پنج دفتر دست نوشته های یادگاری کاروان های راهیان نور به قطر 2-3 سانتی متر را جلوی رویم گذاشتند. از میان آن همه دل نوشته و عهد و پیمان بستن ها، انتخاب سخت به نظر می رسید.

دل به دریا زدم و چند قطره از دریای محبت های حک شده بر دفترها را جدا کردم تا شاید بتوان به عمق درک مرواریدهای زلال که زائرین برایشان حرف دل نوشته بودند، رسید.


"شهدا قول می دهم شهدا
به شهدا قول می دهم دلم را که به دست شما داد پس نگیرم."
 

"می گویند خدا در دل های شکسته است
چند روزی که به شلمچه و ... آمدم دلم شکست.
از خدایی که در دلم است ظهور آقام رو می خوام.


"برخلاف بقیه من از شما قول می گیرم که به پدرم مهدی بگویید دیگر قهر با من بس است نگاهم کند. طاهره"
 
"سال دیگر با چشمانی متبرک بر خاک شلمچه بگریم. شکوفه"
 
"سلام به ارواح پاکتان که قفس های تن را شکستید. قول دادن به شما سخت است. هم سال های من همه پروانگان شدند / جستند از این قفس و دیدنی شدند.شفاعت شما را می خواهم. درود بر شما  24/12/88 "

"به شما گل های آسمانی قول می دم دیگه راضی به حکمت خدا باشم و تا می تونم ناامید نشم و با توکل به خدا به آینده روشن فکر کنم."
 
"به شهدای عزیز قول می دهم که تا آخر عمرم نگهدار خاکشون باشم.ای شهدا پدر منم یک روزی همین جا با شما بوده ولی با این تفاسیر که او الان جانباز شیمیایی است و هر روز دارم آب شدنش را می بینم، ولی نمی توانم چیزی بگویم. ازتون می خوام برای پدرم از خدا شفاعت بخواهید. به امید دیدار دوباره 26/12/88 "

"سلام عزیزانم. شهدای عزیز قول می دهم تا آخرین نفس پایبند ارزش هایی که به خاطرش شما رفتند بمانم. خودتان نیز کمکم کنید. این سفر مرا متحول کرد. امیدوارم همیشه همین طور بمانم. قول می دهم عاشقانه به یادتان باشم تا همیشه. قول می دهم نمونه یک دختر ایرانی باشم. کمکم کنید. فاطمه زهرا درّی از مشهد مقدس"
 
"شهدا حال و هوای ما رو هم داشته باشین. ما اومدیم که برای همیشه بمونیم."
 
"ای پیک راستان خبر یار ما بگو/ احوال گل به بلبل دستان سرا بگو/ روزی گرت بر آن سر دولت گذر بود/ بعد از ادای خدمت و عرض دعا بگو/ ما محرمان خلوت انسیم غم مخور/ شاهانه ماجرای گناه گدا بگو."
 
"آی شهدای بزرگ و مهربون می دونید خیلی سخته زندگی توی این غریبستون. سفارش ما را به حضرت زهرا (س) بکنید. کربلا کربلا کربلا."
 
"آدم نبودم ولی امید است آدم شوم. عاشق نبودم اما عاشق و دیوانه گشتم. هم مجنون شما هم خدایتان هم مولایتان. عاشقم پس تو را به جان مادرتان زهرای مرضیه تو را به حق آبروی فاطمه(س) همراه من حقیر باشید."

 
"شهدا شرمنده ایم...
شرمنده ایم که حضورمان کمرنگ شده، شرمنده ایم که اشک آقا رو درآوردند و ما نتوانستیم هیچ کار کنیم، شرمنده ایم که آنقدر مردم پست شده اند که روز عاشورا به سردار شهیدان توهین کردند اگر شما نبودید و این خون ها را نداده بودید معلوم نبود به سر ماها چی می اومد. دشمن از ترس خون شما نمی تواند نگاه چپ هم به ما کند. اما در عوض ما بچه بسیجی ها هستیم و نمی گذاریم که آقا تنها بماند با اینکه یک دختر هستم اما حاضرم خونم را برای رهبرم و آقا و سرورمون و وطنم ایران بدهم. به شما قول می دهم که هرگز پشت آقارو خالی نکنیم تا آقا گریه نکند. استان فارس، شهرستان فسا - فاطمه جعفری  25/12/1388 "

"با عرض سلام خسته نباشید به شهدای گمنام. من از شما می خواهم که این آرزوهای من را برآورده کنید: پدر من ماشین بخرد و خانه مان را بسازیم و قرض هایمان را بدهیم تو را به خدا شهیدان آرزوی من را برآورده کنید. التماس دعا
 25/12/88 مائده قربانی (خداحافظی می کنم از شما) "


"سلام بر پاکان عالم
ای شهدای عزیز خواهش می کنم که به ما کمک کنید در این دنیا که زندگی می کنیم از آرزوهای دور و دراز دنیایی دور باشیم. مادر و پدرم از من راضی باشن. التماس دعا"
 
"قول می دهم با حجاب تر از قبل باشم. تورو به خدا و امامتون زندگی مرا بیمه کنید. یا شهادت یا شفاعت. خداحافظ."
 
