ثارالله در فرهنگ شیعه

ثار الله از القاب امام حسین است که در زیارتنامه خطاب به آن گفته می‏شود. در زیارت عاشورا چنین آمده است:«السلام علیک یا ثار الله و ابن ثاره‏»این تعبیر،درزیارتهای دیگر نیز،از جمله زیارت مخصوص امام حسین‏ در اول رجب و نیمه رجب ‏و شعبان و زیارت امام حسین در روز عرفه آمده است. امام صادق در زيارتنامه ابى عبداللّه فرمود:«اَنَّكَ ثارُاللّهِ فِى الاَْرْضِ مِنَ الدَّمِ الَّذِى لا يُدْرِكُ ثِرَتَهُ أَحَدٌ مِن أَهْلِ الاَْرْضِ.» «اى سيد الشهداء ـ عليهالسلام ـ تو خونِ خدا در زمينى، همان خونى كه هيچ كس جز خداوند انتقام آن را نمي تواند بگيرد.» ^[۳] در تفسیر آن محمد باقر مجلسی می‌گوید:«كسى هستى كه خداوند انتقام خونش را از قاتلانش خواهد گرفت.»

1ـ گروهى ثاراللّه را به معنى كسى كه انتقام خونش را خداوند مي گيرد، مي دانند و ثار را مخفف ثائِر دانستهاند، مثل شاك مخفف شائك يا ثار را مخفف ثَأْر انگاشتهاند. 2ـ بعضى لفظ «أهل» در تقدير گرفتهاند و گفتهاند: ثاراللّه يعنى اهل ثاراللّه، اهل خونخواهى الهى كه خداوند انتقام خونش را مي گيرد. 3ـ برخى گفتهاند: ثاراللّه يعنى كسى كه خودش در دوران رجعت میآيد و انتقام خونش را مي گيرد. 4ـ گروهى ثاراللّه را به معنى خون خدا دانستهاند.^[۴]

در فرهنگ شیعه خون حسین به عنوان نماد عزت، حق طلبی و ظلم ستیزی شناخته می‌شود و در طول تاریخ با هویت شیعه پیوند خورده است. به عنوان مثال در جریان انقلاب اسلامی ایران شعار «خون حسین می جوشد، خمینی می خروشد» یادآور این مفهوم و نمایانگر اثر آن در برانگیختن شیعیان است.