تونل زیر دریایی مانش بزرگترین تونل زیر دریایی جهان

 سال 1802 يک مهندس فرانسوي به نام آلبرت ماتيو فاويه پيشنهاد کرد تونلي
بين فرانسه و انگلستان ساخته شود تا مسافران بتوانند با کالسکه اسبي از آن
گذر کنند. در پيشنهاد او روشنايي تونل با فانوس هاي نفتي تامين مي شد و
تهويه تونل با دودکش هايي صورت مي گرفت. هزينه تونل پيشنهادي در آن زمان
يک ميليون پوند برآورد شد.



در سال 1868 لرد گرانويل پشتيباني دولت انگليس را از پروژه ساخت تونل بين
فرانسه و انگليس اعلام کرد و در سال 1875 پيتر ويليام بارلو پيشنهاد ساخت
تونل شناور فولادي را براي عبور از عرض کانال مانش ارائه داد.



در 1876 فرانسوي ها با حفر يک شفت بررسي هايي را در زير دريا انجام دادند
و در 1880 نيز راه آهن جنوب شرقي انگليس، حفاري هايي را در بخش انگليس
شروع کرد ولي عمليات مزبور به زودي به دليل بودجه ناکافي متوقف شد. بعدها
در سال 1882 کميته تجارت شوراي مشورتي انگليس به دلايل نظامي خواستار توقف
کامل اين طرح شد. به گفته اين کميته تونل مزبور باعث تسهيل حمله مهاجمان
اروپايي به انگلستان مي شود. 40 سال بعد در 1922 حفر تونل در سمت انگلستان
آغاز شد ولي پس از حفر 128 متر تونل، يک بار ديگر مخالفان سياسي کار را
متوقف کردند.



بالاخره با خاتمه جنگ جهاني دوم، انگلستان از مخالفت هايي که به دلايل
نظامي با اجراي تونل داشت، دست برداشت و با ورود انگليس به بازار مشترک



(1975 - 1974) دولت هاي انگليس و فرانسه مجدداً طرح تونل مانش را در دستور
کار قرار دادند و حفاري هاي آزمايشي را شروع کردند ولي اين بار هم بحران
اقتصادي باعث شد هارولد ويلسون نخست وزير وقت انگليس دستور توقف عمليات
پروژه را صادر کند. در سال 1984 دولت هاي انگليس و فرانسه مذاکراتي انجام
دادند و خواستار اجراي پروژه با اعتبارات بخش خصوصي شدند. در بررسي هاي
بعدي چهار گزينه مطرح شد که شامل دو تونل ريلي، يک تونل جاده يي و ساخت يک
پل بين دو کشور بود که کارشناسان گزينه يي را که شباهت زيادي به طرح 1973
داشت، پذيرفتند. بالاخره دولت هاي فرانسه و انگليس قرارداد اجراي تونل
مانش را در 12 فوريه 1986 در شهر کانتربوري انگلستان امضا و در سال 1987
تصويب کردند. مسير نهايي انتخاب شده طولاني تر از کوتاه ترين مقطع ممکن
بين دو کشور و بين Calais (فرانسه) و Folkestone (انگليس) بود و اغلب بخش
هاي تونل در عمق تقريباً 40 متري زير بستر دريا قرار داشت. در بخش جنوبي
عمق تونل بيش از بخش شمالي است.



از تونل مانش بيشتر بدانيم



تونل کانال مانش يا تونل مانش که در انگلستان Channel Tunnel ناميده مي
شود تونلي است به طول 45/50 کيلومتر که از زير کانال مانش عبور کرده و شهر
Folkestone انگلستان را به شهر Calais در شمال فرانسه متصل مي کند. تونل
مانش پس از تونل سيکان دومين تونل بزرگ راه آهن و طولاني ترين تونل
زيردريايي دنيا به شمار مي آيد. بخشي از تونل مانش که از زير دريا عبور مي
کند 9/37 کيلومتر طول دارد. عمق متوسط تونل در زير بستر دريا 7/45 متر و
عميق ترين بخش تونل 60 متر از کف بستر دريا عميق تر است. کل مسير تونل در
ميان لايه هاي گچي حفر شده است. حفاري در سمت ورودي انگلستان با مشکلاتي
نظير ريزش هاي گسترده همراه بود که با اقدامات تحکيمي تحت کنترل درآمد. در
اينجا بايد يادآور شد ماشين تونل زني Beaumont که توسط کلنل فرد بومن
ابداع و بعدها نيز توسط ديگران تکميل شد، انقلابي بزرگ در فناوري تونل
سازي ايجاد کرد. در مجموع 11 ماشين تونل زني بزرگ براي ساخت تونل مانش به
کار گرفته شد. چالش بزرگ اين پروژه حفاري بخش طولاني تونل در زير دريا بود
که در هر زمان رويارويي با شرايط غيرمنتظره را محتمل مي کرد. مسير تونل
مانش در حقيقت شامل سه تونل است که دو تونل اصلي راه آهن به قطر تمام شده
6/7 متر و با فاصله تقريبي 30 متر از هم حفر شده است. يک تونل خدماتي به
قطر 8/4 متر بين دو تونل اصلي قرار دارد که در هر 375 متر با راهروهايي به
تونل هاي اصلي مرتبط است. به اين ترتيب تونل خدماتي امکان دسترسي کارکنان
تعمير و نگهداري را به تونل هاي اصلي راه آهن فراهم ساخته و نيز راه فراري
براي شرايط اضطراري است.



