مساجد و مدارس مذهبی درشهرستان توسرکان

مسجد جامع
این بنا در حاشیه غربی راسته بازار در خیابان شهید باهنر واقع گردیده و از دو مسجد شمالی و جنوبی تشکیل شده است قسمت شمالی ‚ مسجدی از دوره صفویه ‚ همزمان با مدرسه شیخ علی خان زنگنه و حمام خان بود که به مرور روبه خرابی گذاشت تااینکه در دوره اخیر به کلی خراب شد و مسجد جدیدی به جای آن نهادند . این مسجد سابقا به نام شبستان معروف بود و در حال حاضر مسجد اصلی به حساب می آید . به روایت معمرین محلی ‚ ساختمان قدیمی مسجد دارای ستون های سنگی بزرگ مدور و طاق ها و رواق هایی مناسب با تزیینات زیبای آجرکاری و کاشیکاری و ازاره مرمری نفیس بوده است مسجد دیگر که مسجد جامع شهر خوانده می شود ‚ دارای شبستانی با طاق رفیع و دو مناره و گنبد بزرگی بوده که در دوره اخیر به علت نقص فنی ویران گردیده و به جای آن ‚ پوشش ساده مسطحی بر پا شده است . گذشته از گنبد ‚ تعمیر و مرمت قسمت فوقانی گلدسته ها نیز شکل قدیمی آن را تغییر داده است . شبستان زیرین گنبد فوق الذکر با ارتفاع زیاد ‚ مشخصه معماری دوره قاجاریه است و در طرفین آن ‚ دو شبستان دیگر واقع است که از هر کدام مدخل بزرگی به صحن حیاط باز می شود حیاط مسجد به طول و عرض 30*18 متر در بین دو بخش شمالی و جنوبی قرار دارد . مسجد دارای دو ورودی شرقی و غربی است . ورودی غربی ‚ با دیوارهای جانبی آجری و زیبا و در چوبی قدیمی مزین شده است . مقابل این در ‚ در جبهه غربی کوچه ‚ بنای آجری بقعه مانند آرامگاه میرزا همایون - امام جمعه تویسرکان - و عده ای دیگر از بزرگان خاندان امامی واقع است . فضای کوچه حد فاصل آرامگاه و در ورودی مسجد ‚ مسقف است بر طبق کتیبه تاریخی مناره مسجد ‚ این مسجد درسال 1271 ه . ق توسط میرزا همایون - جد خاندان امامی - ساخته شده است

مسجد جولاستان/جولستان
این بنا در خیابان شهدا ( جئلستان )گردیده و در دوره اخیر ‚ بنای جدیدی جایگزین بنای قدیمی آن شده است . بنای قدیمی حدود 200 سال پیش توسط حاج بیک محمد در مظهر قنات جولاستان ساخته شده و مسطح آن حدود 1/5 متر پایین تر از کوچه های اطراف قرار داشته است . بنای قدیمی دارای شبستانی ستوندار با ستون های آجری چهار گوش و پوشش طاق و گنبد و ایوان مسقف سراسری بوده است در حدود 1343 شمسی ‚ مسجد جدید با حدود نهصد متر بنا در دو طبقه ‚ جایگزین بنای قدیمی شد