، جهان را ایجاد می کند خداوند یقیناً بر هر چیز تواناست)   /عنکبوت20
تشکرات از این پست
دسترسی سریع به انجمن ها