چگونه انگليسي ياد بگيريم؟
1- انگيزه: مانند کسى باشيد که دوست دارد انگليسي بياموزد.
2- ديکشنري: يک ديکشنري انگليسي خوب تهيه کنيد.
3- اشتباه ممنوع: از اشتباهات پرهيز کنيد.
4- تلفظ: تلفظ اصوات انگليسي و علائم فونتيک را ياد بگيريد.
5- ورودي: با خواندن و شنيدن مکرر جملات، انگليسي را در ذهنتان ماندگار کنيد.
چگونه لهجه خود را کاهش دهيم
بسياري از مشکلاتي تلفظي که زبانآموزان با آنها مواجه هستند در نتيجه استفاده غلط از اصواتي است که در زبان مادري خود به کار ميبرند. بنابراين مشکلات تلفظي که شما از آن رنج ميبريد احتمالاً مشابه مشکلاتي است که ديگر زبانآموزان «هم زبان» شما هم با آن مواجه هستند. وقتي يک انگليسيزبان بومي (native) به شما ميگويد که شما (بعنوان مثال) لهجه روسي يا چيني داريد، در واقع اين نکته را تأييد ميکند. بسياري از برنامههاي کاهش لهجه بر اساس تحقيقاتي است که اصوات خاصي را که هر گروه زباني (مثلاً فرانسوي، چيني، اسپانيايي، ژاپني و ...) موقع اداي کلمات انگليسي دارد، مشخص ميکنند. بعنوان مثال 70% اسپانيايي زبانها در تلفظ صداي /st/ در کلمه stick مشکل دارند در حاليکه چيني زبانها هيچ مشکلي در تلفظ آن ندارند. نکتههاي زير به شما کمک ميکنند که تأثير زبان مادري خود بر انگليسيتان را کاهش دهيد.
به حرکات دهان انگليسي زبانان (native) دقت کنيد.
موقع تماشاي برنامههاي زبان اصلي به حرکات دهان گوينده خوب دقت کنيد. آنچه که ميگويد را تکرار کنيد و لحن صداي او را تقليد کنيد.
شمرده صحبت کنيد.
تا وقتي که لحن و اصوات انگليسي را بخوبي فرا نگرفتهايد، شمرده صحبت کنيد. اگر شما سريع و با لحن و تلفظ غلط صحبت کنيد، انگليسي زبانها در فهميدن آنچه که ميخواهيد بگوييد مشکل پيدا خواهند کرد. همچنين اگر شما به «اشتباه صحبت کردن» خود ادامه دهيد، اين اشتباهات در ذهن شما ماندگار خواهند شد.
از ديکشنري استفاده کنيد.
با علائم فونتيک ديکشنري خود آشنا باشيد و تلفظ صحيح کلماتي را که اداي آنها براي شما دشوار است در آن جستجو کنيد.
از ديگران کمک بگيريد.
يک فهرست از کلماتي که تلفظ آنها براي شما دشوار است، تهيه کنيد و از يک دوست انگليسي زبان (native) بخواهيد آنها را براي شما تلفظ کند. خوب است صدايش را ضبط کنيد و بعداً به آن گوش دهيد و خودتان هم آن را تکرار کنيد. اگر چنين دوستي نداريد ميتوانيد از نرم افزارهايي که کلمات را با صداي ضبط شده انسان ادا ميکنند استفاده کنيد. (براي اين منظور ميتوانيد از نرمافزار talk to me و يا ديکشنري گوياي لانگمن استفاده نماييد.)
به کتابهاي نواردار گوش دهيد.
با تهيه کتابهايي که داراي يک نوار يا سيدي صوتي هستند ميتوانيد در يک زمان هم بخوانيد و هم گوش کنيد. بخشهايي از کتاب را با صداي بلند بخوانيد و صداي خودتان را ضبط کنيد. صداي خودتان را با گوينده اصلي مقايسه کنيد و سعي کنيد اشتباهاتتان را اصلاح کنيد.
به پسوندهاي s و ed دقت کنيد.
تلفظ صحيح کلماتي که به s و ed ختم ميشوند را ياد بگيريد. مثلاً s- يا es- را در نظر بگيريد. اين پسوند گاهي صداي /S/ ميدهد (مثلاً در eats)، گاهي صداي /Z/ ميدهد (مثلاً در plays) و گاهي هم صداي /IZ/ ميدهد (مثلاً در washes).
با صداي بلند انگليسي بخوانيد.
هر روز به مدت 15 تا 20 دقيقه يک متن انگليسي (مثلاً يک کتاب داستان) را با صداي بلند بخوانيد. اين به شما کمک ميکند که آن دسته از عضلات دهان را که براي انگليسي صحبت کردن به کار ميآيند، تقويت کنيد. تحقيقات نشان ميدهد که براي صحبت کردن يک زبان جديد حدود سه ماه تمرين روزانه مورد نياز است تا عضلات دهان (براي آن زبان خاص) تقويت شوند.
صداي خودتان را گوش کنيد.
