حمص و خيانت دوباره به خاندان محمد (ص) با توجه به روايات وقتي سفياني به مناطق پنج‌گانه تسلط مي‌يابد،

حمص و خيانت دوباره به خاندان محمد (ص) با توجه به روايات وقتي سفياني به مناطق پنج‌گانه تسلط مي‌يابد، به جز تعداد کمي از خداپرستان واقعي، بقيه مردم پيرو سفياني مي‌شوند. پس در روايات هم پيش بيني شده که مردم اين منطقه دوباره به خاندان محمد (ص)خيانت خواهند کرد.

اشاره:

يکي از نشانه هاي ظهور حضرت حجت(ع)، خروج سفياني است. سفياني ابتدا با ابقع وسپس با اصهب مي‌جنگد و بر آنها پيروز مي‌شود. زمان فرماندهي سفياني پس ازپيروزي‌ها، 9 ماه1 و مقرّ حکومت او مناطق پنج‌گانه است؛ که شامل فلسطين، اردن، دمشق، قنسرين و حمص است.2

در اين نوشتار، نگاهي گذرا به حمص درگذر تاريخ خواهيم داشت.

حمص سرزميني است در شام که بخشي از مردم يمن به آن مهاجرت کرده و در آنجا سکنا گزيده‌اند. اين شهر بزرگ، آباد و خرم است. مردم آن با مروت و خوش‌رويند. در سمت قبله اين شهر قلعة بزرگي وجود دارد. يکي از ويژگي‌هاي منطقة حمص، داشتن آب فراوان به واسطة وجود کوه‌ها و به تبع آن وجود دشت حاصل‌خيز در اين منطقه است.3 طبق نظر برخي افراد، مقبرة علي بن ابي طالب در شهر حمص است. آثار عتيقه و قديمي بسياري در اين سرزمين يافت شده است. مسلمانان اين شهر را در سال 15 هجري برابر با 636 ميلادي به دست گرفتند. لازم به ذکر است که بعد از اسکندر، اين سرزمين رونق زيادي کسب کرد.4

در مورد فتح حمص به دست مسلمانان در روايتي به نقل از ابي منذر چنين آمده است: «ابوعبيدة جراح پس از فتح دمشق، آن را به يزيدبن ابي سفيان سپرد، خالدبن وليد و ملحان بن زيادالطائي را به حمص فرستاد. خود نيز روانة بعلبک شد. قبل از آمدن ابوعبيده، اهل حمص با لشگر عرب در بيرون شهر درگير شدند. وقتي ابوعبيده رسيد، مردم به شهر پناه بردند و طلب صلح کردند. ابوعبيده با آنان صلح کرد و مبلغ صدوهفتاد هزار دينار خراج از آنان دريافت نمود. پس از فتح، حمص به عبادة بن الصامت سپرده شد. خالدبن وليد در اين شهر رحلت کرد، قبر وي وهمسرش در اين شهر است. همچنين قبر عبدالرحمن خالد، بعضي از اولاد جعفربن ابي طالب و قنبر، غلام اميرالمؤمنين علي(ع)، هم در آنجاست5.

در صلح بين ابوعبيده و مردم حمص، مسلمانان متعهد شدند در برابر خراج از جان و اموال مردم، باروي شهر، کليساها و آسياب‌هاي شهر محافظت کنند. هم‌چنين قسمتي از کليساي يوحنا را براي مسجد جدا کردند.

