این خانواده متعلق به راسته کپور ماهی شکلان (Cypriniformes) می باشد.
مشخصات کلی خانواده کپورماهیان:
- بدن پوشیده از فلسهای دایره ای(Cycloid).
- فلسها اغلب بسیار ریز هستند و بعضی ماهیان این خانواده نیز عاری از فلس میباشند.
- دندان حلقی یک تا سه ردیفی و تعداد آنها در هر ردیف کمتر از نه عدد. استخوانهای حلقی داسی شکل بوده و خوب رشد کرده است.
- دارای دندان آسیای کوچکی نیز می باشند.
- کیسه شنا دارای 2 تا 3 حفره می باشد.
- ساکن آب شیرین و بصورت مهاجر در دریا نیز وجود دارند. از نظر شکل ظاهری بسیار متنوع هستند.
- در بعضی گونه های خانواده کپورماهیان، در موقع تخمریزی سر و بدن آنها از برآمدگیهای مرواریدی (Epitilial) پوشیده می شود.
- لبها معمولا باریک. دهان نیمه هلالی یا به شکل شکاف عرضی و ممکن است انتهایی، فوقانی، تحتانی و نیمه تحتانی باشد.
- فک بالایی معمولا توسط استخوان پیش فکی احاطه شده
- در اطراف دهان معمولا سبیلک مشاهده میشود. سبیلک حداکثر2 جفت(درجنس Gobiobotia چهار جفت)
- بعضی از گونه ها دارای شعاعهای خارمانند در باله پشتی می باشند.
از این خانواده در آبهای داخلی ایران هفتاد و هشت گونه شناسایی شده اند که بعضی دارای زیرگونه هایی نیز هستند،. جهت مشاهده جزئیات مربوط به هر گونه، از صفحه گونه در منوی بالا استفاده نمائید:
- 1. Abramis brama orientalis >> ماهی سیم
- 2. Acanthalburnus microlepis >> مروارید ماهی لب نازک
- 3. Acanthalburnus urmianus >> مروارید ماهی ارومیه
- 4. Acanthobrama marmid >> شبه ساردین، کالاشپا
- 5. Alburnoides bipunctatus >> ماهی خیاطه
- 6. Alburnus charusini >> مروارید ماهی، کولی
- 7. Alburnus filippi >> مرواریدماهی کورا
- 8. Aspidoparia morar >> ماهی کارپلت
- 9. Aspius aspius taeniatus >> ماش ماهی خزر
- 10. Aspius vorax >> ماهی شِلِج
- 11. Barbus barbulus >> سس ماهی، بِرزِم
- 12. Barbus brachycephalus caspius >> سس ماهی خزری، زرد پر
- 13. Barbus capito >> سس ماهی سربزرگ، زردک، زرد پر
- 14. Barbus esocinus >> سونگ
- 15. Barbus grypus >> شیربُت
- 16. Barbus kersin >> بِرزِم
- 17. Barbus kosswigi >> ابو هِنِج
- 18. Barbus lacerta >> سس ماهی کورا، بلیزِم
- 19. Barbus luteus >> سس ماهی طلایی، حِمری
- 20. Barbus mursa >> سس ماهی کلفت لب، زردک قلمی
- 21. Barbus mystaceus
- 22. Barbus pectoralis >> توئینی، بَسان
- 23. Barbus plebejus >> سس ماهی ایتالیایی
- 24. Barbus sharpeyi >> بِنّی
- 25. Barbus subquincunciatus >> سلیمانی، سس ماهی خال سیاه
- 26. Barbus xanthopterus >> سس ماهی، گتان
- 27. Barilius mesopotamicus
- 28. Blicca bjoerkna transcaucasica >> ماهی سیم نما، سیم پرک
- 29. Capoeta aculeata >> شوم، زرده پر
- 30. Capoeta barroisi >>دشت ارژنی، سیاه ماهی
- 31. Capoeta buhsei >> شمشیری، ماهی سبیلی
- 32. Capoeta capoeta >> سیاه ماهی(چند زیرگونه)
- 33. Capoeta damascina >> سیاه ماهی
- 34. Capoeta fusca >> سیاه ماهی
- 35. Capoeta saadi
- 36. Capoeta trutta >> توئینی، شیرماهی، برگ بیدی
- 37. Carassius auratus >> ماهی حوض وحشی، کاراس
- 38. Chalcalburnus atropatenae
- 39. Chalcalburnus chalcoides >> سفید کولی، اسلک
- 40. Chalcalburnus mossulensis >> شاه کولی
- 41. Chondrostoma cyri
- 42. Chondrostoma regium >> نازُک
- 43. Crossocheilus latius
- 44. Ctenopharyngodon idella >> کپورعلفخوار
- 45. Cyprinion kais >> بوتوک، لوتک
- 46. Cyprinion macrostomum یا (C. macrostomus) >> لوتک، بوتوک
- 47. Cyprinion tenuiradius
- 48. Cyprinion watsoni
- 49. Cyprinus carpio >> کپور معمولی
- 50. Garra persica >> گِل چراغ
- 51. Garra rossica >> گِل چراغ
- 52. Garra rufa >> گِل چراغ
- 53. Garra variabilis >> ماهی سنگی، سنگ لیس
- 54. Gobio gobio >> گاو ماهی
- 55. Gobio persus >> گاوماهی ایرانی
- 56. Hemiculter leucisculus >> تیز کولی
- 57. Hemigrammocapoeta elegans
- 58. Hypophthalmichthys molitrix >> کپور نقره ای
- 59. Hypophthalmichthys nobilis >> کپور سرگنده
- 60. Iranocypris typhlops >> ماهی کور غار
- 61. Leucaspius delineatus >> ماهی ریز نقره ای
- 62. Leuciscus cephalus >> ماهی سرمخروطی قفقاز، ماهی سفید رودخانه
- 63. Leuciscus lepidus >> ماهی کاوار
- 64. Leuciscus ulanus
- 65. Pelecus cultratus >> شمشیر ماهی آب شیرین
- 66. Pseudophoxinus persidis
- 67. Pseudorasbora parva >> آمور نما
- 68. Rhodeus sericeus >> ماهی مخرج لوله ای
- 69. Rutilus frisii kutum >> ماهی سفید
- 70. Rutilus rutilus caspicus >> کولمه خزری
- 71. Scardinius erythrophthalmus >> سرخ باله
- 72. Schizocypris altidorsalis
- 73. Schizopygopsis stoliczkai >> کپور برفی پامیر
- 74. Schizothorax intermedius >>
- 75. Schizothorax pelzami >> خواجو، شیرماهی
- 76. Schizothorax zarudnyi >> اَنجک
- 77. Tinca tinca >> لای ماهی
- 78. Vimba vimba persa >> سیاه کولی
پراکنش:
پراکنش خانواده کپورماهیان تقریبا تمامی نواحی ایران را در بر میگیرد.
