خاطرات آزادگان از دوران اسارت

ما در اسارت كلاس‌هاي متعددي از قبيل كلاس اخلاق و درس عربي و حوزه‌اي داشتيم. البته امكانات كم بود و بچه‌ها محدود بودند و عراقي‌ها اجازه نمي‌دادند بچه‌ها آشكارا كلاس بگذرانند يعني حتي به صورت چهارپنج نفري هم نمي‌توانستيم كلاس تشكيل بدهيم. لذا هنگامي‌ كه بچه‌ها به صورت دو نفري در محوطه راه مي‌رفتند، در حال قدم زدن مسايلي را به يكديگر ياد مي‌دادند.
براي مثال خود من زيارت عاشورا را در اسارت ياد گرفتم و در حال قدم زدن به ديگر بچه‌ها هم ياد دادم. كلاس‌هاي درس هم به علت اين‌كه معلم‌ها تعدادشان كم بود و افراد ديپلمه به رده‌هاي پايين‌تر آموزش مي‌دادند، طبقه‌بندي شده بود.
مثلاً وقتي‌كه در كلاس زبان انگليسي شركت مي‌كرديم و انگليسي ياد مي‌گرفتيم چون بچه‌ها نمي‌توانستند پنج شش نفر يا بيشتر با هم در يك جا جمع شوند، بعد از اين‌كه مطلبي را مي‌آموختيم در ساعتي بعد با يكي ديگر از برادرها قرار مي‌گذاشتيم و درس‌هايي را كه آموخته بوديم به او منتقل مي‌كرديم.
به اين ترتيب كه به صورت زنجيره‌اي بچه‌ها به آموزش مشغول بودند و پيشرفت مي‌كردند.

منبع: كتاب فرهنگ آزادگان جلد5   -  صفحه: 231  

راوي: محمود هاشم زادگان _ بعقوبه_ كمپ 18