ابوحفص دمشقي از سعيد بن عبد العزيز روايت كرد كه گفت: شنيدم چون هرقل سپاهي بر ضدّ مسلمانان گرد آورد و مسلمانان از آمدن ايشان، كه به واقعة يرموك انجاميد، آگاه شدند، آنچه از اهل حمص به عنوان خراج گرفته بودند باز پس دادند و گفتند: ما به سبب مشغله نمي‏توانيم ياري‌تان دهيم و از شما دفاع كنيم، پس كارهايتان را به خودتان وا مي‏گذاريم. اهل حمص گفتند: همانا كه ولايت و عدالت شما نزد ما محبوب‌تر از گذشتة پر ستم و جور ماست و ما همراه عاملي كه شما گمارده‏ايد از شهر در برابر سپاه هرقل دفاع خواهيم كرد. يهوديان نيز برخاسته، گفتند: سوگند به تورات كه عامل هرقل به شهر حمص درنخواهد آمد مگر آنكه مغلوب شويم و توان خويش را از دست بدهيم. پس دروازه‏ها را ببستند و از آن پاسداري كردند. شهرهاي ديگر نيز كه با مردم نصراني و يهودي آن صلح شده بود، به همين سان رفتار كردند و گفتند: اگر روميان و اتباع ايشان بر مسلمانان پيروز شوند ما به حال پيشين خود باز خواهيم گشت، وگر نه مادام كه مسلمانان را تواني باقي است ما بر كار خود خواهيم بود. چون خداوند كافران را منهزم ساخت و مسلمانان پيروز شدند، آنان شهرها را گشودند و مطربان و بازيگران به پيشواز فرستادند و خراج ادا كردند.6

در برخي روايات آمده که سمط پس از صلح، مسلمانان را در بخش هاي رهاشده شهر (که مردم منزل هايشان را رها کرده بودند) و قسمت هاي متروک شهر ساکن کرد.7

در منابع آمده که مردم حمص در جنگ صفين، از معاويه در برابر حضرت علي(ع) حمايت کردند. آنها در جنگ صفين با شور جنگيدند، سپس مذهب تشيع را پذيرفتند. در زمان جنگ هاي صليبي اين شهر متحمّل ضررهاي بسياري شد و به ويرانه مبدل گرديد.8

اين استان در وسط سوريه واقع و مركز آن شهر حمص است. رودخانه معروف عاصي كه از لبنان سرچشمه و به تركيه مي‌رود از اين استان عبور مي‌نمايد. اين استان با 41 هزار كيلومتر وسعت، بزرگ‌ترين استان سوريه از نظر مساحت مي‌باشد و سومين استان سوريه از نظر جمعيت به حساب مي‌آيد. اين استان از غرب با لبنان و از شرق با عراق و اردن همسايه است. مقبره و مسجد خالد بن وليد در اين شهر قرار دارد. هر چند اكثريت مردم اين استان را اهل سنت تشكيل مي‌دهند اما تعداد قابل توجهي از پيروان مذاهب ديگر از جمله شيعيان، ارمني‌ها ‌و مسيحيان ارتدوكس نيز در اين استان و دركنار يكديگر با صلح و دوستي زندگي مي‌نمايند.9

با توجه به اين ويژگي هاي جغرافيايي، سفياني به قدرتي عظيم دست يافته، بر مناطق خوش آب و هوا، داراي منابع آب و غذا مسلط مي‌باشد. اما با اين وجود باز هم به دنبال نفوذ در مناطق ديگر است.

با توجه به روايات وقتي سفياني به مناطق پنج‌گانه تسلط مي‌يابد، به جز تعداد کمي از خداپرستان واقعي، بقيه مردم پيرو سفياني مي‌شوند. پس در روايات هم پيش بيني شده که مردم اين منطقه دوباره به خاندان محمد (ص) خيانت خواهند کرد.

پي‌نوشت‌ها:

1. از امام صادق(ع) نقل شده: سفياني از نشانه هاي حتمي ظهور است. خروج او از آغاز تا انجام پانزده ماه طول مي‌کشد، شش ماه کارزار مي‌کند، همين‌که بر پنج شهر مسلط شد نه ماه فرمانروايي مي‌کند بي آنکه يک روز بر آن افزوده شود. (بحار الانوار، ج52، ص284 به نقل از: عصر ظهور).

2. اعلام الوري، ص 428، بحارالانوار، ج52، ص272؛ بشار＼ الاسلام ص122.

3. لغت نامه دهخدا، ذيل واژه حمص.

4. همان.

5. جغرافياي حافظه ابرو، ج1، ص345.

6. ترجمه فتوح البلدان، ج2، ص200.

7. همان، ص190.

8. همان، ج2، ص188.

9. سايت سفارت ايران در اردن (www.mfa.gov.ir)