"چو باد عزم سرکوی یار خواهم کرد/ نفس به بوی خوشش مشکبار خواهم کرد/ هر آب روی که اندوختم ز دانش و دین / نثار چشم خاک پای آن نگار خواهم کرد"
 
"می گم سلام چون جواب سلام واجبه. دلم به یه جواب سلام راضیه. یه سوال: باهام چیکار کردین؟ دلمو کجا بردین؟ چی شد؟ حالا اینجا اومدم بهتون قول بدم؟ منی که صد بار توبه شکستم؟ چه قولی بدم؟ نمی دونم ... ولی می خوام قول بگیرم که کمکم کنید من تنهایی نمی توانم. قول بگیرم نذارید به گناه برم. قول شفاعت بگیرم شفیعم می شید؟ کمکم کنید.
ملیحه"
 
"به نام خدا. امروز زیباترین روز زندگی ام بود. زیبا..."
 
"به نام خالق زیبایی ها که این چنین زیبا پر پرواز به شما داده. التماس دعا دارم"

"خدایا کوچکی ما باعث بزرگی خیلی چیزها شد. من امروز کوچکی خودم را در بزرگی عزیزان یافتم.
دانشجوی ترم آخر رشته حسابداری"

"قول می دهم که پسر خوبی باشم.
سالار، اول دبستان"
 
"شهدا قول می دهم که مادرم را اذیت نکنم. قول می دهم که غذایم را کامل بخورم. قول می دهم که پسر خوب و آقایی باشم. از طرف دو پسر بچه 5 ساله"
 
"شهدا یک سال از آشنایی و عهد من با شما گذشت اما بعد یک سال اومدم بگم من دوست خوبی برای شما نبودم اومدم بگم من هیچ کاری برای شما نکردم اومدم بگم شهدا شرمنده ام اما شما را به خدا دوستیتو با من قطع نکنید قول می دم آدم بشم اما شما هم نظر لطفتون رو شامل حالم کنید. سمیه اسفند 88 "


"اینجانب مادر دلشکسته از شما خواهانم که به فاطمه زهرا (س) به فریاد جوانان ایران زمین برسید و لطفی در حق فرزند سرباز من بنمایید و او را در راه حق و حقیقت اسلام یاری نمایید به حق مادرتان زهرا"

"سلام من از همه کاروان حسین (ع) تشکر می کنم من قول می دهم که بچه ای یا نوجوانی نمازخوان باشم و دوست دارم که در این وطن کسی از پرارزش ترین کس باشم"
 
"عزیز، برادر، شهید، تا حال قولی ندادم هیچ کجا. گناهم زیاد، زیاد است. دعایمان کنید شاید فرجی شد. التماس دعا"
 
شهیدان دست هایم را بگیرید/ مبادا در ظلمت جا بمانم/ شما از این زمین هجرت نمودید/ نمی خواهم در این دنیا بمانم/ نمی خواهم در این میدان تردید/ غریب و بی کس و تنها بمانم
 یزد"
 
"بسم رب الشهدا، یه دل دارم می ذارمش و میرم. تو رو خدا مواظبش باشید. برسونیدش به آقام. بگید که دیوونه منتظره دعوتش کنی تو رو خدا شفاعت یادتون نره. سلام منو به آقا برسونید. ان شاء الله سال دیگه می یام پیشتون اگر بازم دعوتم کنید. التماس دعا"
 
"آن روز کمی ترانه کم بود که تو .../ یک حس کبوترانه کم بود که تو .../ میدان نبرد، مین، گلوله، تشویش/ یک مرد در آن میانه کم بود که تو ... "

"یا حق
 سلامی دوباره
 قسمت ما نبود شهید بشیم یعنی لیاقت نداشتیم ان شاء الله اگر عمری باقی بود بطلبید دوباره بیایم این جا. امیدوارم خواهرهای خوبی برای شما باشیم. الهه و فهمیده و مژده همتی"
 
"قسمت نشد که ما هم کربلایی بشیم. ولی امیدواریم که در سال های آینده که آمدیم کربلایی بشیم. ولی اینجا هم از کربلا دست کم نداشت. با تشکر"
 
"به صفای همه یاران شهید، بی تعارف همگی نامردیم.
دست همگی درد نکنه اجرتون با شهدا، راضیه"
 
