استان يزد در مرکز ايران بين عرضهاى جغرافيايى ۲۹ درجه و ۴۸ دقيقه تا ۳۳ درجه و ۳۰دقيقهٔ شمالى و طول جغرافيايى ۵۲ درجه و ۴۵ دقيقه تا ۵۶ درجه و ۳۰ دقيقهٔ شرقى از نصفالنهار مبدأ قرار گرفته است. اين استان از شمال و غرب به استان اصفهان، از شمال شرقى به استان خراسان، از جنوب غربى به استان فارس و از جنوب شرقى به استان کرمان محدود مىشود و به دليل دور بودنش از سر حدات مرزى ايران، در طول تاريخ از بحرانها و فشارهاى فرهنگى و نژادى مصون مانده است.
استان يزد در حدود ۱۵۶۷۲کيلومترمربع وسعت دارد که تقريباً ۴/۳۷ درصد از وسعت کل خاک کشور را در بر مىگيرد. طبق آخرين تقسيمات کشورى اين استان، داراى ۷شهرستان، ۱۵ شهر، ۱۴ بخش و ۳۸ دهستان است و شهرستانهاى آن شامل : ابرکوه، اردکان، بافق، تفت، مهريز، ميبد و يزد است.
جغرافياى طبيعى و اقليم استان
استان يزد در قلمرو سلسله جبال مرکزى ايران واقع شده و از پستى و بلندى و چالهها و کفههاى کويرى متعدد تشکيل شده است. اين ناهموارىها عمدتاً به پنج گروه کوهها و تپههاى پاىکوه، دشتها و جلگهها، بيابانها، مناطق شور و کويرها و تپههاى ماسهاى تقسيم مىشوند.
در سطح استان يزد، دو رشته کوه متمايز از هم وجود دارد. يکى بخشى از کوههايى است که در جهت شمال غربى - جنوب شرقى از مرکز ايران عبور مىکنند و به کوههاى مرکزى ايران معروف هستند و دومى شامل رشتهکوههايى است که در مناطق مرکزى، شمالى و شرقى استان قرار دارند.
رشتهکوه شيرکوه، مانند ديوارى، قسمتهاى مرکزى استان يزد را از بخش غربى استان (چالهٔ ابرقو) جدا مىکند. اين ارتفاعات که همواره از برف و يخ پوشيده شدهاند، در ادامه حيات شهرهاى بزرگ يزد، تفت و مهريز نقش مهم و اساسى دارند. از ارتفاعات ديگر استان يزد، به کوه خرانق در مرکز استان يزد نيز مىتوان اشاره کرد.
خشکى اقليمى استان يزد، دو علت اساسى و عمده دارد : يکى اين که روى کمربند خشک جهانى قرار دارد و ديگر آنکه از درياهاى آزاد عمان و خليجفارس و درياچههاى داخلى و بادهاى رطوبتزاى دريايى دور است. عامل مهم اعتدال نسبى آب و هواى يزد، که قابليت زيست نسبتاً مناسبى به آن بخشيده است، ارتفاعاتى است که بيشتر به صورت موضعى مؤثراند و اين امر باعث شده است مناطقى که در ارتفاعات بيش از ۲۵۰۰ متر قرار دارند از اعتدال و رطوبت بيشترى نسبت به دشتهاى يزد و اردکان برخوردار باشند.
در بررسى مربوط به يک دورهٔ هشت ساله (۱۹۹۲-۱۹۸۴)، متوسط دماى هوا برابر ۱۸/۹ درجهٔ سانتىگراد گزارش شده است. حداکثر مطلق دما در تيرماه برابر ۴۳ درجهٔ سانتىگراد و حداقل آن در دى ماه برابر ۷/۲- درجهٔ سانتىگراد گزارش شده و اختلاف درجهٔ حرارت سالانهٔ حوالى يزد ۵۰ درجهٔ سانتىگراد است. به استثناى منطقهٔ کوهستانى شيرکوه، ساير نقاط استان يزد اقليم گرم و خشک و بيابانى دارد که از مغرب و جنوب غربى به سمت شمال شرقى و شرق خشکتر مىشود.
به اين ترتيب، آب و هواى استان يزد به علت قرار گرفتن در کمربند خشک جهانى، داراى زمستانهاى سرد و نسبتاً مرطوب و تابستانهاى گرم و طولانى و خشک است. در ايام تابستان، ييلاقهاى شيرکوه پناهگاه مردم گرمازدهٔ اين استان است.
قُلْ سِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانظُرُوا کَیْفَ بَدَأَ الْخَلْقَ ثُمَّ اللَّهُ یُنشِئُ النَّشْأَةَ الْآخِرَةَ إِنَّ اللَّهَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ (بگو در زمین بگردید و بنگرید خداوند چگونه آفرینش را آغاز کرده است، سپس خداوند به همین گونه، جهان را ایجاد می کند خداوند یقیناً بر هر چیز تواناست) /عنکبوت20