حرکت قطارهاي تندرو در تونل هاي اصلي به ايجاد دماي حدود 55 درجه
سانتيگراد منجر مي شود که براي تجهيزات و مسافران قابل تحمل نيست بنابراين
براي خنثي کردن اين دماي بالا دو دستگاه بسيار بزرگ خنک ساز در دو طرف
تونل نصب شده که سرمايي برابر 260 هزار يخچال خانگي ايجاد مي کنند. هزينه
طراحي، نصب و راه اندازي سيستم هاي خنک کننده بالغ بر 200 ميليون دلار است.



84 کيلومتر از مجموع تونل هاي ساخته شده براي اين پروژه در سمت انگلستان و
69 کيلومتر در سمت فرانسه قرار دارد. متوسط ميزان پيشروي تونل در سمت
انگلستان 150 متر در هفته و در سمت فرانسه 110 متر در هفته بود.



با ايجاد دو حفره بزرگ در بخش زيردريايي مسير امکان تغيير تونل قطارها در
مواقع اضطراري فراهم شده است تا در صورتي که در هر يک از تونل ها به دليل
عمليات تعمير و نگهداري انسداد مسير الزامي شود، رفت و آمد قطارها از تونل
ديگر امکان پذير باشد. اين حفره ها تقاطع انگليس و تقاطع فرانسه ناميده مي
شوند و تقاطع انگليس با 156 متر طول، 18 متر عرض و 10 متر ارتفاع بزرگ
ترين حفره زيردريايي جهان محسوب مي شود. عمليات ساخت تونل ها در اول
دسامبر 1987 شروع شد و تونل خدماتي در 30 اکتبر 1990 به پايان رسيد.
بنابراين از يک دسامبر 1990 امکان پيمودن فاصله بين انگلستان و بقيه اروپا
براي اولين بار پس از آخرين عصر يخبندان روي زمين خشک ميسر شد. تونل مانش
ششم ماه مه 1994 به طور رسمي توسط ملکه اليزابت دوم و فرانسوا ميتران رئيس
جمهور فرانسه افتتاح شد.

واگنهاي مدرن و مخصوص قادرند كه فاصله درياي مانش بين فرانسه و انگليس را توسط لوكوموتيوهاي برقي با سرعت صد و شصت كيلومتر در ساعت در مدت زماني كمتر از سي و پنج دقيقه بپيمايند

تونل ۵۲ کیلومتری مانش که بندر پادوکاله فرانسه را به شهرک فولکستون انگلستان متصل میکند از زیر دریا ودر کف آن کشیده شده است ، مخارج آن که بزرگترین پروژه ساختمانی اروپا است شش میلیارد پوند ( متجاوز از ۱۰ میلیارد دلار ) بر آورده شده است ، این تونل در ۴۰ متری زیر دریا ساخته شده و دارای دو کانال (رفت و برگشت ) برای قطارهای حمل اتومبیل و مسافر میباشد . قطر هر کانال ۳/۷ متر و دارای لوله های تهویه ی هوا و نجات مصدومین احتمالی است ، عبور قطارها از تونل ۳۰ دقیقه طول میکشد و با این پروژه زمان مسافرت از پاریس به لندن و بالعکس از طریق زمینی ۳ ساعت کاهش یافته است . 

تونل درياي مانش، تنها رابط خشكي بين انگليس و فرانسه، درازترين تونل زيرآبي جهان و يكي از شاهكارهاي مهندسي قرن بيستم است. طول اين تونل پنجاه كيلومتر است كه سي و هشت كيلومتر آن در زير بستر دريا قرار گرفته و ميانگين فاصله آن از كف دريا چهل و پنج متر است

به‌ گزارش‌ شبکه‌ تلويزيوني‌ يورونيوز، قطار سريع‌السير يورو استار پايتخت‌هاي‌ فرانسه‌ و انگليس‌ را در مدت‌ دو ساعت‌ و سه‌ دقيقه‌ و چهل‌ و نه‌ ثانيه‌ به‌ هم‌ وصل‌ کرد‌.

يورو استار پيش از اين فاصله پاريس لندن را با سرعت متوسط 492 كيلومتر در ساعت، 2 ساعت و پانزده دقيقه طي مي‌كرد و با اين ركورد فاصله اين دو پايتخت اروپايي بيش از يازده دقيقه نزديك‌تر شد.

قطار سريع‌السير پاريس لندن در مسير خود ابتدا به شهر ليل مي‌رسد و از آنجا به‌طور متوسط پس از يك ساعت و 20 دقيقه با عبور از تونل زير درياي مانش به لندن مي‌رسد.

اين قطار فاصله بروكسل- لندن را نيز از همين مسير ليل- تونل مانش، يك ساعت و 51 دقيقه طي مي‌كند.

ديوم‌ پپي‌ مديرکل‌ فرانسوي‌ يورو استار با ابراز خرسندي‌ از اين‌ موفقيت‌ گفت‌:‌ تصور کنيد وقتي‌ مي‌توانيد در يک‌ نصف‌ روز به‌ انگليس‌ سفر کنيد.

وي گفت: اينکه‌ پاريس‌ و لندن‌ پايتخت‌هاي‌ فرانسه‌ و انگليس‌ تا اين‌ حد به‌ هم‌ نزديک‌ شده‌اند، تصور فوق‌العاده‌اي‌است‌‌.