"ای شهید من به عنوان یک عاشق تمام نشدنی از گل لاله های گمنام از تو درخواستی دارم ای بزرگوار ای هم دشتان کربلا، من برادرانی دارم می خواستم آن ها را کمک کنی و خودم را هم کمک کن. دوستدار تو فرزند جانباز یاسوج"
 
"من و یادتون نره من هم مثل شما عاشق شهادتم. درد عشق کشیده ام که مپرس/ زجر هجری چشیده ام که مپرس/ گشته ام در جهان و آخر/کار/ دلبری برگزیده ام که مپرس
مریم پیروی"
 
"سلام سلام سلام
خیلی حال دادین ممنون نمی دونم از کدوم غم دوری بگویم اما در عین اینکه از من دورید ولی خیلی خیلی بهم نزدیکیم خیلی دوستون دارم. امروز 3 تا پسر بچه توی فکه دیدم که داشتن با خاک های مقدس آن جا بازی می کردند یادم به بچه های امام حسین افتاد. ان شاء الله که دعای شما شفیع همه مسلمانان و خانواده ام و دوستان و آخر سر هم خودم باشد. التماس دعای خیلی زیاد"
 
"سلام، سلام ما به شما که به آسمان نزدیکید و به امام حسین(ع) سلام ما را به ارباب غریبان برسانید و به ایشان بگویید دل های ما سخت تنگ است و به ایشان بگویید لبیک یا حسین و به ایشان بگویید دلمان قصد مهمان شدن داره. آیا حاضرند ما را به میزبانی بپذیرند؟ از اینجا تا خدا التماس دعای فرج"
 
"سلام بر شهیدان کربلا و سلام بر شهیدان کربلای ایران امید دارم که مرا دیده باشید نمی دانم چرا ولی احساس می کنم گناه خیلی بزرگی کرده ام و خداوند و اهل بیت با من قهر کرده اند من دو سه روزی بود که همان طور که خود می دانید مهمان شما بودم شما را به مادرتان فاطمه زهرا (س) و ابا عبدالله الحسین (ع) قسم می دهم خدا را با من آشتی دهید چون واقعاً دوستش دارم خیلی. همچنین اهل بیت. تو این چند روز فقط فقط امیدم شما بودید که خدا رو با من آشتی بدید نمی دانم چرا تو قلبم احساس سنگینی می کنم خیلی دوستتان دارم خیلی خیلی. خیلی برایم دعا کنید در رکاب امام زمان (عج) باشم همچون شما و دعا کنید خونتان را پایمال نکنم. به خدا اگر برایم دعا نکنید حلالتان نمی کنم شکاییتان را به مادرتان فاطمه زهرا (س) و ابا عبدالله الحسین(ع) می برم
دوستتان دارم مرضیه"
 
"می گن شهید را به مادرش زهرا قسم بده شهدا قسمتون می دهم به مادر پهلوشکسته دعا کنید که امام زمان بیاد دیگه خسته شدیم از تکرار
دوستدار شما و محب علی"
 
"شهدا ما به شفاعت شما دل بستیم"
 
"شهدا قول می دهم خوب باشم
نصرتی"

"شهدا قول می دم آدم بشم و دیگران رو هم آدم کنم شهدا به من کمک همه ی مریضا رو شفا بده یا شهدا جوونا گناه دارند به راه راست هدایت بکن. شهدا دوست دارم"
 
"شهدای عزیز از اینکه امروز پیکرهای گمنام مطهرتان پیش رویم بود و من سراپا گناه و پشیمانی، خجالت زده بودم. قول می دهم اگر بار دیگر مرا طلبیدید، خجالت زده پیش رویتان نایستم و با افتخار به استخوان های مطهرتان نگاه کنم
شهید گمنام 20/12/88 مرا به خاطر بسپار
پرواز را به خاطر بسپار پرنده مردنی است"


"سلام شهدا
به خدا شهدا فقط یه چیزایی ازتون می خوام اینکه تمام مریض ها رو مخصوصا اونا که التماس دعا کردند را شفا بدی یا اینکه ظهور امام را نزدیکتر بگردان و کسانی که بچه ندارند بچه دار کن. التماس دعا"
 
"سلام ای شهیدان عزیز ای فرزندان روح الله سلام مرا به بی بی دو عالم برسونید و بگویید که دوستش دارم و به شما قول می دهم خون سرخت را با چادر مشکی ام حفظ کنم و نگذارم قطره ای از خونت پایمال شود . التماس دعا، عاشقتان هستم"

"من به شما شهیدان گمنام ایران غبطه می خورم و به شما قول می دهم راه شما را پیش بگیریم."