صداي خودتان را ضبط کنيد و براي يافتن اشتباهات تلفظي خود به آن گوش دهيد. اين يک تمرين بسيار عالي است، زيرا اين به شما کمک ميکند از اشتباهاتي که دائماً مرتکب ميشويد آگاه شويد.
صبور باشيد.
شما ميتوانيد نحوه صحبت کردن خود را بهبود بخشيد، ولي اين «يک شبه» بدست نميآيد. مردم اغلب به دنبال کسب نتيجه فوري هستند و به همين دليل خيلي زود دلسرد ميشوند و از تلاش دست برميدارند.
دلايل اصلي ناكامي در يادگيري زبان
بشر در هيچ دورهاي اين چنين با حجم انبوهي از دادهها و اطلاعات مواجه نبوده است. سرگرداني انسان امروز، انتخابي مناسب از بين هزاران امكاني است كه عمر كوتاهش را بر نميتابد و اين سرگرداني، در انتخاب روشي مناسب براي يادگيري يك زبان بين المللي با گستره توليد جهاني، صد چندان شده است. كتابها، فيلمهاي صوتي - تصويري، كلاسهاي آموزشي رسمي و غير رسمي، نرم افزارها و پهنه گسترده اينترنت در كارند تا امر فراگيري يك زبان خارجي تحقق يابد. آيا اشكال در بهره هوشي ما دانش آموزان و دانشجويان ايراني است كه با گذراندن بيش از ده سال از دوران راهنمائي تا دانشگاه هنوز نتوانستهايم در حد قابل قبولي زبان بياموزيم؟ چرا ما دانش آموزان و دانشجويان ايراني با گذراندن بيش از ده سال، از دوران دبيرستان تا دانشگاه، هنوز نتوانستهايم در حد قابل قبولي زبان بياموزيم. بدون شك اشكال در بهره هوشي و توانائيهاي ما نيست بلكه مشكل در روشها و تكنولوژيهایي است كه ما با استفاده از آنها زمان بزرگي از زندگي خويش را از دست دادهايم. عمدهترين دلايل ناكامي در فراگيري زبان در كشور ما بقرار زير است:
ترس
ما هميشه زبان را درس مشكلي تصور مي كرديم كه بايد آنرا امتحان دهيم و بدين دليل هرگز فرصت استفاه از آنرا بصورتي نيافتيم كه از آن لذت ببريم.
تكيه بر محيط مبتني بر متن
دنياي واقعي زبان، يك دنياي صوتي است. در حالي كه سيستم آموزشي ما، دنيايي مبتني بر متن بوده است و اين باعث ميشد كه مشكل تلفظ نيز بر مشكلات بيشمار ما افزوده شود. بدليل عدم زيستن در يك محيط واقعي صوتي با آن احساس بيگانگي ميكنيم. نتيجه اين سيستم آموزشي در آرماني ترين شرايط تربيت مترجم بود، نه كسي كه با زبان بتواند ارتباط برقرار كند.
تكيه بر گرامر
كاش ما زبان را با روش كودكان ياد ميگرفتيم كه كمترين اهميتي براي دستورات پيچيده زبان نميدهند. راستي ما، خود چقدر با گرامر زبان مادري خود آشنا هستيم؟ دستوات گرامري در تمامي زبانها يك موضوع كاملاً تخصصي و انتزاعي از زبان است و اگر نه اينست، پس اينهمه رشتههاي دانشگاهي سطح بالا در رابطه با دستور زبان چه معني ميدهند؟ حرف زدن با رعايت دستورات گرامري زباني پر از استثناء، مانند انگليسي، تقريباً غير ممكن است.
تأكيد بر يادگيري لغات
آموزش ما، حفظ كردن فرهنگهاي لغت بود، هر معلمي براي خود ديكشنري كوچكي ميساخت كه مجبور به حفظ آن بوديم. و متأسفانه هنوز هم كار به همين منوال است. در يك فرهنگ انگليسي نگاهي به لغت GET يا TAKE بيندازيد. دو صفحه معني مختلف و گاه متضاد براي يك لغت، سردرگمي آدمي را در آموزش صد چندان ميكند. فرق عمده زبان انگليسي با زبان فارسي در اين است كه لغات در زبان انگليسي عمدتاً وقتي معنی واقعي دارند كه در كنار ساير لغات قرار ميگيرند. مثلاً لغت Take معني واضحي ندارد، در حالي كه معني عبارت Take off كاملا مشخص است.
اهميت دادن به امر خواندن
در هر زباني چهار عنصر عمده خواندن، نوشتن، صحبت كردن و گوش دادن وجود دارد. آنچه در سيستم آموزش رسمي ما بيش از همه به آن پرداخته شده است امر خواندن ميباشد. در برخي از كلاسهاي غير رسمي نيز صحبت از هم زماني چهار عنصر رفته است. اما وقتي ما در محيط واقعي زبان قرار ميگيريم در مييابيم كه اگر هدف فراگيري زبان باشد، عنصر خواندن و نوشتن اهميت درجه چندم دارند، به اين دليل ساده كه در تمامي زبانها افراد بي سواد آن جامعه نيز قادر با تكلم زبان مادري خود هستند.
علیرضا میراخوری