"شهدایی که به خاطر حجاب ما خون خودتونو فدا کردید قول می دم به خاطر پایمال نشدن خون شما حجاب خودم رعایت کنم"
 
"به نام خداوند مهربان
عاشق شهدا شدم"
 
"بسم رب الشهدا و الصدیقین
هنرمندترین هنرمندن خدا بودید شهید"

"سلام بر شهیدان
آمدم تولد یک سالگی ام را جشن بگیرم. تولدی دوباره با شهیدان.همیشه به یادتان هستم"
 
"عشق را شرط اول ناله و فریاد نیست/ تا کسی از جان شیرین نگذرد فرهاد نیست شادی ارواح طیبه شهدا و امام شهدا و اموات صلوات"
 
"به نام خدا
شهدا سنگ نشانند که ره گم نشود. برادرها و خواهرهای گرامی اینجا قبلا زمان جنگ برای نبرد بوده و رزمنده ها برای استراحت می رفتن شهرشون ولی الان این طور نیست باید بیایی اینجا استراحت کنی و بری شهر بجنگی.یا حق. سید مقداد حسینی"
 
"نمی دونم از کجا شروع کنم و چه بگویم همان که چشمم به شهدا افتاد زبان بس بند آمد و توان نداشت. همان قدر می دانستم که شرمنده شهدا هستیم و بس و امیدار هستم و آرزو دارم که در راه اسلام و در رکاب حق به شهادت برسم و مانند شهدای هشت سال دفاع مقدس و همنام باشهدای کربلا محشور بشوم
خدایا به حق همین شهدای گمنام چنان کن سرانجام کار که تو خشنود باشی و ما رهسپار کربلا التماس دعا. معماریان. یا زینب کبری 15/12/88 "

"اولین باره که میام اینجا یه شهید از نزدیک ببینم راوی میگه که من اولین بارم هست هر آرزویی بکنم خدا قبول می کند ولی وقتی شهدا را دیدم که فقط چند تکه از استخوان بدنشان باقی مانده جرأت نکردم چیزی از خدا بخوام فقط می گم خدایا کاری کن که قادر باشم این همه فداکاری را جبران نمایم"
 
"چو دل کبود ما به خاک مستان برسد/ باران دیده ها به لاله برسد
علی مداوا"
 
"خدایا غلط کردم"
 
"با نگاه آخرینش خنده کرد/ ماندگان را تا ابد شرمنده کرد
شادی روح حاج ابراهیم همت صلوات
ای دل تو چه می کنی؟ می روی یا می مانی؟"
 
"مقام معظم رهبری: زنده نگه داشتن یاد شهدا کمتر از شهادت نیست.
دلم می خواد تو قطعه ی همین مزار شهدا/ حک بشه روی قبر من دیوونه ی امام رضا/ چی شد که عکس شهدا کم شده از خیابونا/ چی شده که بی حیا شده پا می زاریم رو این خونا/ دلم می خواد یبار فقط غلام خود صدا کنی/ من و شبیه شهدا برای خود سوا کنی
به امید اینکه روزی تک سوار قافله عشق حضرت حجت ابن الحسن العسگری مهدی زهرا بیاید و انتقام سیلی زهرا را بگیرد"

"آی شهدا دست ما را هم بگیرید"
 
"سلامی دوباره به بلندای آفتاب
 بر خود می بالم که آزادکنندگان دین و وطنم و آزادسازان روح و قلبم را دوباره فرصت دیدن داشتم. خدایا به حق این عزیزان ما را شفاعت حسین و یارانش قرار ده که اینان یاران حسین در کربلای ایرانند"
 
"بسمه تعالی
خدایا من کی ام؟ چرا بهشون می گن شهید؟ شاهدای منن؟ یا که تو عرش کبریات، نظر به چهره ات می کنن؟ نمی دونم بایست چی بگم ...
خدایا اول جرأت شهادت بهم بده و بعد طوری شهیدم کن که گردم هم نمونه! رب لا تکلنی الی نفسی طرفه عیناً ابدا"
 
"تازه فهمیدم شهدا چه کسانی هستند"
 
"اول که وارد شدم شفاعت خواستم اما الان فهمیدم در مقابل بزرگی شما کم است و هر آنچه در دل دارم را می خواهم" 

"من خاک پای تمام شهیدانی هستم که با خون خود درخت خشکیده اسلام را آبیاری کردند
تقدیم به دایی شهیدم، شهید کورش نیاکان"

"عشق یعنی شهادت که شما شهیدان به آن دست یافتید کاش می شد ما را هم به دریای خود متصل کنید. کاش کاش کاش..
از سالار شهیدان می خواهم ما را نیز به خود برساند و ما را شهید راه خود سازد.
یا حسین علیه الاسلام"

"دل می رود ز دستم صاحبدلان خدا را"
 
"عشق یعنی استخوان یک پلاک/ سال ها تنهای تنها زیر خاک"
 
"ای کاش همه می تونستند بیان ببین که چه کسانی اینجا هستند."